Inhoudsopgave
Inleiding..................................................................................................................................................1
Hoofdstuk 1: Het reflectie verslag..........................................................................................................2
Hoofdstuk 2: Plan van aanpak................................................................................................................4
Hoofdstuk 3: Het gespreksverslag..........................................................................................................5
Hoofdstuk 4: Het reflectie verslag..........................................................................................................7
Literatuurlijst..........................................................................................................................................9
Bijlage 1: Transcript rollenspel.............................................................................................................10
,Inleiding
Gespreksvoering met kinderen en opvoeders is voor een hulpverlener een belangrijk
onderdeel in het begeleiden en omgaan met cliënten. Deze paper wordt geschreven in
opdracht van de Hogeschool NTI. Het gaat over verschillende gesprekstechnieken en hoe
deze in de praktijk terugkomen.
In het eerste hoofdstuk is een reflectieverslag geschreven naar aanleiding van een rollenspel
die is uitgevoerd op de praktijk dag. De link naar het filmfragment vindt u terug in dit
hoofdstuk. In de bijlage is het transcript te lezen van één minuut uit het fragment.
Hoofstuk twee bestaat uit een plan van aanpak over een gesprek met ouders en hun kind.
Wegens privacy redenen zijn de namen van de cliënten veranderd. Dit gesprek zal gaan over
opvoeden en opgroeien.
Het volgende hoofdstuk bevat het gespreksverslag van het plaatsgevonden gesprek uit
hoofdstuk twee. Dit verslag is geschreven voor het kind, de ouder(s), de school en voor
mijzelf.
Tot slot bevat het laatste hoofdstuk een onderbouwende reflectie op het gesprek van
hoofdstuk drie. In dit hoofdstuk kijk ik terug op het gesprek en beschrijf welke
gesprekstechnieken ik heb toegepast en met welk resultaat.
1
,Hoofdstuk 1: Het reflectie verslag
De Casus: Ik werk als hulpverlener op een vmbo school. De mentor van Chinelo (m, 15 jaar)
heeft mijn hulp gevraagd. Chinelo heeft bij zijn mentor aangegeven dat zijn vriendin, met wie
hij ongeveer 2 maanden een relatie heeft, mogelijk in verwachting is. Ze zijn samen nog niet
naar de huisarts geweest en hebben nog geen zwangerschapstest gedaan. Chinelo heeft
aangegeven niet klaar te zijn voor het ouderschap.
Klik op de link voor het filmfragment: https://youtu.be/6obH0idsM7Q
Het gesprek: Wat mij is opgevallen tijdens het gesprek is dat ik dit een lastig onderwerp vind
om over te praten. Het is een gevoelig onderwerp en je wil niet iemand kwetsen. Voor mijn
gevoel is het wel een plezierig gesprek geweest. Ik gaf Chinelo het gevoel dat hij mij kon
vertrouwen en zijn verhaal kon doen. Wat ik het lastigste vond aan het gesprek is dat ik in
mijn achterhoofd bezig was met de theorie over de opdracht en daardoor soms de draad even
kwijt was. Wat mij opviel toen we klaar waren met het gesprek is dat we op 8:14 minuten
zaten ik had verwacht dat we ver boven de 10 minuten zouden zitten.
Wat ik geleerd heb van het gesprek is dat een goede voorbereiding het halve werk is. Dat het
helemaal niet erg is dat er stilte in het gesprek valt. Zo beschrijft Delfos dat zwijgen vele
betekenissen kan hebben en stiltes zelfs noodzakelijkzijn om wat besproken is te kunnen
verwerken (Delfos, 2017).
Uit de statistieken van het CBS is gebleken dat er in de afgelopen jaren een aanzienlijke
daling is in het aantal jonge moeders in Nederland. Ten opzichte van 2012 is er in 2018 een
daling van bijna 1000 jonge moeders (CBS,2019). Naar mijn mening heeft dit te maken met
een goede seksuele voorlichting. Zo geeft een rapport van Rutgers aan dat voorlichting op
school niet blijft hangen en dat er thuis veelal weinig over (veilige) seks gesproken wordt
(Cense & Dalmijn, 2016). Over anticonceptie had ik meer uit kunnen leggen tijdens het
gesprek. Chinelo gaf aan dat zijn vriendin aan de pil is en die één keer is vergeten in te
nemen. Achteraf gezien had ik kunnen vertellen dat één keer een pil vergeten niet meteen
betekend dat je zwanger bent. Ik had kunnen aangeven dat wanner ze erachter kwam dat ze de
pil was vergeten en ze onveilig hadden gevreeën ze een morning-after pil hadden kunnen
halen. In het vervolg zou hij condooms willen gaan gebruiken om zo ook aan zijn
verantwoordelijkheden te voldoen. Later in het gesprek had ik dit onderwerp nog een keer ter
sprake kunnen brengen.Wat ik belangrijk vind in de pedagogische relatie tussen mij en
Chinelo is de vertrouwensband. Chinelo moet het gevoel hebben mij te kunnen vertrouwen en
2
,zich begrepen te voelen. Later in het gesprek gaf hij aan dat hij het fijn zou
vinden, mocht zijn vriendin in verwachting zijn, dat ik met zijn ouders in gesprek ga.
Hierdoor gaf hij mij het gevoel dat hij vertrouwen in mij heeft gekregen en zich veilig en op
zijn gemak voelt bij mij.
Metacommunicatie is een belangrijk onderdeel van de communicatie. Delfos (2017) geeft
aan: ‘’het is de smeerolie van de communicatie. Het is ook hét reparatiemiddel als de
communicatie stroef verloopt . . . of welke activiteit ook die de communicatie verstoort’’
(p.132). Dit is een onderdeel binnen het gesprek wat naar mijn mening is blijven liggen. Ik
ben meteen overgegaan op de opdracht en heb daardoor de essentiële onderdelen van de
introductie van het gesprek overgeslagen. Ik heb mijzelf niet voorgesteld, uitgaande dat
Chinelo mij al eerder had ontmoet, en heb ook het doel van het gesprek niet aangegeven. De
gespreksvaardigheden die ik heb ingezet tijdens het gesprek zijn voornamelijk luisteren,
doorvragen en open vragen stellen. Gedurende het gesprek merkte ik hierdoor dat Chinelo
zich op zijn gemak voelde en we rustig over de situatie in konden praten. Hij was eerlijk en
uitte zijn mening maar gaf aan wel bereid te zijn om met zijn vriendin in gesprek te gaan over
de te maken beslissing. Voornamelijk denk ik dat de behoefte bij Chinelo zat in het hebben
van een luisterend oor. Zo vertelde hij bij de afsluiting van het gesprek dat hij zijn verhaal
kwijt moest. Hij weet dat ze eerst de test moeten gaan doen zodat ze zekerheid hebben over
het wel of niet zwanger zijn. Ik heb hem laten weten dat ik hem begreep dat het een lastige
situatie is waarin ze zitten omdat ze nog zo jong zijn en hij zijn school eerst af wil maken.
Toen ik Chinelo vroeg of hij het er al met zijn ouders over had gehad zei hij dat dit nog niet
het geval was. Hij was bang dat zijn ouders kwaad zouden worden en wilde eerst de test even
afwachten. Achteraf gezien met de informatie die ik heb gekregen op de praktijk dag had ik
hier meer aandacht aan mogen besteden. Hij gaf aan bang te zijn voor de reactie van zijn
ouders waarop ik zei dat ik het wel begreep dat ze ervan zullen schrikken. Mogelijk zou zijn
dat hij het nu niet aan zijn ouders durft te vertellen door mijn reactie. In het vervolg zou ik aan
geven dat ik zijn angst begrijp maar dat het misschien ook kan helpen als hij het zijn ouders
juist wel verteld. Hij staat er dan niet alleen voor en zijn ouders kunnen hem in deze situatie
ondersteunen. De komende periode wil ik meer aandacht besteden aan het voeren van
hulpverleningsgesprekken en hierin mijn gespreksvaardigheden oefenen. Dit zal ik gaan doen
doormiddel van gesprekken op te nemen en terug te luisteren. Waar ik ook aandacht aan wil
besteden is het parafraseren tijdens het gesprek. Parafraseren is zinvol omdat de hulpverlener
zo kan nagaan of hij de cliënt goed heeft begrepen (Dijkstra & Vincent, 2012).
3
, Hoofdstuk 2: Plan van aanpak
Personalia: Vader Jan, moeder Petra & hun dochter Isa (12).
Doel van het gesprek: Het doel van het gesprek is om erachter te komen waarom Isa sinds het
nieuwe schooljaar veel ruzie heeft op school en met tegenzin naar school gaat.
Setting van het gesprek: Het gesprek zal plaats vinden op school.
Strategie: Bij de introductie van het gesprek stel ik mijzelf voor geef ik aan dat ik dit gesprek
wil voeren in het kader van mijn opleiding en dat het gesprek zal gaan over opvoeden en
opgroeien. In het gespreksverslag zal ik geen echte namen gebruiken. Ik zou graag met Isa in
gesprek willen over wat er afspeelt in haar leven. Ik hoop zo vertrouwen bij Isa te creëren en
haar het gevoel te geven dat zij alles tegen mij kan zeggen.
In te zetten gespreksvaardigheden: Door het stellen van open vragen probeer ik te vermijden
dat Isa sociaal wenselijke antwoorden geeft. In het begin van het gesprek zal ik Isa vragen wat
over zichzelf te vertellen. Op deze manier hoop ik inzicht te krijgen in het
ontwikkelingsniveau van Isa. Door wat over zichzelf te vertellen en wat zij doet naast school
kom ik erachter wie er deel uit maken van haar sociale netwerk en betrokken zijn in haar
opvoeding. Mocht er tijdens het gesprek een vraag gesteld worden waar Isa geen antwoord op
weet zal ik een stilte laten vallen zodat zij kan nadenken over haar antwoord. Hierdoor geef ik
Isa de kans om zelf de regie over het gesprek te hebben. Om er zeker van te zijn dat ik Isa
goed heb begrepen zal ik haar antwoord parafraseren. Ik wil Isa de ruimte geven om haar
verhaal te kunnen doen maar ik zal ook de ouders van Isa vragen wat zij zien dat er veranderd
is aan het gedrag van hun dochter in vergelijking met de voorgaande schooljaren. Aan het
eind van het gesprek zal ik aan de ouders vragen wat zij van dit gesprek vonden.
Behoeften: De behoeften zijn om erachter te komen wat er is veranderd waardoor er een
verandering is in het gedrag van Isa. En dit vervolgens op te lossen zodat Isa zichzelf weer
kan zijn.
Basishouding: Ik zal mij empathisch en open opstellen. Hierbij wil ik vooral letten op mijn
non-verbale communicatie.
Risico situatie: Deze situatie is mogelijk een risico situatie. School is een belangrijk
onderdeel van het opgroeien. Een negatieve ervaring kan voor problematiek zorgen in de
verdere ontwikkeling van het kind.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller simonelemstra. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.