Het begrip ‘Misdaad’ is een centraal begrip in ons leven dat veel vragen oproept
Iedereen kan slachtoffer worden van een misdrijf
Angst en afkeer, maar ook fascinatie
Ongebreideld geloof in technologische en gesofisticeerde opsporingstechnieken
MAAR: moeilijker is het beantwoorden naar waarheid en nauwkeurigheid van deze vragen
WANT "criminologie is een wetenschap die betrouwbare en precieze kennis wil leveren over criminaliteit,
over mensen die misdaden plegen en over hoe daarop gereageerd kan worden. Dit betekent dat
criminologen nauwkeurige en gefundeerde antwoorden zoeken op de zojuist gestelde en nog vele andere
vragen" (Van Ruller, S. in E. Lissenberg, e.a. 2001:17).
De misdaad is dus een centraal concept in de criminologische wetenschap. Het is bijgevolg een
belangrijk uitgangspunt voor de criminologie te weten wat men onder misdaad verstaat en dat kan heel
verschillend zijn!
- DUS criminologen hanteren uiteenlopende criminaliteitsdefinities
- DUS de wijze waarop criminaliteit wordt geconcipieerd is bepalend voor de perceptie van de
criminologie als wetenschap.
- DUS uit de criminaliteitsdefinitie en haar betekenis vloeit de rest voort: het wetenschappelijk
karakter van de criminologie, de methode, de afbakening van het studieterrein, taak en functies,
de rol van de criminoloog... (Hebberecht, P., 2008-2009:1)
Om deze reden staan we stil bij
- Het definiëren van criminaliteit (het studieobject van de criminologie)
- Het meten van criminaliteit
- Het verklaren van criminaliteit
HOOFDSTUK 1: ALLEDAAGSE DEFINITIES VAN CRIMINALITEIT
Eigen en verschillende meningen vanuit eigen ervaringen en achtergronden
Opvattingen over criminaliteit veranderen in samenhang met biografische en sociale ontwikkelingen
Ook de media dragen veel bij tot het in stand houden van stereotiepe criminaliteitsbeelden en het
verstrekken van kennis over 'nieuwe' vormen van criminaliteit zoals witteboordcriminaliteit en fraude.
, - 'boemanconcept' = 'de veronderstelling over misdadigers, waarin op irrationele gronden
negatieve kenmerken aan hen worden toegeschreven'.
- 'telelensreflex' wordt bedoeld: 'veel zien van heel weinig en zonder context. Meestal het
schokeffect van een misdaad zien'
- Overheidsinstanties en politici bepalen criminaliteitsdefinities door officiële informatie van
politie en justitie waar o.a. journalisten afhankelijk van zijn
Criminologen introduceerden het begrip 'moral panic ‘= 'elkaar versterkende en disproportionele
reacties van de media, de politici en het publiek op deviante verschijnselen die worden ervaren als
bedreigend of zelfs ondermijnend voor maatschappelijke waarden en belangen ‘
Criminologen trachtten op deze manier aan te geven hoe de media, politici en het publiek elkaar
steeds verder ophitsen
HOOFDSTUK 2: NORMATIEVE CRIMINALITEITSDEFINTIES
Normatieve misdaaddefinitie = criminaliteit is eigenschap van gedrag of van de persoon die dat gedrag
stelt. Het criminele zit hem in het gedrag of de persoon zelf.
Criminaliteit is een inbreuk op normen.
Al naargelang van de criminaliteitsdefinitie verschilt het type norm waarvan criminaliteit afwijkt.
HOOFDSTUK 2.1.: DE CONVENTIONELE NORMATIEVE MISDAADDEFINTIES
Juridische, morele en sociale misdaaddefinities
Deze 3 conventionele normatieve misdaaddefinities hebben met elkaar gemeen dat men zich
bezighoudt met gedragingen die indruisen tegen ‘normen’ (vandaar ‘normatieve’
criminaliteitsdefinities) maar het soort norm dat men wil bestuderen verschilt naargelang de
verschillende criminaliteitsdefinities dat men hanteert.
MISDAADDEFINITIE NORM
Strafrechtelijke misdaaddefinitie Inbreuken tegen strafrechtsnormen
Eng strafrechtelijke misdaaddefinitie Inbreuken tegen strafrechtsnormen
Breed juridische misdaaddefinitie Inbreuken tegen rechtsnormen
Morele misdaaddefinitie Inbreuken tegen morele normen
Sociale misdaaddefinitie Inbreuken tegen sociale (gedrags)normen
, DE JURIDISCHE MISDAADDEFINTIES
De verschillende juridische normatieve misdaaddefinities hebben met elkaar gemeen dat zij bij de
omschrijving van criminaliteit verwijzen naar het recht.
- Een strafrechtelijke
- Een eng-strafrechtelijke
- Een breed-juridische misdaaddefinitie
DE STRAFRECHTELIJKE MISDAADDEFINITIE
Hier neemt de criminoloog het misdaadbegrip van het strafrecht onveranderd over
Criminaliteit zijn dus al deze gedragingen die een inbreuk zijn op het strafrecht
DE ENG-STRAFRECHTELIJKE MISDAADDEFINITIE
De Noord-Amerikaanse criminoloog Paul TAPPAN vindt de
hierboven omschreven strafrechtelijke criminaliteitsdefinitie te
ruim en te vaag geformuleerd
Handelingen kunnen slechts als criminaliteit bestempeld worden
wanneer de daders ervan met opzet en zonder verdediging of
rechtvaardiging het strafrecht hebben overtreden en hiervoor
gesanctioneerd zijn door een strafrechter
DE BREED-JURIDISCHE MISDAADDEFINITIE
De Noord-Amerikaanse criminoloog Edwin SUTHERLAND vond de bovenvermelde criminaliteitsdefinitie
te beperkt voor zijn studie van de sociaal schadelijke praktijken gepleegd door respectabele personen
met een hoge sociale status
Hij stelde daarom voor een bredere juridische criminaliteitsdefinitie te formuleren aan de hand van de
twee abstracte criteria, 'sociale schadelijkheid' en 'juridische sanctie'.
Een handeling is voor SUTHERLAND een misdrijf wanneer deze handeling door een wet wordt
gedefinieerd als sociaal schadelijk en wanneer deze wet een sanctie voorziet tegen de pleger van deze
inbreuk op de rechtsnorm, ongeacht of het opleggen van deze sanctie via een strafrechtelijke,
civielrechtelijke of administratieve procedure geschiedt (Hebberecht, P., 2008-2009:3).
Dit is een ‘brede’ definitie omdat een wettekst ruimers is dan een strafwettekst en omdat een sanctie
ook ruimer is dan enkel een strafrechtelijke (bv. ook administratieve/ fiscale/ … sanctie)
DE MORELE MISDAADDEFINITIE
Criminaliteit = een inbreuk op conventionele morele normen.
De eerste criminoloog die vanuit de criminologie zelf een conventionele morele definitie van
criminaliteit heeft uitgewerkt is de Italiaan Raffaele GAROFALO.
Hij noemde zijn morele misdaaddefinitie een naturalistische misdaaddefinitie. (GAROFALO, Raffaele, La
criminologie: Étude sur la nature du crime et la théorie de la pénalité, Alcan, Paris, 1890 (1885), 1-55.)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller saracourteyn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.46. You're not tied to anything after your purchase.