Onderwijseditie Bestuursrecht in de sociale rechtsstaat, band 1
Alle werkgroepen (week 1 t/m week 12) van het vak Bestuurs(proces)recht II van het B2-vak aan de Radboud Universiteit. Collegejaar 2018/2019.
Week 1 Handhaving: Bestuurssancties I
Week 2 Handhaving: Bestuurssancties II
Week 3 Handhaving: Bestuurlijke en andere sancties
Week 4 Historische ontwikkel...
BESTUURSRECHT II,2018-2019, WEEK 1
Blok A -HANDHAVING VAN BESTUURSRECHT
Week 1 Handhaving: Bestuurssancties I
Leerdoel van deze week: Het verkrijgen van inzicht in het bestuursrechtelijke
handhavingsinstrumentarium in het algemeen; de algemene bepalingen van de Awb
inzake handhaving; handhavingstoezicht; het handhavingsmiddel last onder
bestuursdwang.
Te behandelen onderwerpen:
bestuurlijke sancties: herstelsancties en bestraffende sancties;
algemene bepalingen inzake handhaving in de Awb;
toezicht op de naleving;
last onder bestuursdwang.
Literatuur(38 pagina’s):
BSR 1, Hoofdstuk 20 (Bestuurlijke handhaving algemeen)
BSR 1, Hoofdstuk 21 (Toezicht op de naleving)
BSR 1, Hoofdstuk 22 (Sancties), nrs 659-662; 664-666, 675; par. 22.2 (Last onder
bestuursdwang) m.u.v. nr. 682, par. 22.4 (Bestuurlijke boete),alleen nr. 694
Jurisprudentie:
EHRM 21 februari 1984, NJ 1988/937(Öztürk), AA-bundel, p. 155-163
EHRM 17 december 1996, NJ 1997/699(Saunders), AA-bundel, p. 322-324
ABRS 27 juni 2018, AB 2018/343 (Inspectie kinderopvang), Brightspace
1.1 Hoorcollege
Handhaving en systematiek Hoofdstuk 5 Awb
Toezicht op de naleving (Titel 5.2 Awb)
Artikel 6 EVRM en het begrip ‘criminal charge’
Verhouding artikel 5:20 en 5:10a Awb
Let op: deze onderwerpen worden alleen behandeld tijdens het hoorcollege. In het
hoorcollege staat het thema ‘Handhaving en toezicht’ centraal. De werkgroep
concentreert zich op de last onder bestuursdwang zoals geregeld in Afdeling 5.3.1
Awb.1.2
Handhaving: Effectueren van normconform gedrag (je zorgt dat het gebeurt).
1. Norm
2. Overtreding
3. Door een overtreder
4. Toezicht
5. Handhaven of gedogen
6. Besluit
7. Last met begunstigingstermijn
8. Bestuursdwang
9. Kostenverhaal
Werkgroepopdrachten
Frank Kelderhuis heeft op zijn bedrijfsterrein te Zundert, dat hij huurt van Vastgoed
BV, een schuur staan met een dak van asbesthoudende golfplaten. Frank beschikt
voor zijn bedrijf op grond van artikel 2.1 lid 1, sub e jo. artikel 2.14 Wet algemene
bepalingen omgevingsrecht over een omgevingsvergunning van het college van
,burgemeester en wethouders van Zundert (hierna: het college). Na een storm is de
schuur ingestort. Twee dagen na de storm ontvangt Frank op zijn bedrijf bezoek
van de gemeentelijke toezichthoudster Kim Soons. Kim stelt vast dat als gevolg van
het instorten van het dak asbestverdachte resten en asbesthoudend puin zich op
het perceel hebben verspreid. Omdat Frank geen maatregelen heeft getroffen om
deze resten en puin af te voeren, is er sprake van overtreding van artikel 10.1 lid 1 en 2
Wet milieubeheer. Kim adviseert het college handhavend op te treden. Het college is
voornemens een last onder bestuursdwang op te leggen.
1. Is het college bevoegd een last onder bestuursdwang op te leggen?
Art. 5:21 Awb
Herstelsanctie
→ Art. 5:2 lid 1 sub a & b Awb
Bestuurlijke sanctie: er moet een overtreding zijn → art. 5:1 lid 1 Awb (eerste
vereiste)
Art. 5:4 Awb: Legaliteitsbeginsel, er moet een bevoegdheid in de wet staan om last onder
bestuursdwang op te leggen (tweede vereiste).
1. Overtreding: art. 10.1 lid 1 en 2 Wet Milieubeheer. In casu is nagelaten om de
asbest op te ruimen dus er is inderdaad sprake van een overtreding van dit artikel.
2. Bevoegdheid:
Art.125 Gem. Wet: Lid 1 - Gemeentebestuur is bevoegd tot oplegging van een
last onder bestuursdwang. Lid 2 - De bevoegdheid tot oplegging van een last
onder bestuursdwang wordt uitgeoefend door het college… (= Algemene
bevoegdheidsgrondslag). Dit geldt wel maar voor zover ze over die regels
gaan.
H18 Wet Milieubeheer, art. 18.1b - Bestuursorgaan uit art. 5.2 Wabo is
bevoegd te handhaven
Art. 5.1 Wabo: Handhaving wet milieubeheer
Art. 5.2 Wabo: Wie heeft handhavende bevoegdheid? Degene met bevoegd
gezag. Dat staat in art. 2.4 Wabo: College van b&w
2. Kan deze last onder bestuursdwang worden opgelegd aan Frank en Vastgoed BV?
Beperking naar persoon? Niet gevonden.
Détournement de pouvoir? Nee.
Proportioneel: Ja
Subsidiair/noodzakelijk: Ja
Dus het mag.
Overtreder is 5:2 onder 1a jo. 5:1 lid 2 Awb.
Art. 5:1 lid 2: Onder overtreder wordt verstaan degene die de overtreding pleegt of
medepleegt. Art. 5:2 onder 1 a.
Hoe is het overtreden voorschrift geformuleerd? 10.1 lid 1 en 2 Wet Milieubeheer ‘Eenieder
die handelingen met betrekking tot afvalstoffen verricht of nalaat’. Heeft Vastgoed BV
verkeerde handelingen verricht? Nee. Hadden ze kunnen ingrijpen? Ja, zij zijn eigenaar van
het pand/de grond. Dus zij hadden de mogelijkheid feitelijk en juridisch om in te grijpen. Dus
zowel Frank als Vastgoed BV zijn overtreder.
,Verschil bestraffende sanctie en herstelsanctie:
Bestraffende sanctie: Leed toevoegen → Preventie. Herstelt de situatie niet.
Herstelsanctie: Geen straf, alleen beëindigen van de onrechtmatige situatie.
Verwijtbaarheid e.d. spelen hier ook geen rol, je krijgt alleen de mogelijk om zelf op te
lossen.
Stel: Vastgoed BV is geen overtreder. Wordt het dan aan hem bekendgemaakt? Ja, zij zijn
rechthebbende.
Moet je overtreder zijn om last onder bestuursdwang te krijgen of mag het ook aan de
rechthebbende op worden gelegd? Je kunt een last ook opleggen aan de rechthebbende
want die zou ook moeten dulden dat op zijn eigendom bestuursdwang wordt uitgeoefend. Hij
moet daarom ook de kans krijgen om de bestuursdwang te voorkomen.
Kosten volgens art. 5:25 Awb: Komen aan de overtreder. Dus de rechthebbende kan wel de
last krijgen, maar die kan niet voor de kosten worden aangesproken.
Stel het college is bevoegd een last onder bestuursdwang op te leggen aan Frank. Het
college bepaalt in de last onder bestuursdwang dat binnen veertien dagen na
bekendmaking van de last, de asbestverdachte resten en het asbesthoudend puin
door een gecertificeerd bedrijf moeten zijn verwijderd.
3.Voldoet de last onder bestuursdwang aan de eisen van de Algemene wet
bestuursrecht?
Volgens art. 5:24 Awb:
1. De last onder bestuursdwang omschrijft de te nemen herstelmaatregelen.
2. De last onder bestuursdwang vermeldt de termijn waarbinnen zij moet worden
uitgevoerd.
3. De last onder bestuursdwang wordt bekendgemaakt aan de overtreder, aan de
rechthebbenden op het gebruik van de zaak waarop de last betrekking heeft en aan
de aanvrager.
Hieraan is voldaan.
Last onder bestuursdwang is een beschikking volgens art. 5:9 Awb, dus ook de eisen
van H2, 3 en 4 zijn van toepassing.
Art. 5:3 Awb zegt dat o.a. 5:9 Awb van toepassing is op een last onder
bestuursdwang.
Art. 5:4 Awb (schrijf erbij: jo. 3:47 lid 2 Awb) → je moet vertellen op grond waarvan je
de bevoegdheid hebt. → Dit is niet gebeurd.
Art. 5:24 lid 1 en 2
Art. 5:21 onder b: ‘Anders doet het bestuursorgaan het’
Kostenverhaal: ‘De kosten van de bestuursdwang worden verhaald op de overtreder’
o.g.v. art. 5:25 lid 2
Stel dat de last onder bestuursdwang voldoet aan de eisen van de Algemene
wet bestuursrecht. Na achttien dagen brengt toezichthoudster Kim opnieuw een
bezoek aan het bedrijfsterrein van Frank. Het blijkt dat de asbestverdachte resten en
het asbesthoudend puin niet zijn verwijderd. Het college geeft aan Clean BV, een
gecertificeerd bedrijf, opdracht het asbesthoudend materiaal te verwijderen. Het
college stuurt nadien een brief aan Frank en Vastgoed BV. Hierin staat dat het college
€ 43.500 aan kosten heeft gemaakt voor het doen laten verwijderen van het
asbesthoudend materiaal en gelast hen deze kosten te betalen.
4. Kunnen Frank en Vastgoed BV tegen deze brief een bezwaarschrift indienen?
, Volgens art. 7:1 Awb kun je in bezwaar tegen een besluit waartegen beroep open staat.
Volgens art. 8:1 Awb kan een belanghebbende in beroep tegen een besluit bij de
bestuursrechter.
Is Frank een belanghebbende? Hij is normadressaat dus belanghebbende.
Is dit een besluit? Een bestuurlijke sanctie is volgens art. 5:9 Awb een beschikking en
daarmee een besluit. → Fout.
Dus Frank en Vastgoed BV kunnen in bezwaar.
Waartoe willen zij opkomen? De betaling van het geld en die is nog niet geregeld in de last
onder bestuursdwang.
Art. 5:25 Awb, lid 6: bestuursorgaan stelt de hoogte van de verschuldigde kosten vast
(schrijf bij: 4:86)
Art. 4:86 lid 1: De verplichting tot betaling van een geldsom wordt bij beschikking
vastgesteld.
Er dus een tweede beschikking, een kostenverhaalsbeschikking.
Frank en Vastgoed BV betogen dat er helemaal geen sprake is van overtreding
van artikel 10.1 Wet milieubeheer en zo dat wel het geval is, dat Vastgoed BV geen
overtreder is zodat de kosten niet op haar verhaald kunnen worden.
5. Kunnen deze twee punten in het kader van het kostenverhaal nog worden
beoordeeld?
Volgens 4:11 sub b Awb hoeft de belanghebbende niet meer gehoord te worden voor zover
hij al gehoord is in een eerder stadium. Dat blijkt niet uit de casus. Zij kunnen dit wel
opnemen in het bezwaarschrift als gronden.
Twee gronden:
1. Geen sprake van een overtreding
Hier kom je op tegen de last onder bestuursdwang, maar hiertegen zijn ze niet
in bezwaar of beroep gegaan want we zijn nu al een stap verder bij de
kostenverhaalsbeschikking.
2. Vastgoed BV is geen overtreder
In bezwaar/beroep tegen de kostenverhaalsbeschikking kan je dit wel
aanvoeren, want als deze tegen Vastgoed BV was gericht als overtreder, kun
je zeggen dat dat niet klopt omdat je geen overtreder bent.
Art. 5:31a Awb: Een andere belanghebbende die door de overtreding wordt benadeeld, kan
het bestuursorgaan verzoeken bestuursdwang toe te passen. Lid 1: op dit verzoek wordt
beslist en dit is ook een beschikking. Er dan dus een derde beschikking tussen de last onder
bestuursdwang en kostenverhaalsbeschikking.
Als je wilt opkomen tegen het feit dat je de last onder bestuursdwang niet hebt uitgevoerd
dan moet je normaliter opkomen tegen de kostenverhaalsbeschikking omdat dat hier wordt
vastgesteld, maar indien er sprake is van een toepassingsbeschikking dan staat dat daar al
in vastgesteld en dan moet je daar tegen opkomen.
Je moet dus eigenlijk kijken waar hetgeen staat waartegen je in bezwaar of beroep wilt
komen. Bijv. de vaststelling dat jij overtreder bent kan ook staan in de last onder
bestuursdwang of in de kostenverhaalsbeschikking.
Art. 5:31c: Als je al in bezwaar bent tegen de eerste beschikking en je gaat ook in bezwaar
tegen de tweede, dan wordt dat door dezelfde rechter behandeld.
Clean BV heeft bij het verwijderen van het asbesthoudend materiaal
schade toegebracht. Een medewerker van Clean BV heeft bij het achteruit zetten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller puckkomrij. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.
