Samenvatting De volledige uitwerking van alle tijdvakken van VWO
7 views 0 purchase
Course
Geschiedenis
Level
VWO / Gymnasium
Book
MeMo
In dit document zitten alle 49 kenmerkende aspecten die worden toegelicht met de belangrijke woorden en de uitleg die past bij het tijdvak. Deze informatie is uit het boek MEMO Geschiedenis van Malmberg voor VWO.
Tijdvak 1
Het levenswijze van jagers-verzamelaars
De leefwijze van de Homo Sapiens :
- Nomaden
o Als hun leefomgeving niet genoeg voedsel meer had, trokken ze verder
- Grotten, hutten en tenten als woningen
- Geen hiërarchie, geen zichtbare sociale verschillen
- Taakverdeling
o Mannen = jagen (koud klimaat op rendieren, toen het wat warmer werd op
rendieren)
o Vrouwen = verzamelen voedsel
- Onderlinge handel van materialen, zoals schelpen en vuursteen
- Gespecialiseerde gereedschappen en wapens
- Mensensoort afbeeldingen in grotten
o grotschilderingen van bizons, etc.
Deze leefwijze was deel van de Prehistorie, de tijd toen ze nog geen schrift kende.
Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
De ontstaan van de manier van landbouw (3 theorieën) :
- De ijstijd liep op zijn einde
begon met meer regenen
Er ontstond vruchtbaar gebied
- Het werd droog en koud
minder eetbare planten
voedseltekort
Oplossing = zelf graan produceren
- Mensen bleven op één plek
o De planten in de omgeving waren eetbaar
de natuurlijke omgeving zou uitgeput zijn
mensen gedwongen om zelf te gewassen te maken
Levenswijze:
- Gevestigde bestaan
- Mens steeds meer natuur in hun handen
- Bossen maakten plaats voor akkers
- Dorpen in het landschap
Gevolgen:
- Snelle bevolkingsgroei
- Stijging van het geboortecijfer
- Ontwikkeling van de veeteelt
- Het toenemende gebruik van metaal
, - Achteruitgang in de gezondheid
o Voedsel eenzijdiger
o dreiging van hongersnood
o risico op infectieziekten
o vee ziekte
- sociale ongelijkheid
o sommige akkers zijn succesvoller, dus verschillen in rijk, hiërarchie
Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
Het ontstaan van steden begon bij vruchtbaar grond:
- Mesopotamië en Egypte
o Het klimaat was droog en heet
o Allebei de rivieren overstroomde wel tenminste 1 keer per jaar
Het grond werd vruchtbaar
Mensen begonnen met oogsten
Ze kregen een voedseloverschot
Snelle bevolkingsgroei
o Door aanleg van dijken en kanalen, maar interactie tussen plekken
Het ontstaan van stedelijke gemeenschappen
Leefwijze:
- Andere beroepen
o Priester
o Verkoopman
o pottenbakker
- Hiërarchie
o onder aan de ladder was boeren
o Doordat priesters en koopmannen veel genot kregen, kwam er verschil tussen
rijkdommen
- Machtige leiders -> koning
o Erfelijke positie
- Schrift (spijkerschrift)
,Tijdvak 2
De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over
burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat
Burgerschap en politiek:
- Volksvergadering
- Directe democratie
o niet veel burgers
- Polis
o stedelijke kern met omringende platteland
- Burgerrecht voor volwassen, vrije mannen die zelf uit Athene komen
- iedereen had gelijke rechten
- Geregeerd door:
o Tiran (één man met alle macht)
o Aristocratie (rijke belangrijke mannen aan de macht)
- Gewone burgers belangrijker
o Voetsoldaat
- Stadsbestuur van vijftig leden
o Na een maand een nieuwe stadsbestuur
- Rechtspraak via volksjury
- Wegstemmen van mensen te veel macht hebben
o = ostracisme
De klassieke vormtaal van de Grieks-Romeinse cultuur
Architectuur:
- Pilaren met Dorische, Ionische en Korintische vormen
- Triades
- Tempels
- Triomfbogen
Beeldende kunsten:
- Standbeelden
- Perfecte porporties
- Natuurgetrouw
Klassieke cultuur
De groei van het Romeins imperium waardoor de Grieks-Romeinse
cultuur zich in Europa verspreidde
Behoefte aan veiligheid en macht -> nieuwe generaties Romeinen die gebieden veroveren
door middel van diplomatie en oorlogsvoering:
- Bondgenootschappen sluiten met lokale heersers
o Bescherming in ruil voor soldaten en gehoorzaamheid
o Als geen gehoorzaamheid, dan geweld met leger
, - Harde wegen neerleggen voor connecties en makkelijk pad voor soldaten
- Soldaten kregen veroverde gebieden, waardoor de invloed groter werd
Romeinse rijk bestond uit boeren en een onverslaanbaar leger, en krijgsgevangen moesten
als slaven werken.
De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse
cultuur van Noordwest-Europa
Het westen werd eerst bewoond door eenvoudige boerenvolken, zoals Germanen ->
bewoners namen in hoog tempo allerlei dingen over:
- Grieks-Romeinse Goden, inplaats van stenen
- Het gebruik van geld en muntgeld
- Romeinse namen overnemen
Germaanse mannen in dienst van het Romeinse leger
Ze bewaakte de grens van het Rijk
De Hunnen verdreven ze weg
Ze gingen naar meerdere delen in West-Europa en ze wilden eigen stukje land
Germaanse krijgers gingen het uit het leger van Keizer Romulus Augustulus
Definitief einde van het West-Romeins Rijk
De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste
monotheïstische godsdiensten
Kenmerken van jodendom:
- Monotheïsme
o Geloven in één god
o Het volk beschouwen zichzelf als het uitverkoren volk
- Het belang van heilige boeken
o Geschiedverhalen
o Heilige voorschriften
o liederen
o wijsheden
o Christen namen een deel van de heilige schriften
- Hielden zich aan religieuze voorschriften
o Regels
o Duidelijk waardoor zij joden waren
Ontwikkeling van jodendom en de losgekomen christendom:
- Grote verscheidenheid tussen ideeën over Messias
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elinehoutman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.
