Aantekeningen gemaakt tijdens hoorcollege 0 t/m 7 van het eerstejaarsvak Ecologie en experiment aan de Universiteit Utrecht. Dit is handig ter voorbereiding op het tentamen. Zelf lees ik deze aantekeningen door en bekijk de bijbehorende PowerPoint die te vinden is op Blackboard.
22/04 – eco0. introductiecollege
ecology: the whole science of the relations of the organism to the environment including, in
the broad sense, all the conditions of existence
fundamental equation of ecology: ΔN = B – D + I – E
● change in number of a population =
births – deaths + immigration –
emigration
tests and grading ecology
● deeltoets 1
○ pass/fail pitch
○ pass/fail field work and
report
○ 90% written test in
week 7
○ 10% quiz (1 poging)
● deeltoets 2
○ 100%
23-04 – eco1. organisms and the physical environment
What is ecology?
● ecology: scientific study of (interactions between) organisms and their environment
● environment consists of
○ abiotic factors
○ biotic factors (note that the biological community can also influence/regulate
the abiotic environment)
● verdeling en aantallen van organismen (regulation/patterns)
abiotische components of ecosystem
● klimaatfactoren
○ precipitation
○ light
○ wind
○ temperature
● edafische factoren
(factoren in de bodem)
○ soil
○ pH
○ minerals
○ topography
,What components form an
ecosystem?
● op de x-as lopen de
temperaturen van 30 tot en
met -10 °C
○ koud en weinig
neerslag → toendra
○ meer regen → bossen
(organismen die veel
vocht nodig hebben)
● abiotic environment
fundamental ecological principles
1. abiotische omgevingsfactoren
verschillen in tijd en ruimte
2. organisms require a constant
internal environment
(homeostase)
3. organismen kunnen alleen functioneren binnen een gelimiteerde range van tolerantie
4. tolerantie range verschilt per organisme
niche: range of physical and chemical conditions under which a species can persist
(survive and reproduce)
● the array of essential resources it utilizes
● functional relationships of organism with environment
● hypervolume: multiplicity of dimensions
○ als iets meer dan 3 dimensies heeft, kunnen we dat niet meer in een ruimtelijk
figuur weergeven
○ bv. dimensies van een niche: temperatuur, salinity, pH
● abstract
● also sometimes named as the organism’s role in the environment or "occupation"
habitat: "residence" of a species, "where does the species occur"
● is niet in een figuur uit te drukken, in tegenstelling tot niche
● bv. pissebed
○ niche: weinig licht, luchtvochtigheid
○ habitat: bosachtig gebied onder een boomstam
niche breadth: generalist (b) vs specialists (a, c, d)
● bij de optimale waarde van a is de overlevingskans
van a groter dan de overlevingskans van b
● c en d hebben evolutionair geen energie gestoken
in het kunnen overleven in de betreffende
omgeving (trade-off)
,optimum curves are not always bell-shaped
● figuur b – toxische stoffen zoals zware metalen
● figuur c – sporenelementen, mineralen, vitamines
abiotic components / niche variables
● abiotic stress
○ stress tolerance: mogelijkheid om te blijven functioneren als je blootgesteld
wordt aan een range van omgevingsfactoren (conditions)
○ acclimatie: toename in stress tolerantie van een individu tegen bepaalde
stress na blootstelling aan deze stress
■ previous exposure to drought → increased stress tolerance
■ ecologisch concept – ecological time scale (minuten, decennia)
○ adaptation: a genetically determined increase in stress tolerance as a result
of selection over generations
■ evolutionair concept – evolutionary time scale (> decennia)
■ adaptieve eigenschap: verliezen turgordruk → hangende bladeren →
minder blootgesteld aan de zon → minder verdamping van water
beschikbaarheid van water in de bodem
● veldcapaciteit (field capacity): amount of water held by soil against the force of
gravity (plant en aarde eerst omhoog houden en laten uitdruppelen)
● verwelkingspunt (witing point): punt waarop planten niet genoeg zuigkracht kunnen
creëren om water uit de aarde te trekken (drogen in oven → hygroscopisch water)
○ aarde trekt harder aan het water dan dat planten dat kunnen
● poriënvolume afhankelijk van deeltjesgrootte vaste fase
○ hoe kleiner de porie → hoe groter het capillair effect (zuigkracht)
, soil texture
● zand
○ grote korrels
○ water sijpelt er snel tussenuit
● silt
● klei
○ ontzettend kleine plaatjes
○ negatief geladen → polair water bindt
goed → houdt veel water vast
voorbeeld van pF-curve
● x-as; volume aan water in een stuk grond
● y-as; mate van hoe hard de grond zuigt aan
het water wat erin zit
● zand heeft een lage veldcapaciteit (FC)
vanwege de grote poriën
○ bevat weinig water tussen FC en
verwelkingspunt → planten kunnen er
dus weinig water uithalen
● klei heeft hoge FC → houdt veel water vast
● planten zuigen niet harder aan H2O dan pF 4.2
● in leem is er het meeste water tussen FC en
verwelkingspunt
○ 18% water is beschikbaar voor planten
dealing with water stress due to shortage
● general ecological strategies
1. uitdroging voorkomen
● ability to prevent desiccation
despite reduced water
availability
● e.g. huidmondjes sluiten om water vast te houden
2. tolerantie tegen uitdroging
● ability to maintain function while dehydrated
● e.g. uitgedroogde staat van een zaad
3. droogte ontvluchten
● levenscyclus afmaken voordat droogte überhaupt optreedt
● bv. woestijnen kunnen in korte periode omvormen tot een plek met
veel planten
adaptaties tegen overstroming
● elongation (daadwerkelijk doen is acclimatisatie en het kunnen is adaptatie) om
boven het water te komen om O2 te krijgen
● aerenchym; bepaalde structuren om lucht vanuit boven het water naar de wortels
onder water te transporteren
● areal prop roots
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Ribizlik. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.36. You're not tied to anything after your purchase.
