- Hoorcolleges op vrijdag (8u30 tot 11u15)
o Leerstof is alles wat in de les is gezegd!! Wanneer je iets mist, teruggrijpen naar handboek.
- Handboek: Wylleman en J. Baeck, Goederenrecht, Brugge, die Keure, 2023
Evaluatie: Schriftelijk examen met open vragen
- Wetboek + rekenmachine
- Examen: geen afkortingen gebruiken!!
Vragen:
- Mogelijkheid tot vraagstelling voor, tijdens en na de les
- Op afspraak met ass. Julie Marchau via julie.marchau@ugent.be
- Er worden geen vragen per e-mail beantwoord
Inhoud
1 indeling van de goederen.......................................................................................................................... 11
1.1 wettelijk kader...................................................................................................................................................11
1.2 uitgangspunt: Numerus clausus-beginsel.........................................................................................................11
1.3 Begrip “goed”....................................................................................................................................................12
1.3.1 Goederen........................................................................................................................................................12
1.3.2 Dieren.............................................................................................................................................................13
1.3.3 Vruchten en opbrengsten..............................................................................................................................13
1.4 Indeling van de goederen..................................................................................................................................13
1.4.1 Lichamelijke vs. onlichamelijke goederen......................................................................................................13
1.4.2 Onroerende vs. roerende goederen..............................................................................................................13
1.4.3 Overheidsgoederen: privaat vs. openbaar domein.......................................................................................15
2 Basisprincipes zakelijke rechten................................................................................................................ 16
2.1 Algemene regels over zakelijke rechten........................................................................................................... 16
2.1.1 Numerus clausus-beginsel..............................................................................................................................16
2.1.2 Anterioriteitsbeginsel.....................................................................................................................................16
2.1.3 Volgrecht........................................................................................................................................................16
2.1.4 Voorrang.........................................................................................................................................................16
2.1.5 Beschikkingsbevoegdheid..............................................................................................................................17
2.2 Algemene regels over het voorwerp van zakelijke rechten ..............................................................................17
2.2.1 Voorwerp........................................................................................................................................................17
2.2.2 Specialiteitsbeginsel (!!).................................................................................................................................18
2.2.3 Eenheidsbeginsel (!!)......................................................................................................................................18
Pagina 1 van 93
,indeling van de goederen - wettelijk kader
2.2.4 Accessoriumregel...........................................................................................................................................18
2.2.5 Zakelijke subrogatie.......................................................................................................................................19
2.2.6 Verwerking.....................................................................................................................................................19
2.2.7 Vermenging....................................................................................................................................................20
2.3 Algemene regels over het verkrijgen en tenietgaan van zakelijke rechten ......................................................21
2.3.1 Verkrijgen van zakelijke rechten....................................................................................................................21
2.3.1.1 Afgeleide verkrijgingswijzen Art. 3.14, §1, lid 1 BW..................................................................21
2.3.1.2 Oorspronkelijke verkrijgingswijzen............................................................................................22
2.3.1 Intermezzo: bezitsleer (boek is te uitgebreid)...............................................................................................23
2.3.2 Tenietgaan van zakelijke rechten...................................................................................................................25
2.3.2.1 Algemene wijzen van tenietgaan zakelijke rechten...................................................................25
2.3.2.2 Bijzondere wijzen van tenietgaan zakelijke gebruiksrechten....................................................26
2.3.2.3 Bescherming derden te goeder trouw.......................................................................................28
3 zakelijke hoofdrechten.............................................................................................................................. 29
3.1 Eigendomsrecht.................................................................................................................................................29
3.1.1 Algemene bepalingen.....................................................................................................................................29
3.1.1.1 Eigendomsvorderingen..............................................................................................................30
3.1.1.2 Beperkingen op de beschikkingsbevoegdheid...........................................................................31
3.1.1.3 Eigendom van vruchten en opbrengsten art. 5.54 BW..............................................................32
3.1.1.4 Algemene regel inzake natrekking.............................................................................................32
3.1.2 Algemene bepalingen inzake roerende eigendom........................................................................................32
3.1.2.1 Verwerking (zaakvorming).........................................................................................................33
3.1.2.2 Roerende natrekking..................................................................................................................33
3.1.2.3 Gevonden zaken.........................................................................................................................33
3.1.2.4 Niet-opgehaalde zaken..............................................................................................................35
3.1.3 Algemene bepalingen inzake onroerende eigendom....................................................................................36
3.1.3.1 Omvang van grondeigendom.....................................................................................................36
3.1.3.2 Onroerende natrekking..............................................................................................................38
3.1.3.3 Feitelijk gedogen art. 3.67 BW...................................................................................................40
3.2 Mede-eigendom................................................................................................................................................41
3.2.1 Toevallige mede-eigendom............................................................................................................................41
3.2.1.1 Aandeel van de mede-eigenaars in het onverdeeld goed.........................................................41
3.2.1.2 Het onverdeeld goed zelf...........................................................................................................42
3.2.1.3 De verdeling van het onverdeeld goed art. 3.75 BW.................................................................42
3.2.2 Vrijwillige mede-eigendom............................................................................................................................43
3.2.2.1 Beëindiging art. 3.77 BW............................................................................................................43
3.2.3 Gedwongen mede-eigendom.........................................................................................................................44
Pagina 2 van 93
,indeling van de goederen - wettelijk kader
3.2.3.1 Algemene bepalingen.................................................................................................................44
3.2.3.2 Gedwongen mede-eigendom van gebouwen of groepen van gebouwen................................45
3.3 Appartementsmede-eigendom (gedwongen mede-eigendom).......................................................................46
3.3.1 Toepassingsgebied.........................................................................................................................................46
3.3.1.1 Toepassingsvoorwaarden art. 3.84............................................................................................46
3.3.1.2 Gebruik gemeenschappelijke delen...........................................................................................46
3.3.1.3 Uitzondering...............................................................................................................................47
3.3.2 Akten van de appartementsmede-eigendom................................................................................................47
3.3.3 Vereniging van mede-eigenaars (VME)..........................................................................................................48
3.3.3.1 Rechtspersoonlijkheid................................................................................................................48
3.3.3.2 Organen......................................................................................................................................48
3.3.3.3 Ontbinding Art. 3.97 BW............................................................................................................52
3.3.3.4 oefening......................................................................................................................................53
3.3.4 Eigendomsoverdracht van een kavel.............................................................................................................53
3.3.4.1 Informatieplichten bij overdracht..............................................................................................53
3.3.4.2 Lot van het aandeel in het werk- en reservekapitaal................................................................53
3.3.4.3 Verdeling van gewone en buitengewone lasten........................................................................53
3.3.4.4 Quid met achterstallige bijdragen?............................................................................................54
3.4 Burenhinder.......................................................................................................................................................54
3.4.1 Toepassingsvoorwaarden...............................................................................................................................54
3.4.2 Remedies........................................................................................................................................................55
3.4.3 Preventieve vordering....................................................................................................................................55
3.5 Erfdienstbaarheden...........................................................................................................................................55
3.5.1 Algemene bepalingen.....................................................................................................................................55
3.5.1.1 Last.............................................................................................................................................56
3.5.1.2 Andermans OG...........................................................................................................................56
3.5.1.3 Indelingen...................................................................................................................................57
3.5.2 Rechten en plichten van partijen...................................................................................................................58
3.5.3 Tenietgaan......................................................................................................................................................60
3.5.4 Wettelijke erfdienstbaarheden......................................................................................................................61
3.5.4.1 Wettelijke erfdienstbaarheden van algemeen nut....................................................................61
3.5.4.2 Wettelijke erfdienstbaarheden van privaat nut.........................................................................61
3.6 Het vruchtgebruik..............................................................................................................................................65
3.6.1 Duurtijd...........................................................................................................................................................65
3.6.2 Verkrijging......................................................................................................................................................66
3.6.2.1 Ontstaan van een VG.................................................................................................................66
3.6.3 Rechten en plichten van de partijen..............................................................................................................66
Pagina 3 van 93
,indeling van de goederen - wettelijk kader
3.6.3.1 Beschikking over het recht van vruchtgebruik art. 3.142 BW...................................................66
3.6.3.2 Gebruik en genot........................................................................................................................67
3.6.3.3 Beschikking over het bezwaarde goed.......................................................................................67
3.6.3.4 Verplichtingen van partijen........................................................................................................68
3.6.3.5 Lasten.........................................................................................................................................68
3.6.4 Tenietgaan van vruchtgebruik........................................................................................................................69
3.6.4.1 Algemene wijzen van tenietgaan van zakelijke rechten art. 3.15 BW.......................................69
3.6.4.2 Bijzondere wijzen van tenietgaan van zakelijke gebruiksrechten art. 3.16 BW........................69
3.6.4.3 Specifieke wijzen van tenietgaan van een vruchtgebruik..........................................................69
3.6.4.4 Gevolgen van tenietgaan...........................................................................................................69
3.7 erfpachtrecht.....................................................................................................................................................70
3.7.1 Definitie..........................................................................................................................................................70
3.7.2 duurtijd...........................................................................................................................................................70
3.7.3 verkrijging.......................................................................................................................................................71
3.7.4 Rechten en plichten van partijen...................................................................................................................71
3.7.5 tenietgaan van erfpachtrecht........................................................................................................................73
3.7.5.1 Algemene wijzen van tenietgaan zakelijke rechten art. 3.15 BW..............................................73
3.7.5.2 Bijzondere wijzen van tenietgaan zakelijke gebruiksrechten art. 3.16 BW...............................73
3.7.5.3 Tenietgaan voor minimumduur?...............................................................................................73
3.7.5.4 Specifieke wijze van tenietgaan erfpachtrecht art. 3.175 BW...................................................73
3.7.5.5 Gevolgen van tenietgaan...........................................................................................................73
3.8 opstalrecht........................................................................................................................................................ 74
3.8.1 Definitie..........................................................................................................................................................74
3.8.2 Duurtijd...........................................................................................................................................................75
3.8.3 Verkrijging......................................................................................................................................................76
3.8.3.1 Zelfstandig opstalrecht...............................................................................................................76
3.8.3.2 Accessoir opstalrecht.................................................................................................................76
3.8.4 Rechten en plichten van partijen...................................................................................................................77
3.8.4.1 Beschikking over het opstalrecht...............................................................................................77
3.8.4.2 Tijdelijk eigendomsrecht............................................................................................................77
3.8.4.3 Bouwwerken en beplantingen...................................................................................................77
3.8.4.4 Lasten en belastingen.................................................................................................................77
3.8.4.5 Onderhoud en herstellingen......................................................................................................77
3.8.5 tenietgaan......................................................................................................................................................78
3.8.5.1 Gevolgen van het tenietgaan.....................................................................................................78
1 indeling van de goederen............................................................................................................... 6
1.1 wettelijk kader..........................................................................................................................................6
1.2 uitgangspunt: Numerus clausus-beginsel................................................................................................6
1.3 Begrip “goed”...........................................................................................................................................7
Pagina 5 van 93
,indeling van de goederen - wettelijk kader
1.3.1 Goederen..................................................................................................................................................7
1.3.2 Dieren.......................................................................................................................................................8
1.3.3 Vruchten en opbrengsten........................................................................................................................8
1.4 Indeling van de goederen.........................................................................................................................8
1.4.1 Lichamelijke vs. onlichamelijke goederen...............................................................................................8
1.4.2 Onroerende vs. roerende goederen........................................................................................................8
1.4.3 Overheidsgoederen: privaat vs. openbaar domein...............................................................................10
2 Basisprincipes zakelijke rechten................................................................................................... 11
2.1 Algemene regels over zakelijke rechten................................................................................................11
2.1.1 Numerus clausus-beginsel.....................................................................................................................11
2.1.2 Anterioriteitsbeginsel.............................................................................................................................11
2.1.3 Volgrecht................................................................................................................................................11
2.1.4 Voorrang................................................................................................................................................11
2.1.5 Beschikkingsbevoegdheid......................................................................................................................12
2.2 Algemene regels over het voorwerp van zakelijke rechten..................................................................12
2.2.1 Voorwerp...............................................................................................................................................12
2.2.2 Specialiteitsbeginsel (!!).........................................................................................................................13
2.2.3 Eenheidsbeginsel (!!)..............................................................................................................................13
2.2.4 Accessoriumregel...................................................................................................................................13
2.2.5 Zakelijke subrogatie...............................................................................................................................14
2.2.6 Verwerking.............................................................................................................................................14
2.2.7 Vermenging............................................................................................................................................15
2.3 Algemene regels over het verkrijgen en tenietgaan van zakelijke rechten ...........................................16
2.3.1 Verkrijgen van zakelijke rechten............................................................................................................16
2.3.1.1 Afgeleide verkrijgingswijzen Art. 3.14, §1, lid 1 BW.........................................................16
2.3.1.2 Oorspronkelijke verkrijgingswijzen...................................................................................17
2.3.1 Intermezzo: bezitsleer (boek is te uitgebreid).......................................................................................18
2.3.2 Tenietgaan van zakelijke rechten...........................................................................................................20
2.3.2.1 Algemene wijzen van tenietgaan zakelijke rechten.........................................................20
2.3.2.2 Bijzondere wijzen van tenietgaan zakelijke gebruiksrechten..........................................21
2.3.2.3 Bescherming derden te goeder trouw.............................................................................22
3 zakelijke hoofdrechten................................................................................................................. 23
3.1 Eigendomsrecht.....................................................................................................................................23
3.1.1 Algemene bepalingen............................................................................................................................23
3.1.1.1 Eigendomsvorderingen.....................................................................................................24
3.1.1.2 Beperkingen op de beschikkingsbevoegdheid.................................................................25
Pagina 6 van 93
,indeling van de goederen - wettelijk kader
3.1.1.3 Eigendom van vruchten en opbrengsten art. 5.54 BW....................................................26
3.1.1.4 Algemene regel inzake natrekking...................................................................................26
3.1.2 Algemene bepalingen inzake roerende eigendom................................................................................26
3.1.2.1 Verwerking (zaakvorming)................................................................................................27
3.1.2.2 Roerende natrekking........................................................................................................27
3.1.2.3 Gevonden zaken...............................................................................................................27
3.1.2.4 Niet-opgehaalde zaken.....................................................................................................29
3.1.3 Algemene bepalingen inzake onroerende eigendom............................................................................30
3.1.3.1 Omvang van grondeigendom...........................................................................................30
3.1.3.2 Onroerende natrekking....................................................................................................32
3.1.3.3 Feitelijk gedogen art. 3.67 BW.........................................................................................34
3.2 Mede-eigendom.....................................................................................................................................35
3.2.1 Toevallige mede-eigendom....................................................................................................................35
3.2.1.1 Aandeel van de mede-eigenaars in het onverdeeld goed................................................35
3.2.1.2 Het onverdeeld goed zelf.................................................................................................36
3.2.1.3 De verdeling van het onverdeeld goed art. 3.75 BW.......................................................36
3.2.2 Vrijwillige mede-eigendom....................................................................................................................37
3.2.2.1 Beëindiging art. 3.77 BW..................................................................................................37
3.2.3 Gedwongen mede-eigendom................................................................................................................38
3.2.3.1 Algemene bepalingen.......................................................................................................38
3.2.3.2 Gedwongen mede-eigendom van gebouwen of groepen van gebouwen.......................39
3.3 Appartementsmede-eigendom (gedwongen mede-eigendom)............................................................40
3.3.1 Toepassingsgebied.................................................................................................................................40
3.3.1.1 Toepassingsvoorwaarden art. 3.84..................................................................................40
3.3.1.2 Gebruik gemeenschappelijke delen.................................................................................40
3.3.1.3 Uitzondering.....................................................................................................................41
3.3.2 Akten van de appartementsmede-eigendom........................................................................................41
3.3.3 Vereniging van mede-eigenaars (VME).................................................................................................42
3.3.3.1 Rechtspersoonlijkheid......................................................................................................42
3.3.3.2 Organen............................................................................................................................42
3.3.3.3 Ontbinding Art. 3.97 BW..................................................................................................45
3.3.3.4 oefening............................................................................................................................46
3.3.4 Eigendomsoverdracht van een kavel.....................................................................................................46
3.3.4.1 Informatieplichten bij overdracht....................................................................................46
3.3.4.2 Lot van het aandeel in het werk- en reservekapitaal.......................................................46
3.3.4.3 Verdeling van gewone en buitengewone lasten..............................................................46
Pagina 7 van 93
,indeling van de goederen - wettelijk kader
3.3.4.4 Quid met achterstallige bijdragen?..................................................................................47
3.4 Burenhinder...........................................................................................................................................47
3.4.1 Toepassingsvoorwaarden......................................................................................................................47
3.4.2 Remedies................................................................................................................................................48
3.4.3 Preventieve vordering............................................................................................................................48
3.5 Erfdienstbaarheden...............................................................................................................................48
3.5.1 Algemene bepalingen............................................................................................................................48
3.5.1.1 Last....................................................................................................................................49
3.5.1.2 Andermans OG..................................................................................................................49
3.5.1.3 Indelingen.........................................................................................................................50
3.5.2 Rechten en plichten van partijen...........................................................................................................51
3.5.3 Tenietgaan..............................................................................................................................................52
3.5.4 Wettelijke erfdienstbaarheden..............................................................................................................53
3.5.4.1 Wettelijke erfdienstbaarheden van algemeen nut..........................................................53
3.5.4.2 Wettelijke erfdienstbaarheden van privaat nut...............................................................53
3.6 Het vruchtgebruik..................................................................................................................................57
3.6.1 Duurtijd..................................................................................................................................................57
3.6.2 Verkrijging..............................................................................................................................................58
3.6.2.1 Ontstaan van een VG........................................................................................................58
3.6.3 Rechten en plichten van de partijen......................................................................................................58
3.6.3.1 Beschikking over het recht van vruchtgebruik art. 3.142 BW..........................................58
3.6.3.2 Gebruik en genot..............................................................................................................59
3.6.3.3 Beschikking over het bezwaarde goed.............................................................................59
3.6.3.4 Verplichtingen van partijen..............................................................................................60
3.6.3.5 Lasten................................................................................................................................60
3.6.4 Tenietgaan van vruchtgebruik...............................................................................................................61
3.6.4.1 Algemene wijzen van tenietgaan van zakelijke rechten art. 3.15 BW.............................61
3.6.4.2 Bijzondere wijzen van tenietgaan van zakelijke gebruiksrechten art. 3.16 BW...............61
3.6.4.3 Specifieke wijzen van tenietgaan van een vruchtgebruik................................................61
3.6.4.4 Gevolgen van tenietgaan..................................................................................................61
3.7 erfpachtrecht.........................................................................................................................................62
3.7.1 Definitie..................................................................................................................................................62
3.7.2 duurtijd...................................................................................................................................................62
3.7.3 verkrijging...............................................................................................................................................63
3.7.4 Rechten en plichten van partijen...........................................................................................................63
3.7.5 tenietgaan van erfpachtrecht................................................................................................................65
3.7.5.1 Algemene wijzen van tenietgaan zakelijke rechten art. 3.15 BW....................................65
Pagina 8 van 93
, indeling van de goederen - wettelijk kader
3.7.5.2 Bijzondere wijzen van tenietgaan zakelijke gebruiksrechten art. 3.16 BW.....................65
3.7.5.3 Tenietgaan voor minimumduur?......................................................................................65
3.7.5.4 Specifieke wijze van tenietgaan erfpachtrecht art. 3.175 BW.........................................65
3.7.5.5 Gevolgen van tenietgaan..................................................................................................65
3.8 opstalrecht.............................................................................................................................................66
3.8.1 Definitie..................................................................................................................................................66
3.8.2 Duurtijd..................................................................................................................................................67
3.8.3 Verkrijging..............................................................................................................................................68
3.8.3.1 Zelfstandig opstalrecht.....................................................................................................68
3.8.3.2 Accessoir opstalrecht........................................................................................................68
3.8.4 Rechten en plichten van partijen...........................................................................................................69
3.8.4.1 Beschikking over het opstalrecht.....................................................................................69
3.8.4.2 Tijdelijk eigendomsrecht..................................................................................................69
3.8.4.3 Bouwwerken en beplantingen..........................................................................................69
3.8.4.4 Lasten en belastingen.......................................................................................................69
3.8.4.5 Onderhoud en herstellingen.............................................................................................69
3.8.5 tenietgaan..............................................................................................................................................70
3.8.5.1 Gevolgen van het tenietgaan............................................................................................70
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rechtenstudent011. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.30. You're not tied to anything after your purchase.