Economie theorie samenvatting
1BA communicatiewetenschappen
Hoofdstuk 1: basisprincipes van de economie
Economie is afgeleid van het Grieks voor “iemand die het huishouden beheert.” + is de
studie van de manier waarop een samenleving haar die schaarse middelen beheert.
Een gezin & economie worden geconfronteerd met beslissingen; wie gaat werken? Welke
G&D en hoeveel ervan gaan we produceren? Welke middelen gaan we gebruiken voor
productie? Tegen welke prijs gaan we ze verkopen?
Schaarse middelen → beheer van de middelen is cruciaal = beperkte middelen en daarom
kunnen we ze niet allemaal produceren dus moeten we beslissingen maken
Economische modellen: om realiteit te vereenvoudigen en begrijpbaar te maken
- Economische kringloop &Productiemogelijkheidscurve PPF
* 1 economische kringloop
= eenvoudige manier om economische transacties tussen gezinnen & ondernemingen voor
te stellen.
* 2 PPF
= grafische voorstelling van de verschillende mogelijke outputcombinaties gegeven een
bepaalde productietechnologie en de totale hoeveelheid beschikbare productiefactoren.
Basisconcepten geïllustreerd a.d.h.v. PPF = schaarste, efficiëntie, trade-off,
opportuniteitskost, economische groei
Basisprincipes van de economie
1
, 1 keuzes maken & de kost ervan (= de meeste dingen zijn niet gratis)
- Mensen worden geconfronteerd met trade-offs
o Om een goed te verwerven geven we iets anders op = beslissingen
afwegen bv kosten en baten
o Efficiëntie VS billijkheid = maximaal halen uit de schaarse middelen VS
middelen worden eerlijk verdeeld onder samenleving
- De kost van iets wat je ervoor opgeeft
o K&O vergelijken vb last minute vakantie prijs verlagen of risico van
onverkochte plaatsen
o Opportuniteitskost = kost van iets dat je opgeeft om het andere goed te
verwerven
- Rationele mensen denken in marginale termen
o Marginale veranderingen zijn beperkte aanpassingen rond grenzen van
wat je aan het doen bent. Mensen maken beslissingen door marginale
wijzigingen in K&O met elkaar te vergelijken
2 de wisselwerking tussen verschillende economische agenten
- Mensen reageren op stimulansen
o Marginale veranderingen in K of O motiveert mensen te reageren vb
toename sluikstorten ten gevolge van verhoging afvalbelasting of
toename prijs woning Brussel zal vraag stijgen naar woning net buiten
Brussel
- Markten zijn meestal goede manier om economische activiteit te organiseren
o In markteconomie beslissen gezinnen zelf waar ze werken en wat ze
kopen & ondernemingen wie ze aanwerven en wat ze produceren
o Adam Smith: wisselwerking tussen gezinnen en ondernemingen leidt naar
gewenste marktsituatie = onzichtbare hand
- Overheden kunnen in bepaalde gevallen de marktsituatie verbeteren
o Bij marktfalen kan de overheid tussen komen om efficiëntie en
billijkbaarheid te verbeteren
o Marktfalen verwijst naar een situatie waar de markt er zelf niet in slaagt
om de middelen efficiënt toe te wijzen
o Marktfalen veroorzaakt door externaliteiten, wanneer de impact van een
actie ondernomen door een persoon het welzijn van een omstaander
beïnvloedt zonder dat deze hiervoor een compensatie plaatsvindt
o Marktfalen veroorzaakt door marktmacht, wanneer economische agenten
onrechtmatig de marktprijzen kunnen beïnvloeden
o Markteconomie vergoedt mensen naar hun mogelijkheden om te
produceren, er is geen garantie dat iedereen aan die basisbehoefte wordt
voldaan
2
,Hoofdstuk 2: denken als een economist
Elk vakgebied heeft zijn eigen taal: inflatie, CS, V&A, elasticiteit, OpK, comparatieve
kostenvoordelen
Denken als economist
= onderwerpen benaderen met de objectiviteit van een wetenschapper & gebruik maken
van wetenschappelijke methode
Wetenschappelijke methode: objectieve ontwikkeling en testen van theorieën
over hoe de wereld in elkaar zit.
Testen: verzamelen gegevens en analyseren of deze de geformuleerde
hypothesen bevestigen of verwerpen (historische data, economische
modellen/vergelijkingen die trachten gedragspatronen van economische
agenten te beschrijven
Micro – economie → analyseert beslissingen van individuele gezinnen of ondernemingen +
interactie tussen gezinnen en ondernemingen in markten van specifieke G&D
- Impact van buitenlandse concurrentie op de automarkt
- Strategie gevoerd door ondernemingen actief in farmaceutische industrie
- Overheidsbeleid betreffende elektriciteitsprijs in België
Macro – economie → analyseert werking van economie in haar geheel
- Effecten van de overheidsschuld op de economie
- Analyse werkloosheidsgraad/inflatiegraad
- Beleid dat de groei van het nationaal product positief beïnvloedt
* 2 functies economist:
Wetenschapper (oorzaak van economische gebeurtenissen verklaren)
Beleidsadviseurs (economische situatie verbeteren)
(advies van economist niet altijd duidelijk, houdt een trade-off in)
Economisten niet altijd eens = oneens over waarde van verschillende positieve theorieën,
jonge wetenschap (waarde alternatieve theorieën, waarde van verschillende parameters),
oneens doordat zij verschillende waarden op na houden
Positieve analyse Normatieve analyse
Hoe de wereld is Hoe de wereld eruit zou moeten zien
Descriptieve uitspraken: bevestigen of Prescriptieve uitspraken: evalueren op basis
verwerpen via bewijsmateriaal van waarden (ethiek, religie, politiek) en
feiten
3
, * voorbeelden
- Een verhoging van het minimum loon zal leiden tot een toename van de werkloosheid bij
laagopgeleide personen = P of N
- De toename in werkloosheid ten gevolge van een hoger minimumloon is het waard
doordat hierdoor het gemiddeld gezinsinkomen toeneemt = P of N
- Het is gerechtvaardigd dat de overheid hogere belastingen eist van financiële instellingen
daar zij financieel ondersteund zijn door de overheid tijdens de financieel economische crisis
= P of N
- Een hoger overheidstekort leidt tot een toename van de reële intrestvoet = P of N
Hoofdstuk 3: vraag en aanbod (markten: kopers bepalen V & verkopers bepalen A)
* soorten markten
- Georganiseerde markt: kopers en verkopers komen op afgesproken tijdstip en
plaats samen om handel te drijven (meeste markten niet georganiseerd)
- Competitieve markt: veel kopers en verkopers die niet gecontroleerd worden
door economische agent, kopers en verkopers hebben kleine invloed op
marktprijs
- Perfecte concurrentie: goederen zijn gelijkaardig, geen toetredingsbarrières,
kopers en verkopers zijn prijsnemers en groot aantal (ver)kopers zodat ze geen
significante invloed hebben op prijs
- Monopolie: 1 verkoper = prijsmaker, toetredingsbarrières
- Oligopolie: beperkt aantal verkopers, geen prijsoorlog, toetredingsbarrières (niet
absoluut)
- Mon con: veel A&V, licht gedifferentieerde producten, iedere verkoper bepaald
zelf prijs
- Vol con: veel (ver)kopers met zelfde product, geen invloed op prijs
Vraag
→ Qd = hoeveelheid van een G of D dat kopers bereid en in staat zijn te kopen
→ determinanten vraag: marktprijs P, inkomen Y, prijs gerelateerde goederen P sub,
voorkeuren U, verwachtingen EXP
→ QV = f(p, y, psubst, u, exp)
* determinanten
- Marktprijs: negatief verband = wet van de vraag (P↑ = Q ↓)
- Inkomen: normaal goed (Y↑ = Q↑) en inferieur goed (Y↑ = Q↓)
- Prijs van gerelateerde goederen: substituten (P1↑ = Q1↓ = Q2↑) en
complementen (P1↑ = Q1↓ = Q2↓)
- Voorkeuren & verwachtingen
- Ceteris paribus = alle determinanten worden constant gehouden (MP variabel,
rest verondersteld constant blijven) = Qv = f(P)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmadecloedt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.