Sociale ongelijkheid
Les 1
Introductie
Foto’s die verschillen tonen in de samenleving
Examen:
- Schriftelijk
- Eerder begrijpen dan reproduceren
- Andere voorbeelden zoeken
- Teksten + boek
Sociale ongelijkheid: een sociologische kijk
Een aantal feiten over (inkomens)ongelijkheid
Inkomensongelijkheid in OESO-landen
→ Toegenomen tussen midden jaren 80 en 2013
→ België: verandering vrij stabiel, wij slagen er vrij goed in inkomensongelijkheid af te
vlakken met onze herverdelingsmechanismen
,= GINI-coëffeciënt: Altijd tussen 0 en 1
= optelsom van de verdeling van het totale inkomen
- Horizontaal: mensen die weinig verdienen → mensen die veel verdienen
- Verticaal: hoeveel procent van het inkomen zit bij die personen
Groen: alles gelijk verdeeld
Oranje: Lorenz-curve
Rood: wanneer we de helft van de inkomens hebben opgeteld zitten we nog maar aan 5%
van het totale inkomen
→ je meet de totale oppervlakte: A+B = 1
Verdeling van het belastbaar inkomenin België (2012)
= verdeling in decielen (= volledige populatie nemen en indelen in vakken van 10 %)
→ hoe is het totale belastbare inkomen1 verdeeld?
- Ongeveer 1/3 van het totale inkomen zit bij de 10% rijksten
- België: progressief belastingssysteem2
1
Belastbaar inkomen = loon – sociale bijdragen
2
Mensen met meer inkomen betalen meer belastingen, mensen met minder krijgen ervan terug (vandaar in
de -)
, o Top 10 procent betaalt bijna de helft van de belastingen
Focus op superrijken
- Zelfs de laatste procent van de rijkste personen trekken 7,5% van inkomen naar zich
toe, maar betalen minder belastigen
- Nog steeds betalen zijn 11% van de totale belastingen
Ongelijkheid (Gini) volgens inkomensbron
→ wat is de impact van sociale zekerhied/vervangingsinkomens op inkomensongelijkheid?
- Pre-transfer 2: GEEN vervangingsinkomens/herverdelingen (pensioenen en andere),
enkel datgene op de arbeidsmarkt verdiend→ ongelijkheid zeer hoog
- Pre-transfer: enkel pensioenen meegerekend → grote daling van
inkomensongelijkheid
- Post-transfer: pensioenen en herverdelingen meegerekend → nog meer daling
Griekenland: reductie van inkomensongelijkheid is bijna helemaal gereduceerd door
pensioenen (niet door andere uitkeringen/herverdelingen)
, Bruto maandloon van voltijdse werknemers volgens geslacht, regio en onderwijs (2012)
→ opgelet: geeft vertekend beeld, enkel voltijds inkomen meegeteld
- Vrouwen < mannen
- Wallonie < Vlaanderen < Brussel
o Meer mensen werken in Brussel, mensen die hier veel verdienen wonen vaak
ergens anders
- Hoe hoger het opleidingniveau, hoe hoger het inkomen → correlatie = NIET
rechtstreeks verband
o Scholing is dus een reproductiemachine voor ongelijkheid
o Kinderen van hoogopgeleide ouders gaan ook vaak hogere opleiding doen →
ongelijkheid voortgezet
o <-> voor wat school bedoeld is!
Vermogensongelijkheid: kunnen gezinnen in armoede terugvallen op vermogen?
vermogen= vastgoed, auto’s, spaargeld, belegingen, …
→ antwoord is nee, maar hoe beïnvloeden die
elkaar?
- Wit streepje: mediaan, zwart bolletje: gem
- Groep laagste inkomen: mediaan = 0, maar
gem niet?
o Mensen die geen inkomen hebben,
maar vastgoed bezitten, of mensen
die arm zijn maar een stukje erven
- Vermogen is heel moeilijk liquide te maken/in
geld om te zetten! → mensen kunnen dus niet
altijd terugvallen op vermogen!
o Bij de hogere inkomens zijn de
vermogens makkelijker omzetbaar in geld (beleggingen, extra auto’s, …)
o Lagere inkomens minder: hebben woning nodig, …
o → worden 3 x getroffen: hebben minder liquide middelen, minder vermogen
EN vermogen is moeilijker omzetbaar!
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lyseooms2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.10. You're not tied to anything after your purchase.