Summary
Samenvatting Spelling alle hoofdstukken Huizenga
- Course
- Institution
- Book
Boek Taal & Didactiek - Spelling Henk Huizenga Alle hoofdstukken: 1 t/m 10
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
3 reviews
By: tavalopes • 3 year ago
By: Anouk2010 • 3 year ago
Thank you for the review!
By: etermetz • 3 year ago
By: Anouk2010 • 3 year ago
Thanks for the positive review!
By: mgskok • 5 year ago
By: Anouk2010 • 5 year ago
Thank you for your feedback
Seller
Follow
Anouk2010
Reviews received
Content preview
Samenvatting Taal & Didactiek SpellingHoofdstuk - Ons spellingsysteem
1.1 Ons schriftsysteem en leren spellen
In de loop der tijd zijn er verschillende manieren ontwikkeld om gesproken taal
vast te leggen:
- Het pictografisch schriftsysteem geeft woorden weer door middel van
tekeningen en afbeeldingen. Pictogrammen gebruiken we tegenwoordig
nog steeds, bijvoorbeeld in het verkeer.
- Het logografisch schriftsysteem gebruikt voor elk woord een plaatje om het
woord weer te geven. Het Chinees is een logografisch schriftsysteem.
- In een alfabetisch schriftsysteem worden de spraakklanken weergegeven
door tekens (het alfabet).
In het alfabetische schriftsysteem correspondeert niet elke spraakklank
met een aparte letter. Men gebruikt daarom de termen foneem (een
spraakklank die betekenisverschil tussen klankgroepen veroorzaakt) en
grafeem (een letter of lettercombinatie).
Problemen bij het alfabetisch schriftsysteem zijn:
- Het herkennen van fonemen is lastig.
- We moeten letters combineren om fonemen te kunnen weergeven.
- De koppeling tussen foneem en grafeem is niet eenduidig. Voor een
foneem zijn soms meerdere grafemen te gebruiken.
Een foneem is een spraakklank die betekenisverschil veroorzaakt.
Het Nederlands kent 34 verschillende fonemen en het Latijnse alfabet heef maar
26 verschillende letters.
Een grafeem is een letter of lettercombinatie die verwijst naar een foneem.
In het Nederlands kennen we 36 grafemen. Het woord meter. Het heeft een
grafeem namelijk de e. Alleen wordt de e op 2 verschillende manieren
uitgesproken (e en u, waardoor het twee fonemen heeft.
1.2 Hoofdregels van de Nederlandse spelling
Het fonologische principe wil zeggen dat elk foneem door een apart grafeem
wordt weergegeven.
We noemen dit ook wel het beginsel van de standaarduitspraak.
Dit gaat alleen op bij klankzuivere woorden (woorden waarbij elk foneem door
een grafeem wordt weergegeven).
Bij het morfologische principe let je op de vorm van de woorden.
Woorden zijn opgebouwd uit kleine stukjes die nog een betekenis hebben:
morfemen.
Het morfologisch principe bestaat uit twee regels:
1. De regel van de gelijkvormigheid houdt in dat we een woord of
achtervoegsel steeds op dezelfde manier schrijven. Je moet vergelijken
hoe het morfeem in een ander woord klinkt.
, 2. De regel van de overeenkomst houdt in dat woorden die op dezelfde
manier zijn gevormd ook op dezelfde manier worden geschreven. Je moet
een woord vergelijken met een ander woord met ook een andere
betekenis.
Het etymologisch principe houdt in dat de vroegere vorm de schrijfwijze van het
woord bepaalt. Ook voor leenwoorden (woorden uit een andere taal) geldt het
etymologisch principe.
Het syllabisch principe is gebaseerd op klankstukken die de spreker als één
groep gebruikt. Dit is iets anders dan een lettergreep. Dat is een visuele
verdeling van een woord. Er zijn twee regels bij dit principe:
1. De verenkelingsregel: als een klankstuk eindigt op een lange klank dan
schrijven we een korte klank.
2. De verdubbelingsregel: als een klankstuk eindigt op een korte klank dan
wordt de medeklinker die erop volgt, verdubbeld.
1.3 Spellingvereenvoudiging
Spellingveranderingen doen altijd veel stof opwaaien. De argumenten voor of
tegen een spellingverandering hebben te maken met de volgende vragen:
- Is een spellingverandering makkelijk te leren? (Leerbaarheid)
- Levert een spellingverandering voordelen voor de schrijver en de lezer op?
(Bruikbaarheid)
- Geeft een spellingverandering niet te veel emotionele weerstand?
(Aanvaardbaarheid
, Hoofdstuk 2 - Het spellingproces
2.1 Functie van het woordgeheugen bij het spellen
Volgens de versmeltingstheorie van Ehri heeft een woord dat opgeslagen is in
ons geheugen twee identiteiten:
- Akoestische identiteit (hoe klinkt het woord?)
- Articulatorische identiteit (hoe spreek je het woord uit?)
Die twee samen worden ook wel de fonologische identiteit genoemd.
Daarnaast kan een woord nog meer verschillende identiteiten hebben:
- Een morfologische identiteit (hoe is een woord opgebouwd?)
- Een semantische identiteit (wat is de betekenis van het woord?)
- Een syntactische identiteit (hoe combineer je het woord met andere
woorden?)
- Een orthografische identiteit (hoe spel je het woord?).
Voor de spellingdidactiek betekent dit dat je aan al deze aspecten aandacht
moet besteden.
Homofonen: zijn woorden met dezelfde uitspraak maar een verschillende
spelling.
Fonologische Wijzen op het verschil tussen de uitspraak en de
identiteit spelling
Morfologische Erop wijzen dat het woord uit verschillende delen
identiteit (morfemen) bestaat
Betekenisgeven aan voorvoegsel en achtervoegsel
Semantische De letterlijke betekenis bespreken
identiteit Zoeken naar synoniemen
Syntactische Het woord in een zin gebruiken
identiteit
Orthografische Eigenaardigheden in de woordvorm bespreken
identiteit Spellingregels behandelen
De lettervolgorde inprenten
Het schrijf motorisch patroon van het woord
vastleggen
2.2 Spellingstrategieën
De manieren die een speller gebruikt om een woord correct op te schrijven,
noemen we spellingstrategieën.
Bij een directe spellingstrategie schrijft de speller het woord, zonder erover na te
denken, goed op. Dit heet ook wel spellen volgens een schrijf motorisch patroon.
We schrijven het woord dat in ons geheugen is vastgelegd zonder moeite op.
Directe spellingstrategie Het spellen is geautomatiseerd.
Bij de indirecte spellingstrategie gebruikt de speller een denkhandeling om het
woord goed op te schrijven.
Er zijn vijf indirecte spellingstrategieën.
1. Bij de fonologische strategie spelt iemand het woord op gehoor. Er zijn
twee fonologische spellingstrategieën:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Anouk2010. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.98. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now