Onderwijseditie Bestuursrecht in de sociale rechtsstaat, band 1
Samenvatting Bestuursrecht II | Hoofdlijnen Bestuursrecht 2 | Radboud Universiteit
De stof voor het tentamen Bestuursrecht II wordt in deze samenvatting helder uitgelegd. Alles wordt op een duidelijke manier gepresenteerd, waardoor het goed te begrijpen en te leren is. De samenvatting is ingedeeld ...
Hoofdlijnen
Bestuursrecht II
RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN
Blok A: Handhaving – p. 1-3
1. Last onder bestuursdwang (herstelsanctie)
2. Last onder dwangsom (herstelsanctie)
3. Bestuurlijke boete (bestraffende sanctie)
4. Bestuursrechtelijke handhaving en strafrechtelijke vervolging
Blok B: Bestuursprocesrecht – p. 4-12
1. Bestuursrechtelijke rechtsbescherming
2. Beroep en bezwaar
3. Niet-ontvankelijkheid
4. Bezwaarschriftcommissie
5. Voorlopige voorziening
6. Omvang van het geding
7. Bewijs aanleveren voor de bestuursrechter
8. Finale geschilbeslechting
Blok C: Rechtsbescherming burgerlijke rechter en schadevergoedingsrecht – p. 13-19
1. Competentie burgerlijke rechter
2. Leer van de (oneigenlijke) formele rechtskracht en onrechtmatige daad
3. Schadevergoeding door de bestuursrechter en burgerlijke rechter
4. Relativiteitseis bij schadevergoeding
5. Nadeelcompensatie
6. Unierecht
7. EVRM
D. Jurisprudentielijst – p. 20-23
,Hoofdlijnen Bestuursrecht II
A. Handhaving
1. Last onder bestuursdwang (herstelsanctie)
Geldt voor handhaving in het algemeen:
Stappenplan opleggen last onder bestuursdwang:
1. Is er sprake van een overtreding? – art. 5:1 Awb. Je kunt namelijk alleen maar
handhaven als er sprake is van een overtreding. Koppel met overtreden bepaling!
1b. Art. 5:2 lid 1 sub a/b: bestuurlijke sanctie/herstelsanctie je kunt
hiermee optreden tegen de overtreding.
2. Bevoegdheid om de last op te leggen? – art. 5:21 Awb: de definitie van de last onder
bestuursdwang jo. art. 125 Gemeentewet: de bevoegdheid van de gemeente om een
last onder bestuursdwang op te leggen. Maar art. 125 Gemeentewet geeft de
gemeente geen blanco cheque op te treden. Koppel met bepaling waarvoor
gemeente verantwoordelijk is!
Dus de stappen die je moet volgen zijn (het gaat bv. om Wet Milieubeheer)
1. Stel vast: er is sprake van een overtreding Wet Milieubeheer
a. Zo nee, dan kun je nog kijken naar preventief gebruik (art. 5:7 Awb) van de
herstelsanctie. Dat hangt af van de omstandigheden, de norm is streng.
2. Er kan hiertegen met een bestuurlijk sanctie/herstelsanctie opgetreden worden
3. Bevoegdheid: afleiden uit de artikelen 5:21 Awb jo. 125 Gemeentewet jo. 18.1 WM
Bij last onder dwangsom doe je hetzelfde, alleen dan art. 5:32 Awb i.p.v. art. 5:21 Awb.
Eisen die de Awb stelt aan last onder bestuursdwang:
1. Art. 5:9 jo. 5:3 Awb: vermelden overtreding en overtreden voorschrift
2. Art. 5:24 lid 1 Awb: de te nemen herstelmaatregelen
3. Art. 5:24 lid 2 Awb: termijn waarin de maatregelen uitgevoerd moeten worden
4. Art. 5:24 lid 3 Awb: bekendmaking aan overtreder, rechthebbende en aanvrager
5. Art. 5:21 sub b jo. 5:25 lid 2 Awb: in hoeverre de kosten ten laste van de overtreder
gebracht zullen worden en melden dat het om een last onder bestuursdwang gaat
6. Het is een beschikking
Keuze last onder bestuursdwang/dwangsom:
Art. 5:32 lid 1 Awb: keuze ligt bij het bestuursorgaan, maar let op:
Art. 5:32 lid 2 Awb: geen keuze voor last onder dwangsom indien het belang dat het
voorschrift beoogt te beschermen zich ertegen verzet
Essentiële verschil:
o Bestuursdwang: bestuursorgaan heeft in eigen hand overtreding te
beëindigen, garandeert dus resultaat!
o Dwangsom: bestuursorgaan krijgt gewoon geld als de overtreding niet
beëindigd wordt, garandeert geen resultaat!
1
,Bestuurshandelen met spoed (alleen bij bestuursdwang)
Art. 5:31 lid 1 Awb: spoed = in een serieus geval de keuze om bestuursdwang toe te
passen zonder last. Besluit bekend gemaakt (met kosten), terstond uitvoering.
Art. 5:31 lid 2 Awb: superspoed = meteen bestuursdwang uitoefenen. Besluit
achteraf bekendgemaakt.
2. Last onder dwangsom (herstelsanctie)
Last onder dwangsom
Je hebt verschillende soorten: art. 5:32b Awb:
Bedrag ineens: nadeel is dat je kunt betalen en dan gewoon door kunt gaan
Per tijdseenheid (per dag): bij continue overtreding (bv. gebouw verkeer gebouwd)
Per overtreding: bij losse overtredingen (bv. café te lang openhouden)
Hoogte van de dwangsom
Art. 5:32b lid 3 Awb: evenredigheidsbeginsel: bedragen staan in redelijke verhouding
tot de zwaarte van het geschonden belang en de beoogde werking van de
dwangsom. Het is een specifieke uitwerking van art. 3:4 lid 2 Awb. Toetsen:
o Geschonden belang
o Beoogde werking van de dwangsom
ABRvS Chalet Caris: marginale toetsing: kijken naar bedrag per overtreding en
maximum. Vermogenspositie overtreder mag nooit een rol spelen, want als je stopt
hoef je niet te betalen. Er moet een prikkel zijn om te stoppen!
Eisen die de Awb stelt aan dwangsom:
1. Art. 5:9 jo. 5:3 Awb: vermelden overtreding en overtreden voorschrift
2. Art. 5:32a lid 1 Awb: te nemen herstelmaatregelen beschrijven
3. Art. 5:32a lid 2 Awb: begunstigingstermijn stellen (zie ABRvS Ligplaats Goes)
4. Art. 3:47 lid 2 Awb jo. art. 5:4 lid 1 Awb: wettelijke grondslag
bestuursdwangbevoegdheid waaraan dwangsombevoegdheid is gekoppeld
vermelden
5. Art. 3:32b Awb: vaststelling hoogte dwangsom en maximumbedrag
Geldt voor handhaving in het algemeen:
Beginselplicht tot handhaving
ABRvS Hennis & Mauritz jo. ABRvS Ligplaats Goes: er is een beginselplicht tot handhaving
(hier hoort logischerwijs beginselplicht tot uitvoering bij) tenzij:
Uitzonderingssituatie
o Concreet zich op legalisering
o Beroep op materieel ABBB (vertrouwens-/gelijkheidsbeginsel)
Echter: geen concrete toezegging gedogen; zal dan niet slagen
Optreden met handhaven zou onevenredig zijn
o Bv. huis staat 2 cm over de erfgrens en dan het hele huis af moeten breken
2
, 3. Bestuurlijke boete (bestraffende sanctie)
Bestuurlijke boete
Je hebt twee verschillende soorten:
Art. 5:46 lid 3 Awb: wettelijk gefixeerd: bedrag dat je maximaal per overtreding kunt
opleggen. Geen rekening houden met draagkracht!
Art. 5:46 lid 2 Awb: wettelijk maximeerd: bestuursorgaan heeft vrijheid om de
hoogte van de overtreding te kiezen en geeft aan wat deze maximaal bedraagt.
Hierbij wordt gekeken naar ernst, verwijtbaarheid en draagkracht (bijzondere
omstandigheden en financiële positie).
Waarborgen bestuurlijke boete
Art. 5:10a Awb: je hoeft niet mee te werken aan je eigen verhoren
Art. 5:48 Awb: er kan een boeterapport worden opgemaakt. Let op: art. 5:53 Awb:
boeterapport moet worden opgemaakt indien boete meer dan €340 bedraagt!
Art. 5:49 Awb: als de overtreder het wil: inzagerecht gegevens boete (gebaseerd)
Art. 5:50 Awb: overtreder kan zienswijze naar voren brengen
Art. 10:3 lid 4 Awb indien mandaat: scheiding maken tussen ambtenaar die
boeterapport opstelt en sanctie oplegt.
Toetsing boetebesluit door bestuursrechter
1. Is er sprake van een overtreding?
a. Er moet hierbij sprake zijn van verwijtbaarheid: art. 5:41 Awb
i. Eis van full jurisdiction, volle toetsing
2. Is de boete opportuun?
a. Marginale toetsing, omdat oplegging boete te maken heeft met
beleidsvrijheid (kan-bepaling)
3. Hoogte van de boete?
a. Evenredigheidstoets
b. Volle toetsing vanuit art. 6 EVRM, mogelijkheid geeft art. 5:46 lid 2 Awb
c. Vernietiging (art. 8:72a Awb), verlaging of instandhouding
4. Bestuursrechtelijke handhaving en strafrechtelijke vervolging
Hetzelfde feit
Niet tweemaal straffen ne bis in idem, art. 68 Sr
Niet tweemaal vervolgen nemo debet bis vexari, art. 14 lid 7 IVBPR
Art. 5:43 Awb: tweemaal opleggen bestuurlijke boete niet toegestaan
Una via beginsel
Art. 5:44 Awb: geen bestuurlijke boete als strafvervolging is ingesteld en het
onderzoek ter terechtzitting begonnen is! Lid 2 en 3: overleggen met OvJ.
Kijk of tweemaal dezelfde gedraging wordt vervolgd. Dat mag niet!
ABRvS Ahold Vastgoed B.V. legt de OvJ een maatregel op, dan staat het ne bis in
idem beginsel niet in de weg aan oplegging van een bestuurlijke handhavings-
maatregel. Ziet de OvJ af van strafvervolging, betekent dat niet dat het bestuur afziet
van handhaving: gescheiden bevoegdheden!
o Een punitieve sanctie en een herstelsanctie mogen cumuleren omdat het
oogmerk anders is.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller twan13. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.65. You're not tied to anything after your purchase.
