Class notes
Hoorcollege 10 Historiografie & Geschiedfilosofie
- Course
- Institution
Samenvatting van hoorcollege 10 van het vak Historiografie & Geschiedfilosofie van 15 april 2019. Dit behoort tot de stof voor deeltentamen 2.
[Show more]
2 reviews
By: birgithaukes • 4 year ago
By: nickyvanloon • 5 year ago
Seller
Follow
Dostoczar99
Reviews received
Content preview
Hoorcollege 10 – P. Vries – 15 april 2019Vorige week: ontwikkelingen in de 19e eeuw die van fundamenteel belang waren voor de
geschiedbeoefening en de geschiedwetenschap: het wordt een discipline, er komt meer
belangstelling en er wordt meer waarde aan gehecht. Het idee van historisch besef komt op (alles is
context-bepaald/historisme). Een materiële infrastructuur (archieven, verschriftelijking,
gegevensbestanden). Er komt ook een steeds sterkere ‘regelgeving’: ‘zo doe je het’ (historicus zijn).
Handboeken, gezaghebbende teksten, etc.
Geschiedenis heeft iets eigensoortigs, historici verdedigen hun uitspraken ook d.m.v. voetnoten, etc.
Verklaringen niet vanuit wetmatigheden, maar vanuit diepe detailkennis gaat men een bepaalde
samenhang ontdekken, dit leidt tot begrijpen, i.p.v. verklaren. Dit kwam door een sterke verschuiving
in het mens- en wereldbeeld. Deze geschiedbeoefening sterk gekoppeld aan Romantiek, conservatief
nationalisme, verzet tegen Verlichting en Franse Revolutie.
Hier was ook een tegenbeweging tegen: het positivisme, die juist voortborduurde op de Verlichting.
Het gaat juist wel om patronen en wetten; de geschiedenis is niet slechts het ene feit na het andere.
Het gaat hier wel om verklaren, er moet herleid worden tot oorzaken en wetmatigheden. Marx: de
kern van de geschiedenis bestaat uit productieverhoudingen, je de samenleving alleen maar
begrijpen aan de hand van de ‘totale samenhang’, er is een klassenstrijd, dat is hetgeen wat
uiteindelijk onder alle conflicten ligt. Je moet niet kijken naar wat mensen zeggen als ze verklaren
waarom ze iets doen, maar naar onderliggende structuren die mensen sturen zonder dat ze zich er
bewust van zijn. Er zijn geen mensen die de geschiedenis ‘maken’. Dit was een belangrijk idee in de
geschiedenis als sociale wetenschap in de 20 e eeuw.
Vandaag: Geschiedenis als sociale wetenschap in de 20 e eeuw. Voorbeeld: stroming in Franse
geschiedbeoefening als tegenbeweging tegen het historisme: Les Annales-tijdschrift.
Tot 1945 bleef het historisme mainstream. De meeste historici hielden zich bezig met politieke
geschiedenis, ‘grote mannen’, staat en natie. Historisch materialisme heeft lange tijd weinig aanhang,
maar kreeg veel politieke steun door de Russische Revolutie.
Annaalbeweging vanaf jaren ‘20 tegen historisme: afzetten tegen het politieke, het evenementele
(de traditionele geschiedschrijving is te sterk gericht op de gebeurtenissen, de krantenkoppen, etc.)
en de chronologie. O.a. Ferdinand Braudel. Het gaat te weinig over hetgeen er op de lange termijn
toe doet, b.v. het verdwijnen van Europa als wereldmacht.
Braudel als één van de invloedrijkste historici van de 20 e eeuw. Twee boeken: één over de
Middellandse Zee en Filips II, en één over ‘materiële beschaving, economie en kapitalisme’. In die
boeken legt hij een bepaalde geschiedfilosofie aan de dag die erg veel impact had.
Boek I: De Middellandse Zee beheerste meer Filips II dan andersom. Ook hij was afhankelijk van
bepaalde structurele randvoorwaarden. Je moet de context waarbinnen (invloedrijke) mensen
opereren snappen, want deze context stelt grenzen aan wat zij kunnen doen. Dus in een bepaald
opzicht is dit heel ver doorgevoerd historisme.
Je moet eerst letten op de randvoorwaarden, waar de mensen zich niet van bewust waren.
Daarnaast zijn er ook conjuncturen: langzaam optredende verschuivingen waarvan mensen wel enig
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Dostoczar99. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
70055 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now