Samenvatting Gezondheidspsychologie: alle slides + info uit de lessen
8 views 0 purchase
Course
Gezondheidpsychologie
Institution
Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Dit document bevat alle hoofdstukken die behandeld zijn in het academiejaar .
Zowel slides als info uit de lessen, aangevuld met AI behoren tot deze samenvatting.
87 pagina's
Gestructureerde lay-out
1 Inleiding
Wat is gezondheid?
Gezondheid is…?
Niet ziek zijn (afwezigheid ziekte)
Goed voor jezelf zorgen (gedrag)
Goede genen hebben (bezit)
Je fit en energiek voelen (lichamelijke fitheid en vitaliteit)
Je mentaal goed voelen, goed in je vel zitten (psychosociaal welzijn)
De vrijheid om te doen wat je wilt wanneer je dat wilt, zonder belemmering (functie)
Lekentheorie van gezondheid
Sociale representatie van gezondheid = datgene wat bepaalde groepen mensen onder
gezondheid verstaan
Bauman (1961)
o Gezondheid als gevoel van ‘welzijn’
o Gezondheid als afwezigheid van symptomen van ziekte
o Gezondheid als de handelingen waar een gezond persoon toe in staat is
Subjectieve beoordeling van gezondheid correleren sterk met objectieve
gezondheidsindicatoren
Subjectieve beoordelingen van gezondheid correleren sterk met objectieve
gezondheidsindicatoren
Historische perspectieven
Gezondheid als ‘balans’
Hippocrates en Galenus
Gezondheid als ‘balans’ tussen humores (lichaamssappen)
Genezing = humores opnieuw in balans brengen
Humores houden verband met persoonlijkheid
o Vb colaire personen: te veel aan gele gal
Humores theorie nog steeds in gebruik
Gezondheid verbonden met spiritualiteit en religie (Middeleeuwen)
Ziekte = straf van goed
Gezondheid = domein van priesters
Taboe rond onderzoek naar ziekte, zorgt voor beperkte medische vooruitgang
, Verbod op wetenschappelijk onderzoek = beperkte medische vooruitgang
Renaissance & wetenschappelijke revolutie (Dualisme)
Dualisme, descartes
Wetenschappelijke revolutie: wel onderzoek: Hoe werkt het menselijk lichaam?
Lichaam en geest afzonderlijke entiteiten
o Lichaam = afzonderlijke machine: mechanisch standpunt -> als we de machine
begrijpen, dan begrijpen we waarom mensen ziek worden
o Geest = domein van religie
Mechanistisch standpunt
Biomedisch ziektemodel
Opvattingen dat ziekten en symptomen een achterliggende fysiologische verklaring hebben
en dat daarmee ook genezing mechanistisch en rechtlijnig werkt
o Gezondheid als afwezigheid van ziekte (deficit model)
o Diagnose-recept model
o Reductionistisch perspectief -> terugbrengen tot neurale of biochemische processen
o Revolutie voor moderne geneeskunde!
Deficit model waarbij gezondheid neutraal is en ziekte is een bepaald deficit dat behandeld
kan worden
Reductionistisch perspectief: terugbrengen tot neurale of biochemische processen
Grote revolutie voor moderne geneeskunde
Beperkingen biomedisch ziektemodel
Dualistische visie op lichaam en geest (naïef perspectief, hebben invloed op elkaar)
, Verschillende personen kunnen op verschillende wijze reageren op zelfde ziekte
Geen verklaring voor bepaalde psychosomatische effecten (vb fantoompijn, placebo-effect,
nocebo-effect, toont de rol van geest in manifestatie van ziekten)
Rol van ‘geest’ (psychologie) speelt een grote rol bij de manifestatie en reactie op ziekte
Artificieel onderscheid tussen organische (fysieke oorzaak) en psychogene ziekte worden
onderscheiden = is fout want het is niet omdat je een fysieke ziekte hebt dat er geen
psychologische oorzaken kunnen meespelen
Biopsychosociaal perspectief
Aanvulling op het biomedisch model!
o Verwerping van dualisme
o Psychologische, sociale en culturele factoren die maken of iemand ziek te noemen is
of zich ziek voelt
o Nadruk op subjectieve beleving
o Strengths-based model (positieve gezondheid): niet deficit, niet enkel afwezigheid
van ziekte maar ook aanwezigheid van gezondheid (= positieve gezondheid)
Casus
Peter brak op 16-jarige leeftijd zijn nek na een duik in ondiep water. Hierdoor raakte hij verlamd vanaf
zijn middel en moet hij de rest van zijn leven in een rolstoel doorbrengen. Gedurende lange tijd kon
Peter slechts moeizaam werk vinden. Ondertussen verdient hij geld als motivationeel spreker. Hij is
getrouwd en heeft hij twee gezonde kinderen. Peter is ook rolstoelsprinter, waarin hij meervoudig
Paralympisch kampioen en wereldrecordhouder is.
Is Peter invalide?
o Ja, hij is invalide want hij heeft een beperking in zijn gezondheid
Is Peter gezond of ongezond?
Volgens biomedisch perspectief
Invaliditeit = beperkende gezondheidstoestand
Onvermogen om als ‘normaal’ persoon te functioneren
Gezien als onvermijdelijk gevolg van lichamelijke afwijkingen
Whole picture?
, Biopsychosociaal perspectief (WHO model)
Definitie Wereldgezondheids Organisatie
“Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, psychisch en sociaal welzijn… het is niet enkel
de afwezigheid van ziekte of invaliditeit” (duidelijk biopsychosociaal model)
Positieve gezondheid
Ontwikkeld door Machteld Huber
Oorsprong in positieve psychologie
Mensen zijn meer dan hun beperking; uitgaan van wat wel mogelijk is
Gezondheid als vermogen om eigen regie aan te voeren en om te gaan met fysieke,
emotionele en sociale uitdagingen van het leven
Gaat niet alleen om het behandelen van ziekten, maar ook om het bevorderen van welzijn en
het versterken van de veerkracht van individuen
Combinatie feitelijke en subjectief functioneren
Positieve psychologie: trend die kritiek gaf op het klinische ‘mentale stoornissen’ en wou
kijken naar hoe het komt dat mensen positief functioneren
Eigen regie = zelf het leve in handen nemen
6 dimensies van positieve gezondheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jillvanlandeghem2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.24. You're not tied to anything after your purchase.
