Dit is het scriptieplan voor de master gezondheidspsychologie. Let op ! het is dus geen complete scriptie, maar een literatuuronderzoek met onderzoeksplan. Dit scriptieplan is met een voldoende beoordeeld, maar er hangt nog geen cijfer aan vast, dat komt pas later als de scriptie af is.
ZELFCOMPASSIE EN MENTALE GEZONDHEID IN MIDLIFE; DE ROL VAN 1
ERVAREN STRESS
Zelfcompassie en Mentale Gezondheid in Midlife, de rol van Ervaren Stress
Tanja R.
Open Universiteit Nederland
Naam student: TxxxxR
Studentnummer: xxxxxxx
Opleiding: master gezondheidspsychologie
Cursusnaam/code: onderzoekspracticum scriptieplan PM9514
Eerste begeleider: x
Tweede begeleider: x
Inleverdatum: 20 mei 2023
,ZELFCOMPASSIE EN MENTALE GEZONDHEID IN MIDLIFE; DE ROL VAN 2
ERVAREN STRESS
Inleiding
De Wereldgezondheidsorganisatie definieert gezond ouder worden, 'healthy aging' als:
'het proces van het ontwikkelen en behouden van de functionele capaciteiten die welzijn op
oudere leeftijd mogelijk maken’ (WHO, 2020). Healthy aging gaat niet alleen om lichamelijke
gezondheid, maar ook om welzijn; mentale en sociale gezondheid. Er is behoefte aan kennis over
welke factoren een rol spelen in het bevorderen van gezondheid en welzijn op oudere leeftijd. In
deze studie wordt in dit kader onderzocht of er relaties bestaan tussen elementen van
zelfcompassie (Neff, 2003b) en mentale gezondheid bij Nederlandse volwassenen tussen 40 en
65 jaar (midlife), en welke rol ervaren stress hierbij speelt.
Gezondheid is een veelomvattend begrip dat zowel biologische, als psychologische en
sociale factoren omvat. Het biopsychosociaal model (Engel, 1977) presenteerde de samenhang
tussen deze factoren en stelt dat veranderingen in een van de domeinen onvermijdelijk invloed
heeft op de andere. Van oudsher werd gezondheid gedefinieerd als het ontbreken van ziekte. De
WHO definieert gezondheid sinds 1948 als: 'een toestand van volledig fysiek, geestelijk en
sociaal welbevinden en niet louter het ontbreken van ziekte’. Er is de laatste decennia veel kritiek
op deze definitie, want wie zal dan ooit een toestand van optimale gezondheid bereiken?
Seligman (2008), grondlegger van de positieve psychologie, pleitte voor een bredere
benadering van gezondheid. Hij introduceerde het begrip ‘positieve gezondheid’ als een toestand
die verder gaat dan de afwezigheid van ziekte, en die beter definieerbaar en meetbaar te maken
is. Hij stelt voor dat positieve gezondheid kan worden opgesplitst in drie aspecten: subjectieve,
biologische en functionele gezondheid. In Nederland stelden Huber et al. (2011), een
vergelijkbare nieuwe algemene omschrijving van gezondheid voor: ‘het vermogen zich aan te
, ZELFCOMPASSIE EN MENTALE GEZONDHEID IN MIDLIFE; DE ROL VAN 3
ERVAREN STRESS
passen en eigen regie te voeren in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van
het leven’. Vanuit dit uitgangspunt richtte Huber het Institute for Positive Health op en
presenteerde een publiek toegankelijk model voor positieve gezondheid in de vorm van een
spinnenweb, bestaande uit zes dimensies die een dynamisch geheel vormen: lichaamsfuncties,
mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en dagelijks functioneren (IPH,
2015). Het model maakt het mogelijk voor artsen, zorgverleners en sociaal werkers ‘het andere
gesprek’ met hun patiënt of cliënt te voeren door de focus te verleggen naar de positieve aspecten
van gezondheid. Dit sluit aan bij de benadering van de positieve psychologie. Dit onderzoek richt
zich op de dimensie mentaal welbevinden als kenmerk van mentale gezondheid.
Mentale gezondheid
Volgens de grondleggers van de positieve psychologie zou het verbeteren van mentale
gezondheid zich moeten richten op het bevorderen van mentaal welbevinden, en niet langer
alleen op het genezen of behandelen van (psychische) ziekten of stoornissen. De positieve
psychologie bestudeert menselijke gedachten, gevoelens en gedrag, met een focus op sterke in
plaats van zwakke of zieke kanten, het bouwen aan het goede in het leven in plaats van het
herstellen van het slechte (Seligman & Csikszentmihalyi, 2000).
Positieve mentale gezondheid wordt volgens Keyes (2002) gekenmerkt door drie
deelaspecten; emotioneel, psychologisch en sociaal welbevinden. Emotioneel welbevinden komt
overeen met de kerncomponent ‘well-being’. Psychologisch welbevinden is de subjectieve
evaluatie van optimaal individueel functioneren en sociaal welbevinden geeft de subjectieve
evaluatie van optimaal functioneren in een leefgemeenschap weer (Westerhof & Keyes, 2009).
Mentale gezondheid wordt sinds 2004 door de WHO gedefinieerd als 'een staat van
welbevinden waarin het individu zich zijn eigen mogelijkheden realiseert, kan omgaan met de
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pohtanja. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.74. You're not tied to anything after your purchase.
