Cultuurgeschiedenis van de Middeleeuwen (GE2V19004) (GE2V19004)
Summary
Samenvatting Cultuurgeschiedenis van de Middeleeuwen
18 views 2 purchases
Course
Cultuurgeschiedenis van de Middeleeuwen (GE2V19004) (GE2V19004)
Institution
Universiteit Utrecht (UU)
Uitgebreid overzicht van de cursus Cultuurgeschiedenis van de Middeleeuwen () met hoorcollegeaantekeningen en samenvatting van de literatuur van hoofdtukken uit Rob Meens en Carine van Rhijn eds., Cultuurgeschiedenis van de Middeleeuwen en losse literatuur: Bernadette Filotas, Pagan Survivals, Supe...
Cultuurgeschiedenis van de Middeleeuwen (GE2V19004) (GE2V19004)
All documents for this subject (1)
Seller
Follow
plienvanhoudt
Content preview
Samenvatting cultuurgeschiedenis van de middeleeuwen 2021-2022
Hoorcollege 1
Grotesk - gruwelijk, vies, negatief etc
Romantisch - alles was beter dan nu, mooi
Umberto eco (schrijver de naam van de roos)
10 middeleeuwen:
1. Setting voor een verhaal (pretext)
Omdat je iets in een kasteel wil laten afspelen
Kastelen-> middeleeuwen-> mannencultuur, onderdrukte vrouwen etc
2. Illustratie van naiviteti ( ironic revisitation)
Niet-kapitalistische samenleving is barbaars
3. Contrast met huidige beschaving (barbaric)
Vergelijken met situatie nu
4. Nietigheid van de mens (romanticism)
Natuur
Woeste zee
5. Moderne aannames-oude wortels (philosophia perennis)
Middeleeuwen zijn handig om denkbeelden van nu te beredeneren , christelijk denkraam
Lessen die getrokken kunnen worden, ethiek en moraal
6. Bron van nationale identiteit (national identity)
Rond deze tijd is de identiteit van een land is "vastgelegd" en zou daarna niet meer
veranderd zijn
7. Vrolijke, simpele tijd (decadentism)
"Langere vakanties dan nu", mooie en goede tijd, makkelijk (nazis waren voorstanders
van deze versie)
8. (daadwerkelijke) geschiedbeschrijving (philological reconstruction)
Beschrijving in bronnen
9. Tijdperk dat geen onderzoek behoeft (tradition)
Zo lang geleden, zo hebben we het altijd al gedaan, (zwartepieten discussie)
Vikings zijn mannen met brede shouders die bijlen hebben enzo
10. Begin van het Einde der Tijden (expectation of the Millenium)
Tijd houdt op, christelijkheid
Gedachte dat middeleeuwen gewelddadig waren door behoud van metaal in tegenstelling tot textiel
-> meer harnassen gevonden
Hoorcollege 2 - bijgeloof
Bijgeloof
Onschuldige gebruiken
'onwetenschappelijke' overtuigingen
Een negatieve term voor 'dom' en 'fout' geloof van anderen
Afhankelijk van plaats en cultuur
,Protestanten (luther) vonden katholieken bijgelovig
Bijgeloof geen objectieve beschrijving, niet goed te definieren, retorische term
Vaak vanuit eigen geloof (negatief waardeoordeel)
Eye of the beholder
superstitio
Gebruiken die vaak uit een ouder, prechristelijk geloof
Verkeerd of verkeerd uitgevoerd geloof
Menier om mensen weg te zetten als dom, ongeleerd, ongeletterd, slechte christenen
Beschrijvingen van bijgeloof of afgekeurde gebruiken in middeleeuwse bronnen
Zijn geen bewijs da zon gebruik ook echt bestond op dat moment en die plek (topoi)
Laten vooral zien wat beschouwd werd als (theorietisch) fout door de auteur
Kan je nooit interpreteren als algemene opvatting
-> spiegel van goed geloof in een bepaalde plaats/tijd, door te schrijven hoe het níet moet kan je
laten zien hoe het wel moet
"boeteboek" voorpriesters om te zien welke gebruiken van christenen hoeveel boete nodig hebben
Bijgeloof wordt geinterpreteerd als zonde en wordt gestraft
Christenen moeten niet proberen in de toekomst te kijken, zweren alleen eden in de kerk en niet
daarbuiten
Bijbel heeft wel veel voorspellingen (drie koningen volgen een ster omdat ze deken dat het iets
betekent)
Grijs gebied
Dice oracles
Geloof in orakels middellands zeegbied in de oudheid
Dromen hebben betekenis
Vlucht en geluid van vogels
Niezen en onverwachte bewegingen
Donder, sterren, maan
Schapenbotje die gedobbeld werd waarna de betekenis werd opgezocht in een zuil
Publieke activiteit
Werpen van astragaloi of dobbelstenen
Antwoord vinden op vraag waar je mee zit
Je gooit de astragaloi/dobbelstenene, god(en) stuurt/sturen je hand
Religieus expert kan je hand interpreteren
Antwoord komt dus van god of goden
Lang voor christendom
Occulte kennis wordt beschikbaar voor mensen
Vaag, polyinterpretabel antwoord
Geloof het antwoord omdat:
Worp is geen toeval maar gestuurd door god(en)
Autoriteit van de religieuze expert
Diens interpretatie van het antwoord
Deze manier van in de toekomst kijken is gebleven in het christendom
, Het is een heidens gebruik
Oud gebruik blijft bestaan maar wordt aangepast aaan de nieuwe cultuur van de christenen
Haec sunt sortes sanctorum
Het uitgangspunt is wat vinden mensen in deze tijd zelf?
kerkvergadering concili
In de tekst geen tekens van dat iemand het orakel dom of bijgeloof vond
Misschien waren orakels wel zo gewoon dat niemand zich afvroeg of dit hoorde bij het voorspellen
van de toekomst, of het bezwaarlijk was
Aangepast heidense gebruiken in christelijke context zijn succesvol
Hoorcollege 3 – films en games
Films zijn standplaatsgebonden en tijdsgebonden
Hoe accurraat is de film? niet waarom is dat eigenlijk belangrijk
Zie aanvullingen 10 punten HC 1
Games: je speelt de europeaan die op kruistocht gaat
Je moet een (religieuze) ander, 'barbaar', verslaan
Mensen vinden historische onjuistheden wel vervelend, maar herkennen ze niet altijd
Historische werkelijkheid <->het idee van historische werkelijkheid
Videogames om te experimenteren met geschiedenis
Om mensen te enthousiasmeren
Mogelijkheid om nieuwe perspectieven aan te nemen
Hoorcollege 4 – barbaarse middeleeuwen/ verhaal van Nederland
Zoektocht naar waarheid, authenticiteit, accuratesse 'meaningless problem', film is sws een
reconstructie
Identiteit hangt nauw samen met hoe het verleden weergegeven wordt
Identiteit:
Id-entiteit: hetzelfde zijn: wie lijkt er op mij en wie is anders,
, Patrick geary, myth of nations : antieke en middeleeuwse geschiedschrijving en modern gebruik en
misbruik van de geschiedschrijving
Pseudohistory neemt aan dan:
elk stukje europa een apart, geisoleerd, stukje cultuur is
Idee dat je etnische identiteit + het gebied waarmee dat wordt geassocieerd automatisch
recht geeft op dat land door de hele geschiedenis
-> dat het ooit zo was betekent dat het nu nog steeds is
o Bot met germaanse runen gevonden in stuk dat slavisch werd gedacht -> oproer, Tsjechen
zeggen geen cultuur te hebben door de germanen, maar ondanks germanen
Moment of primairy acquisition
-> ooit is een geschiedenis vastgelegd, een precies punt is wanneer iets is begonnen
Ethniciteit : sociale groep, ontstaan rond het idee van een gedeelde cultuur (gedeelde geschiedenis,
gedeelde normen en waarden)
Gens: "volk", sociale groep, ontstaan rond idee van gedeelde afkomst ( gedeelde cultuur, gedeelde
geschiedenis, gedeelde normen en waarden)
Populus: "volk" sociale groep ontstaan rond het idee van gedeelde cultuur, gedeelde geschiedenis ,
gedeelde normen en waarden
Volkeren: gedeelde wetten, regels, rituelen
Geschiedschrijving, folklore, oorsprongsmythes
Ideologie van uitverkoren status "wij" zijn gekozen door God, en "zij" niet
Het hoeft niet een probleem te zijn dat verhalen door elkaar lopen, ware het niet dat elke historicus
zichzelf gelijk vind hebben
Erik Goosmann & Sven Meeder
Hoe groot was de invloed van experts op informatie die verstrekt wordt in de aflevering van VvN?
Wie bepaalde wat er geincludeerd werd?
Hebben ze geholpen met de historische accuraatheid van de gespeelde scenes en kleding?
Goede manier om als historicus naar buiten te treden, publieksgeschiedenis voor hun boek
over vroegmiddeleeuwse filmdocumentaire makers van VvN hebben het boekje (redbad) als
een van de weinigen gelezen
Niet superveel insraakmogelijkheid, aantal punten verandert en tips gegeven, maar veel was
ook al geschreven
We moeten ons identificeren met de friezen, terwijl de franken ook uit NL kwamen onder de
rivieren
Voor de komt van radbod waren friezen vrije boeren, bleef dit zo na zijn gezag?
We weten weinig over friezen. Er was een friese aristocratie. Het was niet zo dat er allemaal
firese boeren waren mrt 1 sterke radbod,
Het is niet altijd een vrije egalitaire samenleving geweest, dat is een 19e eeuwse mythe
Mythe blijft in stand omdat je je wil identificeren met vrije friezen en niet onderdrukkende
franken
We weten niks over radbod van zijn perspectief alleen vanuit franken en missionarissen
Wat weten we van de onderlinge strijd van de friezen naar aanleiding van de bekering tot het
christendom?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller plienvanhoudt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.55. You're not tied to anything after your purchase.
