Other
Inleiding bestuursrecht hoorcolleges 1 t/m 9
- Course
- Institution
- Book
Dit zijn de aantekeningen van de hoorcolleges 1 t/m 9 van Inleiding Bestuursrecht gegeven aan de universiteit van Tilburg.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
AnnevanDrimmelen
Reviews received
Content preview
Hoorcolleges inleiding bestuursrechtHoorcollege 1
Kenmerken van bestuursrecht
Wat is bestuursrecht? (Algemeen)
Bestuursrecht: recht van, voor en tegen het openbaar bestuur
o Recht voor: bestuursrecht is de inrichting voor het openbaar bestuur.
o Recht van: bestuursrecht is recht van het openbaar bestuur, instrumenten die het
openbaar bestuur mag gebruiken.
o Recht tegen: bestuursrecht biedt garanties om burgers tegen het openbaar bestuur
te beschermen
Openbaar bestuur:
o De uitvoerende macht (trias politica)
Maar bestuur is meer dan uitvoering van wetten!
Los van wetten kan je ook beleid maken waar geen wet bij hoort maar wat
toch onderdeel is van het openbaar bestuur
o Het van overheidswege behartigen van het algemeen belang
Maar wat is ‘van overheidswege’?
Openbaar bestuur kan heel veel omvatten
o Het eenzijdig vaststellen van de rechtspositie van andere rechtssubjecten (‘openbaar
gezag’)
Verschillende relaties: eenzijdig of tweezijde relatie met de overheid
Hoofdzaken van bestuursrecht
Organisatie: wie is bevoegd om het probleem op te lossen?
Bevoegdheden: hoe kan het orgaan dit probleem oplossen?
Normering: aan welke normen moet het orgaan zich houden?
Handhaving: wat kan het orgaan doen als de regels niet worden nageleefd?
Rechtsbescherming: wat kan de burger doen om hiertegen op te treden?
Twee uitgangspunten
Legaliteitsvereiste
o Bestuursbevoegdheden moeten berusten op een wettelijke grondslag
(legaliteitsvereiste want vereiste weegt zwaarder dan legaliteitsbeginsel)
o Bestuursbevoegdheden moeten worden uitgeoefend in overeenstemming met de
wet
Specialiteitsbeginsel
o Bestuursbevoegdheden mogen slechts worden uitgeoefend ter behartiging van het
specifieke belang waarvoor de wettelijke regeling is vastgesteld
Is het motief van een openbare orde? Primair wordt de burgemeester als bevoegd orgaan
aangewezen
Is het motief verkeersmotieven bij de bierfiets? Dus anders dan openbare orde Primair wordt het
college van B en W als bevoegd orgaan aangewezen
Bestuursrechtelijke normstelling
Algemene wetten en bijzondere wetten
o Algemene wet bestuursrecht
1
, o Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Omgevingswet)/ Algemene wet inzake
rijksbelastingen/ …
o Telecommunicatiewet/ Wet op de kansspelen/ …
Verticaal gelede normstelling: normstelling van een bepaalde activiteit vindt plaats op
verschillende niveaus (bijv. variërend van wet in formele zin tot beschikking).
Horizontaal gelede normstelling: normstelling van een bepaalde activiteit vindt plaats op
basis van meerdere wetten (en daarop gebaseerde lagere regelgeving)
Algemene wet bestuursrecht
De wet stelt algemene regels van bestuursrecht vast (art. 107 lid 2 Gw)
Awb: voorbereidingen vanaf 1983, inwerkingtreding in 1994
Aanbouwwet: totstandkoming in tranches (aanvankelijk)
Doelstellingen
o Harmonisatie van bestuursrechtelijke wetgeving
o Vereenvoudiging en systematisering van wetgeving
o Codificatie van normen die in de rechtspraak zijn ontwikkeld
o Treffen van voorzieningen die een algemene regeling behoeven
Awb en andere wetgeving
Verhouding van wetgeving
De bijzondere wet gaat voor de algemene wet
De hogere wet gaat voor de lagere wet
Vier categorieën van Awb-bepalingen:
Dwingend recht: alleen afwijking bij wet in formele zin mogelijk
Regelend recht: ook afwijking in lagere wetgeving (‘bij wettelijk voorschrift’) mogelijk
Aanvullend recht: hoofdregel in (lagere) wetgeving, vangnet in Awb
Facultatief recht: alleen van toepassing indien dit expliciet is bepaald
Dwingend recht is recht waar lagere wetgeving niet van af mag wijken, alleen afwijking in formele zin
is
Regelend recht is recht waar ook afwijking in lagere wetgeving mogelijk is
Facultatief recht is alleen van toepassing indien dit expliciet is bepaald
Hoorcollege 2
Openbaar bestuur
Constitutioneel recht: openbare lichamen vormen samen het openbaar bestuur
Rijk
Provincies, gemeenten, Caribische openbare lichamen, waterschappen en andere lichamen
(titel H7 Gw)
Andere openbare lichamen voor beroep en bedrijf
o Bijvoorbeeld: Sociaal-Economische Raad, Nederlandse Orde van Advocaten
Openbaar lichaam: een publiekrechtelijke gemeenschap van organen die onderling in een wettelijk
geregelde relatie staan en van een bestuurde bevolking die tegelijk invloed kan uitoefenen op deze
organen (personensubstraat)
Bestuursrecht: bestuursorganen (ambten)
Verkeer tussen burgers en bestuursorganen (titel H2 Awb)
2
, Publiekrechtelijke bevoegdheden komen niet toe aan openbare lichamen, maar aan organen van die
openbare lichamen.
Publiekrechtelijke bevoegdheden zijn bevoegdheden waardoor eenzijdig de rechtspositie van
anderen kan worden gewijzigd. Dit zorgt indirect voor de onderlinge controle binnen een
bestuursorgaan (machtenscheiding).
Art. 1:1 lid 1 Awb
Onder bestuursorgaan wordt verstaan:
a. Een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld, of
b. Een ander persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed
Openbaar bestuur maakt deel uit van de overheid, samen met de andere ‘machten’ in de Staat, de
wetgever en de rechter.
De personen die worden bestuurd hebben op hun beurt langs twee wegen te maken met de ambten.
Ten eerste kunnen de diverse ambten bevoegdheden uitoefenen jegens de personen; ten tweede
kunnen die personen invloed uit oefenen op het doen en laten van de ambten.
Deze laatste vorm van beïnvloeding kan echter alleen gescheiden door dat deel van de bestuurde
bevolking dat stemrecht geeft personensubstraat van het openbaar lichaam
Bestuursorgaan
A-orgaan: een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld.
Dit is vastgelegd in art. 1:1 lid 1 Awb jo. art. 2:1 BW. Ze moeten een eigen wettelijk voorschrift voor
functioneren hebben.
Rechtspersoonlijkheid
Krachtens publiekrecht; deze krijgt zijn rechtspersoonlijkheid doordat deze is vastgelegd in
de wet
Krachtens privaatrecht; deze krijgt zijn rechtspersoonlijkheid doordat deze een
oprichtingshandeling uitvoert
Door rechtspersoonlijkheid kan een entiteit deelnemen aan het privaatrechtelijke rechtsverkeer
art. 1:1 lid 4 Awb. Maar vertegenwoordiging van het lichaam (de rechtspersoon) in het
privaatrechtelijk rechtsverkeer geschiedt door bestuursorganen!
Orgaan: onderdeel van publiekrechtelijke rechtspersoon met wettelijke grondslag voor eigen
functioneren (ofwel met eigen wettelijke taak).
De Awb is van toepassing op alle handelen van een a-orgaan!
Publiekrechtelijke rechtspersoon
Art. 2:1 BW
1. De Staat, de provincies, de gemeenten, de waterschappen, alsmede alle lichamen waaraan
krachtens de Grondwet verordenende bevoegdheid is verleend, bezitten
rechtspersoonlijkheid
Openbare lichamen: rechtspersoonlijkheid o.g.v. art. 2:1 lid 1 BW
2. Andere lichamen, waaraan een deel van de overheidstaak is opgedragen, bezitten slechts
rechtspersoonlijkheid, indien dit uit het bij of krachtens de wet bepaalde volgt
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AnnevanDrimmelen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now