Summary
Samenvatting embryologie & teratologie 2024
- Course
- Institution
Volledige samenvatting incl. lesnotities, kennisclips en cursus
[Show more]
Seller
Follow
janavanhoutte1
Content preview
ZPrenatale ontwikkeling is vanaf fertilisatie tot geboorte
Ontogenie is vanaf ontstaan (fertilisatie) tot overlijden = volledige ontwikkelin
Fylogenie is het ontstaan en de ontwikkeling van een volledige diersoort
Prenatale ontwikkeling delen we op in een embryonale periode (pre-embryona
embryonale periode) en de foetale periode
De pre-embryonale periode wordt gekenmerkt door intense celdeling, het org
verschillende kiemlagen (gastrulatie) en het vastleggen van de lichaamsassen
In de eigenlijke embryonale periode gebeurt de aanleg van weefsels (histogen
(organogenese) —> je krijgt de primitieve embryonale lichaamsvorm - tot he
fase zien meeste vertebraten er gelijkaardig uit
Tijdens deze fase krijg je ook implantatie in de baarmoeder en initiele aanleg
Einde van deze fase wordt geduid met ofwel het afwerken van de organogen
van het definitieve gehemelte
De foetale periode bestaat vooral uit maturatie en verdere organisatie van w
foetus neemt ook enorm toe in omvang
Embryo: soortspecifieke kenmerken ontbreken
Foetus: diersoort kan duidelijk herkend worden
Periode net voor de geboorte: voorbereiding op geboorte = perinatale period
geboorte = neonatale periode, hierop volgend de postnatale periode tot volle
, Vogels en eierleggende reptielen
Drachtduur te kennen voor huisdieren: let op, er zit biologische variatie op
M
m
w
d
m
m
Kleine geschiedenis:
Eerst was men overtuigd van preformatie: embryo was altijd al aanwezig en
nog groeien
Dan is men overgestapt op epigenese: embryo ontstaat uit amorfe structuur
degelijk differentiatie en organisatie ondergaan
Teratologie is de leer van de aangeboren afwijkingen/congenitale malfomatie
, - doodgeboorte: levensvatbare foetus sterft en wordt afgedreven
- neonatale sterfte: sterft kort na de geboorte
B Malformatie: anatomische misvorming (ook fertiliteitsproblemen)
- agenesie: lichaamsdeel/orgaan is volledig afwezig
- aplasie: lichaamsdeel/orgaan is niet tot ontwikkeling of groei gekomen
- hypoplasie: lichaamsdeel/orgaan is niet volwaardig uitgegroeid
- hyperplasie: overdreven proliferatie - te groot aantal cellen in een wee
- hypertrofie: overdreven proliferatie - normaal aantal cellen met een ab
volume
- dysplasie: lichaamsdeel/orgaan is foutief aangelegd (misvormd/vervorm
- ectopie: weefsel/ orgaan ligt niet op zijn juiste plaats
- transpositie: organen/orgaandelen zijn onderling van positie veranderd
- persistentie: iets wat normaal verdwijnt, blijft aanwezig
- patentia: blijven bestaan van een opening/kanaal
- atresie: agesloten blijven van een lichaamsopening
- schisis/fissio: gespleten orgaan
- duplicatie
- atavisme: aanwezig zijn van een voorouderlijk kenmerk dat bij hedenda
normaal niet meer aanwezig is
C Groeistoornissen
- nanismus: dwerggroei
- gigantismus: reuzengroei
- dysproportionele groei
D Functiestoornissen: anatomisch normaal uitzicht, wel een fysiologische vers
- vb IPI’s: immunotolerante, persistent geinfecteerde dieren: kalveren in
ontwikkeling geinfecteerd met BVD-virus, worden immunotolerant gebore
het virus als lichaamseigen) en blijven het levenslang uitscheiden
Oorzaken van malformaties
10% door chromosomale en genetische oorzaken
10% door omgevingsfactoren
80% combinatie van beide
Chromosomale en genetische oorzaken kunnen zijn: een afwijking in het aant
aneuploidie (monosomie of trisomie), ook mozaiekdieren: enkele cellen zijn no
hebben een abnormaal aantal chromosomen door foute deling
, Ook bepaalde geneesmiddelen: antimitotica, andere chemotherapeutica, thalid
benzimidazoles, streptomycine, isotretinoine
Hormonen: gelsachtshormonen remmen bij zoogdieren uitbouw van vrouwelijk
prostaglandines induceren partus
Chemische stoffen: dioxines, zware metalen zoals lood en kwik, tolueen, xylee
reukerwten, lupinen, californisch nieskruid
Verschillende infectieze agentia:
- Parvo en varkenspest bij het varken
- BVD en Brucella bij het rund
- Blauwtong bij herkauwers
- Toxoplasma gondii en Neospora caninum bij grote huisdieren
- Schimmeltoxines
Ook voedingstekorten: vit A (zowel problemen met tekorten als overaanbod)
koper en mangaan
Belangrijk is de dosis, tijdstip en duur van blootstelling aan het teratogeen ef
Tijdens pre-embryonale fase: intense deling van cellen en een agens zal eenz
teweegbrengen bij alle cellen, dit leidt tot vroege embryonale sterfte of even
van enkele cellen toch nog het uitgroeien van een normaal individu (omdat h
cellen zijn)
Tijdens embryonale fase: meest delicate periode voor evt teratogenese, ieder
heeft een specifieke kritische periode, die nog eens verschillend is tussen die
Tijdens de foetale fase: gevoeligheid neemt af, eerder groeiverschijnselen, of
van de hersenen die bij hond tot 3m na de geboorte celvermenigvuldiging bli
Leeftijdbepaling van foeti
Meestgebruikte is de kruin-stuitlengte KSL = de rechte afstand (in cm) van d
tot de zitbeenknobbels, waarbij dier in neutrale houding is uitgestrekt en de
90 graden
Bij grote huisdieren gebruiken we dan de formule van Keller
- leeftijd in maanden
KSL = x (x + 2) - KSL in cm en x in maand
Voor leeftijd in dagen (nauwkeuriger)
- 2,5 (KSL + 21) = d —> paard en rund
- 2,5 (KSL + 12) = d —> varken, schaap en geit
Bij kleine huisdieren gaan we meestal uit van een echografische benadering
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller janavanhoutte1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
82215 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now