1.1. Terminologie
- Dementie op zich is geen ziekte, maar klinisch syndroom of combinatie van symptomen, die door
verschillende ziekten worden veroorzaakt.
- Wordt beschreven in DSM-5
Gerangschikt onder ‘psycho-organische stoornissen’, samen met ‘delier’ en het ‘amnestisch
syndroom’.
- Dementie is verzamelnaam voor 30 tal ziekten. Ongeacht de ziekte, hebben ze allemaal enkele
kenmerken gemeenschappelijk:
Geheugenverlies
Verlies van oriëntatie
Verandering van gedrag
- Chronische, progressieve en onomkeerbare achteruitgang van psychisch functioneren, met lichamelijke,
sociale en maatschappelijke gevolgen.
Verloop is individueel verschillend en geen genezing mogelijk.
- Niet: ‘dementen’ of ‘personen die dement zijn’; wel: ‘personen met dementie’ of ‘personen die dementie
hebben’
1.1.1. Dementie van het Alzheimertype
- Meest voorkomende vorm.
Ontstaan van ‘seniele plaques’ (kleine hoopjes eiwit tussen hersencellen) en
tangles (eiwitknopen) in de hersenen.
‘hoopjes’ en ‘knoopjes’ beschouwen als plekken van eiwitten die in hersenen in
de weg gaan zitten en stilaan meer en meer plaats van hersencellen innemen.
zo sterven stelselmatig hersencellen af en brokkelt communicatie tussen
hersenen en lichaam geleidelijk af.
- Belangrijkste risicofactor:
leeftijd, boven 65j zouden 6% van mensen er aan lijden, boven 85j 30%.
ook genetishe factoren, hebben van familielid met Alzheimer verhoogt kans dat je dit zelf ook
krijgt.
- Andere risicofactoren:
Vrouwelijk geslacht
Bij vrouwen boven 70j komt ziekte 2 tot 3 maal vaker voor dan mannen.
Hersenletsel
Hersenen van mensen met hersenbeschadiging zijn vatbaarder voor gevolgen van
veroudering en ziekte van Alzheimer.
Depressie
Doormaken van ernstige depressie op oudere leeftijd, vergroot risico
Syndroom van Down
Veel mensen met syndroom van Down ontwikkelen ziekte
, - Beschermende factoren:
Hogere opleiding
Mensen met hogere opleiding hebben minder kans
Reumamiddelen
Reumapatiënten die tenminste 2j ontstekingsremmende middelen gebruiken, verminderd
risico
Gezonde levensstijl
Elke dag bewegen, geen lang aanhoudend stressniveau, geen te hoge bloeddruk of
cholesterol, weinig of geen vlees, niet roken, sociale contacten
Sommige voedingsstoffen
Alles wat goed is voor hart en bloedvaten, is ook goed voor hersenen
Meertaligheid
Dansen, muziekinstrument spelen, lezen
- Vorm verloopt sluipend en over meerdere jaren.
Aanvangsfase: vooral vergeetachtigehid en lichte veranderingen in persoonlijkheid.
Later: sterker wordende stoornissen in andere cognitieve domeinen (taalgebruik,
probleemoplossend vermogen, verwerven nieuwe vaardigheden, vaak sociale afzondering en
angst.
Probleembesef neemt af in verdere verloop van ziekte.
- Diagnose is waarschijnlijkheidsdiagnose of uitsluitingsdiagnose
Wordt gesteld als andere aandoeningen die tot gelijkaardige symptomen kunnen leiden, zijn
uitgesloten voor onderzoke.
Pas door autopsie op hersenen na overlijden, kan men 100% zeker zijn.
1.1.2. Vasculaire dementie
- Iedere vorm gelinkt met bloedvatproblemen en doorbloedingsstoornissen van
hersenen.
- Meerdere vormen
Meest bekende: multi-infarct (MID)
Vele kleine infarcten in hersenen zorgen voor zuurstofgebrek
Verschillende plaatsen in hersenen sterven veldjes van zenuwcellen af
- Toont zich vaak bruusker en wisselender dan Alzheimer.
Alzheimer lijkt op lange afdaling, vasculaire dementie meer op springprocessie.
- Mensen met VD kunnen afwisselend enkele uren of dagen redelijk functioneren en dan weer slechter.
Schoksgewijze verloop is kenmerkend.
- Afsluitingen van bloedtoevoer doen zich van ene moment op andere voor, waardoor groter of kleiner
deel van hersenen kan uitvallen.
Bij iedere bloedtoevoerafsluiting gaan hersenen plotseling weer achteruit.
Achteruitgang kan telkens weer ander gebied in hersenen raken.
Als bepaald deel van hersenen slecht doorbloed raakt, kan dat soms lijken op verschijnselen van
epileptische aanval.
- Men ziet:
Problemen met taal
Stoornissen van waarneming en handeling
Moeilijkheden met geplande activiteiten
Diverse uitvalsverschijnselen
Uitval motorische functies
Eenzijdig krachtsverlies of verlammingen
Aantasting van spraak
Stoornissen van zintuigen
Langer een ziektebesef in vergelijking met Alzheimer en begrip dat bepaalde hersenfuncties
verloren zijn.
Geheugen blijft vaak nog goed intact.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller louisemarievanhoeck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.85. You're not tied to anything after your purchase.