Samenvatting KERN A en C periode 4
Les 1a – Samenwerken met andere
disciplines
1. Legt uit wat de doelen, opbouw en toets onderdelen zijn voor deze periode, leerarrangement 4: de
samenwerkende verpleegkundige
2. Benoemt de centrale thema’s vanuit de kritische beroepssituatie: de samenwerkende
verpleegkundige
3. Herkent co-morbiditeit/multi-morbiditeit en prioriteert hulpvragen van de zorgvrager om de zorg
zo goed mogelijk af te stemmen
4. Herkent de overeenkomsten en verschillen in de intramurale- en extramurale zorg en heeft inzicht
wat dit betekent voor de samenwerking
5. Brengt de samenwerking met andere disciplines binnen de revalidatiezorg in kaart
6. Brengt de samenwerking met andere disciplines binnen de zorg voor zorgvragers in de wijk in kaart
KBS:
Liesbeth de vries, vrouw (69 jaar), atriumfibrilleren, herseninfarct in de linker hemisfeer, parese
(verlamming) van de rechter arm, krachtsverlies in het rechter been, afasie (taalgebruik niet goed),
artrose in de heup, hernia nuclei pulposie (hernia) en polyneuropathie (zenuwbeschadiging)
Job de Vries, man (72 jaar), longkanker
- Comorbiditeit:
Wanneer meerdere aandoeningen gerelateerd zijn aan een ziekte. Bijvoorbeeld depressie bij
dementie of ondervoeding bij kanker
- Multimorbiditeit:
Meerdere ziekten tegelijk aanwezig, maar niks met elkaar te maken. Bijvoorbeeld artrose en
diabetes
Uit onderzoek blijkt dat de kwaliteit van leven van mensen met co/multimorbiditeit sterk verminderd
is. Er is sprake van een slechter geestelijk en lichamelijk functioneren en er is een grotere kans op
sterfte. Het behandelen van aandoeningen alleen is onvoldoende. Het gaat om behoud van
levenskwaliteit door te voorkomen dat ouderen verder beperkt raken in hun normale activiteiten en
contacten met anderen.
Mensen met co/multimorbiditeit maken vaker gebruik van gezondheidszorg voorzieningen. Dit is ook
terug te zien aan de zorguitgaven: éénderde van het totale zorgbudget gaat op aan de zorg voor
mensen met co/multimorbiditeit.
Intramuraal en extramurale zorg
Intramuraal = zorg in een instelling
Extramuraal = zorg die door zorgverleners aan huis wordt geleverd.
,Les 1c – Hoe nu verder?
1. benoemt verlieservaringen waar je als verpleegkundige mee te maken krijgt.
2. beschrijft proces van verlieservaring.
3. noemt verschillende coping stijlen en de betekenis daarvan en kent eigen coping stijlen.
4. beschrijft de opbouw van een slecht nieuwsgesprek in een plan van aanpak.
Coping ontstaat vaak vanuit je persoonlijkheid. Dit heeft ook veel te maken met je omgeving, denk
hierbij hoe jou familie omgaat met verliesverwerking.
Gedachten roepen gevoel op, dat roept gedrag op.
Wat is coping? – Manier waarop iemand met problemen en stress omgaat.
Wanneer ontstaat het ? – Er ontstaat psychische stress wanneer er een spanningsveld is tussen de
persoon en zijn omgeving. Het individu heeft het gevoel dat zijn eigen mogelijkheden/draagkracht
niet toereikend zijn om met eisen die in een bepaalde situatie aan dit individu worden gesteld
(draaglast) om te gaan.
Probleemgerichte coping – Je richt je op het probleem dat de stress veroorzaakt. Hier zoek je
een oplossing voor.
Emotiegerichte coping – Je gaat het probleem niet aan maar gaat in op je emoties.
Actievegerichte coping – Mensen gaan het probleem niet uit de weg maar doen er alles aan
om het herstelproces te versnellen.
Passieve coping – laten de situaties voor wat het is en doen niet veel om de situatie te
veranderen.
Probleemgerichte coping Emotiegerichte coping
* actieve aanpak * je pakt je emotie aan
Actieve coping altijd Hulp zoeken
Steun zoeken
Emoties/woede uiten
Passieve coping - Depressief reageren
Piekeren
Vermijden/afwachten
Afleiding zoeken
Stijlen zijn probleemgericht, emotiegericht, actieve coping en passieve coping
Strategieen zijn afleiding zoeken, piekeren, steun zoeken,vermijden/afwachten
Inadequate coping Niet in staat om een duidelijke inschatting te maken van stress veroorzakende
factoren. Onjuiste keuzes voor een praktische aanpak en/of niet in staat om middelen of
mogelijkheden te gebruiken die ter beschikking worden gesteld. (niet bekwaam genoeg om een
goede inschatting te maken van stress veroorzakende factoren, inadequate keuzes voor een
praktische aanpak en/of onbekwaam om middelen/mogelijkheden te gebruiken die voorhanden
zijn).
- slechte concentratie
- verkeerd gebruik van afweermechanismen
- voortdurende bezorgdheid
- het nemen van risico’s
,Defensieve coping uit zelfverdediging zich herhaaldelijk ten onrechte positief beoordelen
- stelt een afspraak met een behandelaar uit
- ontkent angst voor de dood
- ontkent angst voor invaliditeit
- beseft niet de aanwezigheid van gevaar
Ineffectieve ontkenning bewuste of onbewuste poging in de bekendheid met of betekenis van
een gebeurtenis te ontkennen, om angst en of vrees te verminderen. Het leidt tot schade aan de
gezondheid.
- stelt medische of psychische hulp uit of weigert deze
- ontkent vrees voor de invloed van de aandoening
- ontkent vrees voor de dood of invaliditeit
- toont een stemming die niet bij de situatie past
Als iemand ontkent er bij blijven. Benoemen wat je denkt dat er bij iemand om gaat.
Vermijden, zoeken naar verklaringen, alcohol drugs, dichtklappen, vergelijken,
VPK mag familie vertellen dat persoon is overleden. Iemand moet langer blijven. Een onderzoek
wordt uitgesteld. Dat een onderzoek slecht is. Leven lang medicijnen slikken, niet eten voor
onderzoek. Bepaalde voedingsstoffen niet meer mogen gebruiken.
Rustige ruimte. Telefoon doorschakelen. Voldoende tijd in plannen. Folders meenemen. Wat te
drinken. Voldoende privacy.
Voorstellen, hand geven. Eventuele vragen voorbereiden echt goed doen. Zorgen dat je voldoende
kennis hebt. Taalbarrières voorbereiden.
Inleiding dat er slecht nieuws komt. Dan slecht nieuws brengen. Ruimte geven voor emotie. Kijken of
ze openstaan voor meer informatie. Wat denkt u nu?
Kern bestaat uit 3 fasen.
- Slecht nieuws brengen
- Ruimte bieden voor emoties
- Steun bieden bij aanpak
Slecht nieuws in 1 keer vertellen. Niet erom heen draaien, geen koetjes en kalfjes gesprek ervoor
voeren. Ik zou het belangrijk vinden dat een patiënt de hele situatie begrijpt.
5 fasen rouwverwerking
Ontkenning: “Dit gebeurt niet bij mij.”
Ontkenning is een bewuste of onbewuste weigering om de realiteit onder ogen te zien. Het is een
natuurlijke vorm van zelfbescherming. Het helpt om zelf te bepalen in welk tempo het verdriet wordt
toegelaten. We laten niet meer binnen dan we aankunnen. Sommige mensen blijven echter
opgesloten in deze fase.
Woede: “Waarom met mij?”
Als de waarheid tot iemand is doorgedrongen ontstaat er vaak boosheid. In deze periode is de
rouwende meestal moeilijk te benaderen. Onder de woede ligt de pijn.
Marchanderen: ”Ik beloof een betere persoon te worden als...”
, In deze fase probeert men te onderhandelen. Men belooft het één te doen als er iets anders
tegenover staat. Men denkt bijvoorbeeld "Als ik vanaf nu heel aardig ben voor iedereen, dan kan ik
vast mijn kinderen nog wel zien opgroeien". Veelal is de hoop (op herstel) een grote drijfveer.
Verdriet en depressie: ”Ik geef het op.”
Wanneer men de realiteit begint te accepteren komen gevoelens van verdriet, spijt, angst en
onzekerheid naar boven. Vaak dienen ook verliezen uit het verleden zich weer aan. De rouwende is
bijna niet meer te bereiken. Men kan behoefte hebben aan het steeds weer uiten van het verdriet.
Op de bodem van het verdriet ligt vaak woede. Onderdrukte woede is vaak de oorzaak van een
depressie.
Aanvaarding: “Ik ga verder met mijn leven.”
Als iemand voldoende tijd en vaak ook enige hulp heeft gehad om door de genoemde fasen te gaan
begint men de realiteit te accepteren. Er komt berusting en men kan onthechten, loslaten. Loslaten is
niet hetzelfde als vergeten. Het is het verlies een plaats geven in het leven en verder gaan.
Les 1a – Samenwerken met andere
disciplines
1. Legt uit wat de doelen, opbouw en toets onderdelen zijn voor deze periode, leerarrangement 4: de
samenwerkende verpleegkundige
2. Benoemt de centrale thema’s vanuit de kritische beroepssituatie: de samenwerkende
verpleegkundige
3. Herkent co-morbiditeit/multi-morbiditeit en prioriteert hulpvragen van de zorgvrager om de zorg
zo goed mogelijk af te stemmen
4. Herkent de overeenkomsten en verschillen in de intramurale- en extramurale zorg en heeft inzicht
wat dit betekent voor de samenwerking
5. Brengt de samenwerking met andere disciplines binnen de revalidatiezorg in kaart
6. Brengt de samenwerking met andere disciplines binnen de zorg voor zorgvragers in de wijk in kaart
KBS:
Liesbeth de vries, vrouw (69 jaar), atriumfibrilleren, herseninfarct in de linker hemisfeer, parese
(verlamming) van de rechter arm, krachtsverlies in het rechter been, afasie (taalgebruik niet goed),
artrose in de heup, hernia nuclei pulposie (hernia) en polyneuropathie (zenuwbeschadiging)
Job de Vries, man (72 jaar), longkanker
- Comorbiditeit:
Wanneer meerdere aandoeningen gerelateerd zijn aan een ziekte. Bijvoorbeeld depressie bij
dementie of ondervoeding bij kanker
- Multimorbiditeit:
Meerdere ziekten tegelijk aanwezig, maar niks met elkaar te maken. Bijvoorbeeld artrose en
diabetes
Uit onderzoek blijkt dat de kwaliteit van leven van mensen met co/multimorbiditeit sterk verminderd
is. Er is sprake van een slechter geestelijk en lichamelijk functioneren en er is een grotere kans op
sterfte. Het behandelen van aandoeningen alleen is onvoldoende. Het gaat om behoud van
levenskwaliteit door te voorkomen dat ouderen verder beperkt raken in hun normale activiteiten en
contacten met anderen.
Mensen met co/multimorbiditeit maken vaker gebruik van gezondheidszorg voorzieningen. Dit is ook
terug te zien aan de zorguitgaven: éénderde van het totale zorgbudget gaat op aan de zorg voor
mensen met co/multimorbiditeit.
Intramuraal en extramurale zorg
Intramuraal = zorg in een instelling
Extramuraal = zorg die door zorgverleners aan huis wordt geleverd.
,Les 1c – Hoe nu verder?
1. benoemt verlieservaringen waar je als verpleegkundige mee te maken krijgt.
2. beschrijft proces van verlieservaring.
3. noemt verschillende coping stijlen en de betekenis daarvan en kent eigen coping stijlen.
4. beschrijft de opbouw van een slecht nieuwsgesprek in een plan van aanpak.
Coping ontstaat vaak vanuit je persoonlijkheid. Dit heeft ook veel te maken met je omgeving, denk
hierbij hoe jou familie omgaat met verliesverwerking.
Gedachten roepen gevoel op, dat roept gedrag op.
Wat is coping? – Manier waarop iemand met problemen en stress omgaat.
Wanneer ontstaat het ? – Er ontstaat psychische stress wanneer er een spanningsveld is tussen de
persoon en zijn omgeving. Het individu heeft het gevoel dat zijn eigen mogelijkheden/draagkracht
niet toereikend zijn om met eisen die in een bepaalde situatie aan dit individu worden gesteld
(draaglast) om te gaan.
Probleemgerichte coping – Je richt je op het probleem dat de stress veroorzaakt. Hier zoek je
een oplossing voor.
Emotiegerichte coping – Je gaat het probleem niet aan maar gaat in op je emoties.
Actievegerichte coping – Mensen gaan het probleem niet uit de weg maar doen er alles aan
om het herstelproces te versnellen.
Passieve coping – laten de situaties voor wat het is en doen niet veel om de situatie te
veranderen.
Probleemgerichte coping Emotiegerichte coping
* actieve aanpak * je pakt je emotie aan
Actieve coping altijd Hulp zoeken
Steun zoeken
Emoties/woede uiten
Passieve coping - Depressief reageren
Piekeren
Vermijden/afwachten
Afleiding zoeken
Stijlen zijn probleemgericht, emotiegericht, actieve coping en passieve coping
Strategieen zijn afleiding zoeken, piekeren, steun zoeken,vermijden/afwachten
Inadequate coping Niet in staat om een duidelijke inschatting te maken van stress veroorzakende
factoren. Onjuiste keuzes voor een praktische aanpak en/of niet in staat om middelen of
mogelijkheden te gebruiken die ter beschikking worden gesteld. (niet bekwaam genoeg om een
goede inschatting te maken van stress veroorzakende factoren, inadequate keuzes voor een
praktische aanpak en/of onbekwaam om middelen/mogelijkheden te gebruiken die voorhanden
zijn).
- slechte concentratie
- verkeerd gebruik van afweermechanismen
- voortdurende bezorgdheid
- het nemen van risico’s
,Defensieve coping uit zelfverdediging zich herhaaldelijk ten onrechte positief beoordelen
- stelt een afspraak met een behandelaar uit
- ontkent angst voor de dood
- ontkent angst voor invaliditeit
- beseft niet de aanwezigheid van gevaar
Ineffectieve ontkenning bewuste of onbewuste poging in de bekendheid met of betekenis van
een gebeurtenis te ontkennen, om angst en of vrees te verminderen. Het leidt tot schade aan de
gezondheid.
- stelt medische of psychische hulp uit of weigert deze
- ontkent vrees voor de invloed van de aandoening
- ontkent vrees voor de dood of invaliditeit
- toont een stemming die niet bij de situatie past
Als iemand ontkent er bij blijven. Benoemen wat je denkt dat er bij iemand om gaat.
Vermijden, zoeken naar verklaringen, alcohol drugs, dichtklappen, vergelijken,
VPK mag familie vertellen dat persoon is overleden. Iemand moet langer blijven. Een onderzoek
wordt uitgesteld. Dat een onderzoek slecht is. Leven lang medicijnen slikken, niet eten voor
onderzoek. Bepaalde voedingsstoffen niet meer mogen gebruiken.
Rustige ruimte. Telefoon doorschakelen. Voldoende tijd in plannen. Folders meenemen. Wat te
drinken. Voldoende privacy.
Voorstellen, hand geven. Eventuele vragen voorbereiden echt goed doen. Zorgen dat je voldoende
kennis hebt. Taalbarrières voorbereiden.
Inleiding dat er slecht nieuws komt. Dan slecht nieuws brengen. Ruimte geven voor emotie. Kijken of
ze openstaan voor meer informatie. Wat denkt u nu?
Kern bestaat uit 3 fasen.
- Slecht nieuws brengen
- Ruimte bieden voor emoties
- Steun bieden bij aanpak
Slecht nieuws in 1 keer vertellen. Niet erom heen draaien, geen koetjes en kalfjes gesprek ervoor
voeren. Ik zou het belangrijk vinden dat een patiënt de hele situatie begrijpt.
5 fasen rouwverwerking
Ontkenning: “Dit gebeurt niet bij mij.”
Ontkenning is een bewuste of onbewuste weigering om de realiteit onder ogen te zien. Het is een
natuurlijke vorm van zelfbescherming. Het helpt om zelf te bepalen in welk tempo het verdriet wordt
toegelaten. We laten niet meer binnen dan we aankunnen. Sommige mensen blijven echter
opgesloten in deze fase.
Woede: “Waarom met mij?”
Als de waarheid tot iemand is doorgedrongen ontstaat er vaak boosheid. In deze periode is de
rouwende meestal moeilijk te benaderen. Onder de woede ligt de pijn.
Marchanderen: ”Ik beloof een betere persoon te worden als...”
, In deze fase probeert men te onderhandelen. Men belooft het één te doen als er iets anders
tegenover staat. Men denkt bijvoorbeeld "Als ik vanaf nu heel aardig ben voor iedereen, dan kan ik
vast mijn kinderen nog wel zien opgroeien". Veelal is de hoop (op herstel) een grote drijfveer.
Verdriet en depressie: ”Ik geef het op.”
Wanneer men de realiteit begint te accepteren komen gevoelens van verdriet, spijt, angst en
onzekerheid naar boven. Vaak dienen ook verliezen uit het verleden zich weer aan. De rouwende is
bijna niet meer te bereiken. Men kan behoefte hebben aan het steeds weer uiten van het verdriet.
Op de bodem van het verdriet ligt vaak woede. Onderdrukte woede is vaak de oorzaak van een
depressie.
Aanvaarding: “Ik ga verder met mijn leven.”
Als iemand voldoende tijd en vaak ook enige hulp heeft gehad om door de genoemde fasen te gaan
begint men de realiteit te accepteren. Er komt berusting en men kan onthechten, loslaten. Loslaten is
niet hetzelfde als vergeten. Het is het verlies een plaats geven in het leven en verder gaan.
