1) DEFINITIE EN SITUERING VAN HET STRAFPROCESRECHT
• Strafrecht:
o Strafrecht in de enge zin van het woord: materieel strafrecht
→ strafwetboek
▪ Welke handeling maakt een misdrijf uit?
▪ Welke straf wordt hiervoor opgelegd?
o Strafprocesrecht of strafrechtspleging: formeel strafrecht
→ strafprocesrecht
▪ Manier waarop de overheid het strafrecht correct moet toepassen
• Doelstelling
o Efficiëntie: Als maatschappij moet je regels hebben die efficiënt zijn om
binnen een redelijke termijn iemand te laten straffen
o Waarborgen
o Beschermende functie
▪ Vermijden van ongerechtvaardigd overheidsingrijpen
▪ Toelating van overheidsoptreden
2) ACCUSATOIRE EN INQUISITOIRE RECHTSPLEGING
• Accusatoire rechtspleging
o Mondeling
o Openbaar
o Tegensprekelijk
o Verwijzing naar de “Romeinse tijd”
• Inquisitoire rechtspleging
o Schriftelijk
o Geheim
o Niet-tegensprekelijk
o Verwijzing naar de “inquisitie”
• Strafprocesrecht is een gemengd systeem
o Inquisitoir onderzoek
o Accusatoir berecht
Margaux Foré 1
,3) VOORNAAMSTE BRONNEN VAN HET STRAFPROCESRECHT
• Weetboek van Strafvordering
• Voorafgaande titel
o “wet van 17 april 1878 houdende de voorafgaande titel van het wetboek
van strafvordering”
• BOEK I
• BOEK II
HOOFDSTUK 2: VORDERINGEN DIE UIT EEN MISDRIJF ONTSTAAN
1) STRAFVORDERING
1.1 UITOEFENING VAN DE STRAFVORDERING
OPENBAAR MINISTERIE
WIE?
• Parket – bij rechtbank van eerste aanleg
• Parket Generaal – bij het Hof van Beroep
• Arbeidsauditoraat – bij de arbeidsrechtbank
• Procureur Generaal - bij het Hof van Cassatie
• Federaal Parket: opereert over het hele land; specifiek voor terrorisme
• Europees Parket: onderzoeken van fraude
• Parket verkeersveiligheid: nationaal parket → opvolging inningsprocedures voor
verkeersmisdrijven die gestart zijn met onmiddellijke inning of minnelijke
schikking
• College van procureurs-generaal: samengesteld uit procureurs generaal Hoven
van Beroep (5) en hun taak is om advies te geven aan de minister van Justitie
omtrent strafrechtelijk beleid
• Minister van Justitie maakt geen deel uit van openbaar ministerie maar bepaalt
wel het vervolgingsbeleid (invloed op de rechterlijke macht)
• Strafvordering instellen:
o Bij de onderzoeksrechter → gerechtelijke onderzoek
o Bij de strafrechter
o Buitengerechtelijke afhandeling, alternatieve afhandeling, omzendbrief
van het college van Procureurs generaal
o Opportuniteitsbeginsel en keuzevrijheid (art. 28quater, lid 1 SV)
Margaux Foré 2
,KENMERKEN?
• OM is hiërarchisch: Procureur – 1e substituut procureur – Substituut procureur
• OM is één en ondeelbaar: bevoegdheid van de procureur of 1ste substituut is
identiek en ze kunnen altijd voor ons inspringen
o Ze kruipen als het waar in elkaars huid
• OM is onafhankelijk: art. 151 Gw.
o Positief injunctierecht: minister kan zich op een positieve manier inlaten
in het OM die zegt dat je iets moet doen
o Negatief kan nooit: minister kan nooit zeggen tegen het OM dat ze iemand
niet mogen vervolgen
• Richtlijnen “cols”
o Minister van Justitie kan samen met het college van procureurs generaals
richtlijnen opstellen die bindend zijn voor de mensen die werken bij het
openbaar ministerie
o Minister van Justitie heeft een sturende functie in het OM omdat er
richtlijnen worden gemaakt die een dwingend karakter hebben
• 14 parketten van de Procureur des konings
o Parket West Vlaanderen, afdeling Brugge
o Parket West Vlaanderen, afdeling Veurne
o Parket West Vlaanderen, afdeling Kortrijk
o Parket West Vlaanderen, afdeling Ieper
o Noord vs. Zuid
BURGERLIJKE PARTIJ
• Uitzonderingen op het monopolie van het OM
o Burgerlijke partijstelling voor de onderzoeksrechter
▪ Gerechtelijk onderzoek instellen
• Rechtstreekse dagvaarding: het OM was niet van plan om iets te doen met de
klacht MAAR op het monopolie bestaat een uitzondering
o De advocaat van het restaurant (benadeelde) heeft ACID rechtstreeks
gedagvaard
o De rechter heeft geen dossier om hierover te oordelen, soms kan de
rechter kennis van zaken krijgen door extra verhoren door de politie
o Burgerlijke veroordeling en strafveroordeling in 1
Margaux Foré 3
, 1.2 TEGEN WIE WORDT DE STRAFVORDERING UITGEOEFEND?
• Natuurlijke persoon of rechtspersoon
1.3 WIJZEN VAN UITOEFENING VAN DE STRAFVORDERING
• OM kan op verschillende manieren kennis krijgen van een misdrijf
o Eigen waarneming
o Processen-verbaal
o Aangifte
o Klacht
• Gevolg Procureur des Konings kan:
o Seponeren
o Minnelijke schikking of bemiddeling in strafzaken
o Voorafgaande erkenning van schuld (VES)
1.4 HINDERPALEN BIJ DE UITOEFENING VAN DE STRAFVORDERING
• Schorsing van de strafvordering ingevolge een prejudicieel geschil
o Prejudiciële vragen of geschillen
o Rechtsvraag aanhangig maken bij een ander rechtscollege omwille van
een vraag of een geschil.
▪ Vraag – vb. vraag aan grondwettelijk hof of een wetsartikel de
grondwet schendt
▪ Geschil – vb. discussie over eigendomsrecht
• Schorsing van de strafvordering ingevolge de persoon van de verdachte
o Leden van federale kamers en gemeenschaps- en gewestraden genieten
van:
▪ Parlementaire onverantwoordelijkheid: niet vervolgd worden voor
het uiten van een mening in de uitvoering van hun functie, zelfs als
het gaat om een strafbare mening
▪ Parlementaire onschendbaarheid: in het parlement kunnen niet
aangehouden worden zonder toestemming van assemblee
• Men kan wel onderzoek starten tegen een politieker, als het
OM die persoon wilt dagvaarden moet eerst de assemblee
toestemming geven
• Uitzondering: betrapt worden op heterdaad
Margaux Foré 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margauxfore. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.31. You're not tied to anything after your purchase.