1. Inleiding
De enkel moet een zeer mobiel gewricht zijn om zich aan een wisselende ondergrond aan te
kunnen passen, anderzijds moet hij fungeren als een zeer stabiele basis. De enkel is een
samenstelling van verschillende gewrichten:
- Art. Tibiofibulare proximalis
- Art. Tibiofibulare distalis
- Art. Talocruralis (bovenste spronggewricht)
- Art. Subtalaris (onderste spronggewricht)
- Lijn van Chopart: art.
Talocalcaneonavicularis
o Art. Talonavicularis (mediale deel)
o Art. Calcaneocuboidea (laterale
deel)
- Art. Cuneonavicularis
- Art. Cuboideocuneonavicularis
- Art. Intercuneiformes
- Art. Tarsometatarsae
- Art. Intermetatarsae
- Metatsarsophalangeale en interphalangeale gewrichten
Gedurende het staan en stappen levert de voet steun, schokabsorptie, aanpassing aan de
ondergrond, balans, kracht en richting. Bij meer complexe bewegingen zoals lopen en
springen neemt de functionele belasting van de voet en de enkel toe. Het is dan ook niet
verwonderlijk dat meer dan 20% van alle msk problemen zich situeren ter hoogte van de
enkel en voet. De meeste klachten zijn van chronische aard.
Problemen thv de voorvoet
- Voornamelijk bij vrouwen als gevolg van schoeisel
Pijn thv de middenvoet
- Voornamelijk het gevolg van degeneratie en artrose
- Beenderige prominentie of osteofyt is dikwijls richtinggevend
Problemen thv de achtervoet
- Voornamelijk te maken met achillespeesinsertie of plantaire fascia
Pijn thv de enkel
- Meestal met voorgeschiedenis van enkeldistorsies.
Tot en met het art. Talocruralis (bovenste spronggewricht) is de terminologie volgens de
anatomische ruststand:
- Mediaal – lateraal
- Ventraal – dorsaal
- Proximaal – distaal
Vanaf het art. Subtalaris (onderste spronggewricht) hanteren we de volgende begrippen:
- Plantair: in de richting van de voetzool
- Dorsaal: in de richting van de voetrug
- Proximaal: in de richting van de enkel
- Distaal: in de richting van de tenen
- Mediaal – lateraal (blijft gelijk)
,2. Statiekproblemen
2.1 Platvoet
= De longitudinale voetboog is abnormaal laag of zelfs afwezig.
= Pes planus
- Bij een platvoet staat de calcaneus vaak ook in valgus = Pes plano-valgus
- Flexibele platvoet
o = de voetboog herstelt zich als de patiënt op zijn tenen gaat staan
o Komt vaak voor (20% van volwassenen)
o Is normaal bij kinderen
Steeds bilateraal aanwezig
o Beweeglijkheid van de verschillende voetgewrichten is normaal
o Meestal asymptomatisch
Occasioneel patiënten met vage klachten van veralgemeende voetpijn
en vermoeidheidsgevoel thv de enkel en het onderbeen, die toeneemt
bij belasting en sporten.
o Een gevolg van een musculoligamentaire insufficiëntie
- Rigide platvoet
o = de voetboog herstelt zich niet als de patiënt op zijn tenen gaat staan
o Is pathologisch en meestal het gevolg van een beenderige anomalie
o De subtalaire beweeglijkheid is beperkt
o Het gaat hier om een gefixeerde osteo-articulaire situatie die meestal het
gevolg is van een anatomische deformiteit
De standsveranderingen van de voet hebben een invloed op de knie, heup en lumbale
wervelkolom!
Het klinisch onderzoek bij een plano-valgus voet is belangrijk om onderscheid te maken
tussen de soepele en rigide situatie (via tenenstand). Medische beeldvorming (RX of CT)
toont de oorzaak van de rigide platvoet, maar zal normaal zijn bij een flexibele platvoet.
, 2.2 Holvoet
= De longitudinale voetboog is geprononceerd
= Pes cavus
- Bij een holvoet staat de calcaneus vaak ook in varus = Pes cavo-varus
- Is in veel gevallen idiopatisch
- MAAR kan in uitzonderlijke gevallen een eerste teken zijn van een onderliggende
neuromusculaire aandoening. Bij vermoeden hiervan is verder neurologisch
onderzoek aangewezen.
- Een holvoet zorgt voor een suboptimale biomechanische situatie (verhoogde lokale
belasting van hiel en voorvoet) waardoor behandeling hier vaak eerder is
aangewezen dan bij de platvoet
3. Gewrichtsaandoeningen art. Talocruralis
3.1 Met kapsulaire bewegingsbeperking
3.1.1 Traumatische artritis
Bij elke vorm van artritis ontstaat er een bewegingsbeperking, dit meestal volgens een
kapsulair patroon. Bij traumatische artritis is de oorzaak een trauma, met prikkeling van het
synoviale membraan tot gevolg. Door het trauma kan tegelijk een traumatische artritis als
een aandoening van het KBA voorkomen. Een trauma-analyse is steeds noodzakelijk!
- Oorzaak
o Meestal een inversietrauma
o Als gevolg een synoviale reactie met pijn, zwelling en bewegingsbeperking
(Kapsulair: plantair flexie > dorsiflexie)
o Er is sprake van een primair letsel van het KBA
o Artroscopie of artrotomie van het bovenste spronggewricht en/of
geactiveerde artrose kunnen aanleiding geven tot een traumatische artritis
Klinisch onderzoek
Basisonderzoek
- Anamnese
o Pijn, vooral tijdens belasting
- Inspectie
o Mogelijks zwelling en roodheid
- Palpatie
o Mogelijks warmte
- Functieonderzoek
o Actieve en passieve tests
Beperking volgens kapsulair patroon
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sampauwelz. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.76. You're not tied to anything after your purchase.