Summary
Samenvatting Klinische psychologie deel 3
- Course
- Institution
Samenvatting van het derde deel van het vak klinische psychologie
[Show more]
Seller
Followcheyennedeschipper
Reviews received
Content preview
Klinische psychologie IIIHoofdstuk 1 Psychodiagnostiek 2
Hoofdstuk 2 Indicatiestelling 13
Hoofdstuk 3 Transdiagnostische benadering 20
Hoofdstuk 6 Cliëntgerichte behandeling van psychopathologie 28
Hoofdstuk 7 Cognitieve gedragstherapie 34
Hoofdstuk 8 Interpersoonlijke psychotherapie 49
Hoofdstuk 9 Angststoornis 57
Hoofdstuk 10 Stemmingsstoornissen 67
Hoofdstuk 11 Posttraumatische-stress stoornis 78
Hoofdstuk 17 Persoonlijkheidsstoornissen 86
Slaapstoornissen 96
Hoofdstuk 1 Diagnostiek: inschatten van mensen 105
Hoofdstuk 10 Klinische diagnostiek 110
,Hoofdstuk 1 Psychodiagnostiek
Aangeven hoe wetenschappelijk verantwoord psychodiagnostisch onderzoek met de
diagnostische cyclus in de praktijk kan worden gebracht
Psychologen willen weten hoe het komt dat deze cliënt, in deze situatie, klachten ervaart en
heeft instrumenten om deze vragen te beantwoorden:
1. Onderzoeksgesprekken
2. (gedrags-)observaties
3. Psychologische tests en vragenlijsten
De kern van de psychodiagnostiek is de integratie van deze bronnen om antwoorden op
onderzoeksvragen te krijgen. Over het algemeen geld hierbij het stepped-care-model:
afhankelijk van de ernst en de hardnekkigheid van de klachten kan worden gekozen voor
een meer uitgebreid psychodiagnostisch onderzoek. Dit is zinvol in de volgende situaties:
- Wanneer tijdens de intake blijkt dat de klachten van de cliënt grotendeels toe te
schrijven zijn aan intelligentie, ontwikkelingsproblematiek,
persoonlijkheidskenmerken of cognitief (dis) functioneren.
- Wanneer een cliënt al meerdere behandelingen heeft gevolgd zonder gewenst
resultaat. Dan is het zinvol om te kijken of dit te wijten is aan de intelligentie, het
cognitief functioneren of persoonlijkheid.
- Wanneer de cliënt gebaat lijkt bij een langer durende en/of intensievere behandeling
vanwege persoonlijkheidsproblematiek.
Psychodiagnostiek gaat over het beschrijven van de klachten, het beschrijven van de
classificerende diagnose en het opstellen en toetsen van een verklaarbare hypothese. Zodra
een psycholoog een behandelrelatie heeft opgebouwd met een client, is het raadzaam om
psychodiagnostische vragen door een collega-psycholoog, hiermee voorkom je een
rolverwarring. Soms kunnen de resultaten vanuit een psychodiagnostisch onderzoek
confronteren of teleurstellend zijn voor een client. De behandelend psycholoog kan dan
vanuit zijn opgebouwde contact de client opvangen en ondersteunen.
Bij het onderzoek wordt gebruikt gemaakt van een empirische cyclus: op basis van
vermoedens van hoe het probleem verklaard kan worden, ontwerpt hij hypothesen, toetst
deze en bouwt zo kennis op waardoor de hypothese kan worden verworpen of aangenomen.
Deze cyclus wordt veel gebruikt in de ggz, maar kan breder worden ingezet (zoals naar
crimineel gedrag in een forensisch onderzoek). Psychodiagnostiek wordt ook gebruikt bij de
selectie van personeel en studenten.
Forensisch psychodiagnostische rapportage; biedt een verklaring voor het gedrag, een
advies over de mate van toerekeningsvatbaarheid en het juridische kader en mogelijke
aanknopingspunten voor interventies die erop zich gericht om herhaling te voorkomen.
De verschillende stappen van de diagnostische cyclus benoemen
De cyclus dient als basis voor wetenschappelijk verantwoord psychodiagnostisch
onderzoek, bestaat uit vier stappen die elkaar volgen en op iteratieve manier (herhaling van
proces) de informatie uit de voorgaande stappen gebruiken of teruggaan naar een eerdere
stap als informatie ontbreekt of niet blijkt te kloppen.
Een wetenschappelijke grondhouding is van belang; onderzoeker formuleert theorie op
basis van wetenschappelijke literatuur, valide onderzoeksmiddelen (transparant en
repliceerbaar), zoekt doelgericht en systematisch informatie naar
- Ontkrachten eigen theorie (falsificatie)
- Bevestiging (verificatie)
2
,De cyclus bestaat uit:
1. De klachtenanalyse
2. De probleemanalyse
3. De verklaringsanalyse
4. De indicatieanalyse
De doelen, vragen en handelingen bij de verschillende stappen van de diagnostische cyclus
benoemen’
In de tabel staan de vragen, doelen en handelingen samengevat. Hieronder een
uitgebreidere beschrijving van bepaalde onderdelen van de cyclus.
Probleemanalyse; onderdelen
3
, Gestandaardiseerde klachten inventarisatie
Vragenlijstonderzoek is vaak al beschikbaar ter ondersteuning van de probleemanalyse,
vaak standaard bij intake afgenomen of maken deel uit van Routine Outcome Monitoring
(ROM), denk aan;
- Gestandaardiseerde vragenlijsten, screenen breed op psychische klachten
- Specifieke symptoom, vragenlijsten, vragen de ernst van symptomen uit
ROM-procedure; vaak gestandaardiseerd binnen GGZ-instellingen, bedoeld om kwaliteit
van zorg in het algemeen te waarborgen. Ook geschikt voor monitoren behandelresultaten in
klinische praktijk.
Outcome questionnaire (OQ-45); telt 45 vragen meet drie functiedomeinen;
1. Intrapsychisch
2. Interpersoonlijk
3. Sociale rolvervulling
Scores kunnen meegenomen worden bij; formuleren van hypotheses, aard en
ontstaanswijze van de klachten cliënt.
- Voorbeeld; cliënt komt met klachten van psychische aard, uit OQ-45 blijkt klachten op
socialerolvervulling; mogelijke hypothese, cliënt ervaart onvrede op werk, raadzaam;
oorzaken hiervan onderzoeken en verdere interventies specifiek richten op
problemen rondom werk.
Speciële anamnese
Het intakegesprek is meestal het eerste gesprek met een instelling, maar kan ook deel
uitmaken van psychodiagnostisch onderzoek (onderzoeker ondervraagt cliënt zelf). Tijdens
het intakegesprek zal de speciële anamnese (de specifieke klachten) van de cliënt in
beeld gebracht worden, met accent op huidige problemen. Vraag naar (in deze volgorde)
1. Luxerende factoren (emmer overlopen) en aanloop van problemen; hierdoor wordt
duidelijk wat de volgorde, aard en ernst van de problemen is en waarom de cliënt nu
hulp zoekt.
2. Interferentie, in welke mate sociale, relationele en functionele aspecten in het leven
van de cliënt belemmerd worden door de problemen.
3. Maatregelen die de cliënt zelf heeft genomen om problemen op te lossen
Hierdoor vormt het eerste beeld van het beoordelingsvermogen en ziekte-inzicht van de
cliënt. Bij meerdere problemen wordt geïnventariseerd welk probleem de cliënt als eerste
aan wilt pakken.
Psychiatrische anamnese
Richt zich op het systematisch samenvatten van de psychiatrische symptomen van de cliënt,
inclusief objectieve en subjectieve waargenomen symptomen. Onderstaande aspecten
worden bestudeerd door de onderzoeker
- Verschijning en psychomotoriek; wat opvalt aan het gedrag, verschijning
(lichaamsbouw, hygiëne, oogcontact), de psychomotoriek (bewuste bewegingen
zoals grove en fijne motoriek) van de cliënt
- Oriëntatie; hoe goed is de cliënt georiënteerd in tijd, plaats en persoon? (weet hij
wie de onderzoeker is, hoe laat het is, wanneer de afspraak gemaakt is?)
- Aandacht en geheugen; hoe functioneren aandacht (arousal, volgehouden
aandacht, afleidbaarheid, gerichte aandacht, verdeelde aandacht) en geheugen
(korte termijn, lang termijn en visueel geheugen)
- Waarneming; hoe verwerkt de cliënt zintuigelijke informatie? Is er sprake van
hallucinaties of illusionaire vervalsingen?
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cheyennedeschipper. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81849 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now