Samenvatting Historisch denken - Basisboek voor de vakdocent
450 views 4 purchases
Course
Inleiding B
Institution
Hogeschool Arnhem En Nijmegen (HAN)
Book
Historisch denken Basisboek voor de vakdocent
Handboek bij het vak 'Inleiding B', onderdeel van de onderwijseenheid 'Inleiding in de geschiedenis' van het eerste jaar van de lerarenopleiding geschiedenis, aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.
• Grondslagen van de geschiedwetenschap.
– Definitie.
– Historisch denken.
– Historische redeneerwijzen.
– Het nut van historisch denken en redeneren.
1.1 Definitie
Definitie
• Geschiedwetenschap: waarheden en het verleden.
I Waarheden
• Geschiedenis gaat over de verdwenen werkelijkheid van het verleden.
– geen waarnemingen, maar overblijfselen
• Geschiedenis:
– niet wat er vroeger gebeurd is (= verleden)
– alleen datgene wat daarover later nog als 'waarheid' kan worden vastgesteld
• Moeilijkheden:
– te weinig bewijsmateriaal
– taal en betekenis van woorden
– waarden en normen
• Hermeneutiek: de historicus 'vertaalt' vroegere gedachten voor de hedendaagse lezer.
– beleving en daden
• Waarheden over het verleden zijn die zaken die we tegenwoordig nog als feit kunnen
vaststellen over wat er vroeger gebeurd is.
– m.b.v. overgebleven gegevens, hedendaagse taal, vanuit ons hedendaags perspectief
• Geschiedenis gaat over de relatie tussen vroeger en nu, over beelden die mensen van
tegenwoordig hebben over het verleden.
II Het verleden
• Het verleden: niet meer bestaande werkelijkheid.
• Geschiedenis: beelden van het verleden (van de menselijke cultuur).
• Historicus bestudeert niet het verleden, maar de hedendaagse werkelijkheid om beelden van
het verleden vast te stellen.
• Geschiedenis begint niet bij de oerknal, maar bij het ontstaat van menselijke cultuur.
1.2 Historisch denken
Historisch denken
• Het onderscheiden van voorbije tijden van de eigen tijd.
– vier begrippen centraal: periodiseren, anachronisme, historische distantie, contingentie
I Traditie en verandering
, • Weinig of geen historische belangstelling in een traditionele samenleving, door eeuwige
waarden en waarheden.
– In Europa tot aan de wetenschappelijke revolutie en de Verlichting.
• Historisch denken ontstaan door besef van een ingrijpende breuk tussen heden en verleden.
• Gevoelens van nostalgie en romantiek.
– Ontstaan belangstelling voor verleden, daarom in 19e eeuw musea en geschiedenisboeken.
• Hoe 'moderner' een tijd wordt, hoe meer historische belangstelling.
II Kenmerken
• Periodiseren.
– het indelen van geschiedenis in perioden met duidelijke eigen karakteristieken
• Anachronisme.
– het verkeerd plaatsen van zaken in de tijd
• Historische distantie.
– gevoel van afstand tussen de eigen wereld en de wereld van het verleden waarover het gaat
• Contingentie.
– toeval en onvoorspelbaarheid
Vier redeneerwijzen
• Verzamelen.
– bronnen en gegevens, vaststellen van feiten
• Ordenen.
– in perioden en thema's
• Verklaren.
– analyses van oorzaken en gevolgen
• Vormen van een beeld.
– interpretatie van het geheel die er een betekenis aan geeft
• Denken en argumenteren vanuit het besef van tijdsverschil.
– periodisering, anachronisme, historische distantie, contingentie
I Verzamelen
• Overblijfselen uit andere tijden (tijsverschil).
• Historische context moet bij uitleg worden betrokken.
• Achtergrondinformatie over schrijver of maker verzamelen.
• Voor wie is de bron bedoeld (tijdgenoten of juist niet)?
• Herinneringen, beïnvloed of niet?
II Ordenen
• Kan alleen vanuit een achterafperspectief plaatsvinden (tijdsverschil).
– diepgaande veranderingen of continuïteit
III Verklaren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller PimvGoch. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.92. You're not tied to anything after your purchase.
