Samenvatting Juridische en
Ethische aspecten
Inhoud
Boek: Jeugd en Recht..............................................................................................................................2
Hoofdstuk 2:.......................................................................................................................................2
Hoofdstuk 3:.......................................................................................................................................5
Hoofdstuk 4:.......................................................................................................................................7
Hoofdstuk 6:.......................................................................................................................................9
Hoofdstuk 9:.....................................................................................................................................15
Artikel: De aanvaardbare termijn in jeugdbeschermingszaken - Aalders.............................................17
Beslissingen over kinderen in problematische opvoedingssituaties – Juffer........................................18
Hoofdstuk 1:.....................................................................................................................................18
Hoofdstuk 2:.....................................................................................................................................20
Hoofdstuk 3:.....................................................................................................................................20
Hoofdstuk 4:.....................................................................................................................................21
Artikel: Een jaar herziening kinderbeschermingsmaatregelen: het kind meer centraal maar de
werking is nog niet optimaal – Straatman............................................................................................23
Artikel: De rechtspraktijk inzake gezagsbeëindiging vanuit kinderrechtelijk perspectief – Aalders......24
Interview van Juffer met Maria Herczog...............................................................................................27
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling..............................................................................28
Het afwegingskader in de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling.....................................29
Artikel: Wie beslist? De autonomie van minderjarigen in het geven van toestemming voor een
medische behandeling – de Kievit........................................................................................................32
Artikel: Handreiking beroepsgeheim – GGZ..........................................................................................34
Artikel: Aanpassing afstammings- en gezagsrecht gewenst voor ongehuwd samenwonende ouders –
Schrama................................................................................................................................................37
Artikel: Evaluatie van het ouderschapsplan en misvattingen in de media – Geurts.............................40
Artikel: Het ouderschapsplan in de rechtspraktijk – van der Lans........................................................42
Boek: Kind en scheiding – Koens..........................................................................................................44
Hoofdstuk 4: Kind en omgang...........................................................................................................44
Artikel: Het adollescentenstrafrecht; een flexibel sanctiestelsel voor jongvolwassenen.....................50
Artikel: Wat is de meerwaarde van de bijzonder curator? - Klaver......................................................51
Artikel: Hoger beroep tegen een uithuisplaatsingsbeslissing en de rol van de minderjarige – de Kruijf
en van der Zon......................................................................................................................................53
Boek: De jeugdstrafzitting: een pedagogisch perspectief - Bruning......................................................55
1
, Hoofdstuk 1: De pedagogische opgaven van de jeugdstrafzitting....................................................55
Hoofdstuk 5: De Nederlandse jeugdstrafzitting................................................................................58
Boek: Jeugd en Recht
Hoofdstuk 2:
Verdrag van de rechten van een kind: Sinds 1995 geldig in Nederland. Het verdrag beschrijft dat de
overheid de plicht heeft om het kind te beschermen tegen elke vorm van discriminatie en tegen
ouders en instellingen die hun verantwoordelijkheidsplicht verzuimen.
Ouders: Plicht om voor hun kind te zorgen
Kind: Recht om verzorgd te worden.
Afstamming: Betrekking tussen ouders en kinderen die ontstaat door bloedbanden.
Afstammingsrelatie ontstaat door:
- Geboorte
- Erkenning
- Adoptie
- Gerechtelijke vaststelling vaderschap
Gevolgen:
- Naam, Familielijn, Erfrecht
- Rechten/plichten juridisch ouderschap, onderhoudsplicht, omgang, informatie & consultatie
Let op: Als je juridische gezien ouder bent, heb je nog geen zeggenschap. Je mag dus niet zomaar alle
beslissingen maken over een kind. Denk hierbij aan vaccinatie en schoolkeuze. Deze keuzes mag je
alleen maken als je ook gezag hebt over het kind.
Familierechtelijke betrekkingen: Alleen wanneer de ouder ook juridisch gezien ouder van het kind is,
is er sprake van familierechtelijke betrekkingen tussen het kind en de ouder.
Wensouders: Zij kunnen slechts de juridische ouders van het kind worden door het kind te
adopteren.
Afstamming door geboorte
Afstamming door geboorte is het meest gebruikelijk. Zelfs wanneer de echtgenoot niet de
daadwerkelijke verwekker is, zijn ouders die met elkaar getrouwd zijn de juridische ouders van het
kind wat uit de echtgenote geboren wordt. Een kind wat geboren wordt binnen 306 dagen na de
ontbinding van het huwelijk door de dood van de vader, staat nog steeds in familierechtelijke
betrekkingen met de vader en zijn familie.
Ontkenning van het huwelijke vaderschap
Beide (ex)-echtgenoten én het kind kunnen het huwelijkse vaderschap ontkennen als de man niet de
biologische vader van het kind is. De moeder moet dit binnen één jaar na de geboorte van het kind
doen. De vader moet doen dit binnen één jaar nadat hij vernomen heeft dat hij vermoedelijk niet de
biologische vader is.
Erkenning:
Een man, hij hoeft niet de verwekker van het kind te zijn, kan met toestemming van de ongehuwde
moeder het vaderschap erkennen, zodat er een juridische band ontstaat tussen het kind en de vader
en daardoor ook familierechtelijke banden en erfgenaamschap. De vader heeft daarmee de plicht om
zijn kind te onderhouden, maar heeft er geen gezag over. Wanneer de vader ook gezag wil over het
2
,kind, zal hij met de ongehuwde moeder moeten trouwen, een geregistreerd partnerschap moeten
aangaan of samen met de moeder bij de rechtbank om gezamenlijk ouderlijk gezag moeten vragen.
Erkenning niet mogelijk:
- Als men geen huwelijk mag sluiten
- Als vader / duo-moeder jonger is dan zestien jaar
- Zonder schriftelijke toestemming van de moeder en de mindjerarige van twaalf jaar en ouder
- Wegens een geesstelijke stoornis onder curatele staat bij vader/duo-moeder
- Als er al twee (juridische) ouders zijn
- Door een man of vrouw die al getrouwd is met een andere vrouw; tenzij er sprake was van
een nauwe band tussen de man en de moeder.
Gerechtelijke vaststelling: Gerechtelijke vaststelling van het ouderschap wordt gedaan, wanneer de
vader of duo-moeder niet meer in staat is om het ouderschap te erkennen doordat hij of zij
overleden is of wanneer deze het niet wil.
Vaderschapsacte De vaderschapsactie houdt in dat er geen familierechtelijke betrekkingen ontstaan
tussen de man en het kind, maar dat de man wel onderhoudsbijdrage moet betalen voor het kind,
omdat hij de verwekker van het kind is.
Adoptie: Hierdoor ontstaan familierechtelijke betrekkingen tussen de al dan niet gehuwde ouders en
het kind.
Minderjarigheid
Handelingsonbekwaamheid van minderjarigen: De handelingsonbekwaamheid van minderjarigen
(0-18 jaar) houdt in dat zij niet zelfstandig onvernietigbare rechtshandelingen kunnen uitvoeren.
- De minderjarigheid heeft zowel betrekking op de persoon als op het vermogen van de
minderjarige.
- Het belangrijkste kenmerk is dat de jongere onder het gezag staat van ouders of
voogden en dat hij niet zonder meer handelingsbekwaam is.
Consequenties minderjarigheid
Minderjarigen staan onder het gezag van hun ouders en ouders hebben daarom de plicht om voor
hun kinderen te zorgen. Ouders zijn ook verplicht om te voorzien in de kosten van levensonderhoud
en studie van hun meerderjarige kinderen die nog geen eenentwintig jaar zijn en niet getrouwd of
geregistreerd zijn (geweest).
Ouders zijn aansprakelijk voor onrechtmatige daden van minderjarigen tot zestien jaar; echter,
ouders van veertien- en vijftienjarigen worden niet aansprakelijk gehouden als ze geprobeerd
hebben om de gedragingen van hun kind tegen te houden. Vanaf zestien jaar zijn jongeren zelf
aansprakelijk voor aangebrachte schade.
Minderjarigen kunnen geen ouderlijk gezag of voogdij uitoefenen, maar een minderjarige
ongehuwde moeder kan wel zelf naar de rechter stappen om zich meerderjarig te laten verklaren.
Uitzondering:
Handlichting: De handlichting houdt in dat de minderjarige de bevoegdheid krijgt om bepaalde
rechtshandelingen zelfstandig te verrichten en dat wettelijke vertegenwoordigers hier geen stokje
voor mogen steken.
Ongehuwde moeders van zestien en zeventien jaar die het ouderlijk gezag willen hebben, kunnen
wel zelfstandig verzoeken bij de kinderrechter om meerderjarig verklaard te worden.
3
, Gezag
Gezag: Gezag is de plicht tot opvoeden en verzorgen; het bevorderen van de persoonsontwikkeling
en de plicht tot zorg en verantwoordelijkheid van het geestelijk en lichamelijk welzijn van kinderen.
Twee soorten gezag:
- Ouderlijk gezag: Wanneer ouders in een afstammingsrelatie met hun kind staan, oefenen zij
gezag uit over hun minderjarige kinderen.
- Voogdij: Wanneer een minderjarig kind onder het gezag van een meerderjarige staat die niet
in afstammingsrelatie tot het kind staat
Ouderlijk gezag
Na echtscheiding hebben beide ouders nog steeds het ouderlijk gezag. Indien één van de ouders het
ouderlijk gezag niet meer wil of als een ouder niet wil dat de andere ouder ouderlijk gezag heeft,
moet de rechter hier een beslissing over nemen. Dit kan ook betekenen dat het ene kind uit het gezin
onder het gezag van de ene ouder valt en het andere kind onder het gezag van de andere ouder. Dit
kan ook bij scheiding van tafel en bed.
Indien twee ongehuwde ouders gezamenlijk ouderlijk gezag over hun minderjarige kinderen willen,
moet dit bij de griffier van de rechtbank worden aangevraagd.
Voorwaarden gezamenlijk gezag:
- Nauwe band tussen kind en de ander dan de ouder
- De ouder met het ouderlijk gezag, oefent alleen het ouderlijk gezag uit.
Bij een verzoek om gezamenlijk gezag om te zetten naar de gezagsuitoefening door één ouder,
dienen beide ouders aanwezig te zijn bij het verzoek aan de rechter. Ook bij het verzoek om het
gezamenlijk gezag in te stellen, moeten beide ouders aanwezig zijn.
Ouders moeten voldoen aan:
- Verdrag op het gebied van de rechten van het kind
- Leerplichtwet: dat houdt in dat ouders hun kinderen verplicht onderwijs moeten laten
volgen vanaf vijf- tot zestienjarige leeftijd.
Voogdij:
Voogdij: Wanneer een minderjarig kind onder het gezag van een meerderjarige staat die niet in
afstammingsrelatie tot het kind staat.
- Voogdij wordt toegewezen wanneer ouders niet in staat zijn om zelf het gezag ove r hun kind
uit te oefenen.
Vormen van voogdij:
- Testamentaire voogdij: de ouders wijzen in hun testament of notariële akte iemand aan als
voogd. Dit kan geen voogdijinstelling zijn.
- Datieve voogdij: de voogdij wordt opgelegd door de rechter. Deze persoon moet zich
daarvoor wel bereid hebben verklaard.
De voogd heeft de plicht om te zorgen dat het kind in overeenstemming met de draagkracht van de
opvoeders te zorgen voor een goede verzorging en opvoeding van het kind. De voogd is degene die
beslist over medische behandelingen, schoolkeuze, de verblijfplaats van de minderjarige en het
aangaan van het huwelijk van een minderjarige.
Woonplaats
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Cynthiaaaaa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.