KREDIETEN (DEEL 1)
ALGEMEEN EN COMMERCIËLE KREDIETEN
Belangrijk instrument voor economische groei: zonder de mogelijkheid om een krediet aan te gaan,
zouden minder aankopen gebeuren.
Enorm belangrijk voor ondernemingen die extra liquide middelen nodig hebben , zij kunnen dit verkrijgen
door het aangaan van een kredietovereenkomst. Maar ook particulieren/ consumenten zullen in hun leven
kredietovereenkomsten aangaan, voorbeeld voor het aankopen van een onroerend goed zal men
doorgaans een hypothecaire kredietovereenkomst aangaan die men gedurende 10 tallen jaren nog zal
terugbetalen. Zelf bij keinere aankopen , bestaat in onze moderne economie vaak de mogelijkheid om een
krediet aan te gaan bij bepaalde ondernemingen: vb. client die droogkast aankoopt bij vandenborre en
hiervoor via de electrozaak over te gaan tot sluiten van een kredietovereenkomst.
Maar toch zijn er een aantal risico’s verbonden aan kredietovereenkomsten.
Sommige mensen gaan te snel kredieten aan, waardoor ze zich in een overmatige schuldenlastsituatie
komen, waarbij ze de kredietovereenkomsten niet kunnen terugbetalen. Om dit te voorkomen is in het
gereglementeerd consumentenkrediet er een aantal verplichtingen zijn gecreert voor kredietverstrekkers
om dit te vermijden
In hoofdzaak zien we enkel algemene principes en begrippen. Bedoeling is daarna kijken naar aantal
bijzondere commerciële kredietvormen en vervolgens even in te gaan op de strikte reglementering rond
consumentenkredieten en hypothecaire kredieten in boek 7 WER.
1
Financieel recht 2024 – STEENNOT
,ALGEMEEN
CREDERE
Het woord krediet sluit aan bij de Latijnse term ‘credere’ ; geloven in/vertrouwen in, hetgeen betekent dat
men bereid is krediet te verstrekken aan een persoon waarin men voldoende vertrouwen heeft dat die
persoon ook dat krediet later zal en kan terugbetalen.
Risico voor kredietgever bij kredietverlening (zowel bij geld , als kredietwaardigheid) : als er krediet
wordt verstrekt en wordt opgenomen
- Geld lenen kost ook geld ( de regelen van boek 7 WER die specifieke voorschriften bevattenvoor
reclame mbt consumentenkredieten vereisen dat dergelijke waarschuwing wordt vermeld) aan
het opnemen van krediet is een kost verbonden voor de kredietnemer
- Risico voor kredietgever is dat de kredietnemer niet kan terugbetalen
- Gevolg: kredietgever zal enkel krediet verstrekken als hij erop vertrouwt dat de nemer in staat is
het terug te betalen vetrouwen zit in het woord!!
- Bij gebrek aan vertouwen; Om je positie als kredietgever te versterken kan je zekerheden gaan
vragen
Vb. een zakelijke zekerheid in de vorm van een hypotheek op een huis
Vb. een borgstelling vanwege een derde partije
VERSCHILLENDE MOGELIJKHEDEN (SUMMA DIVISIO)
In huidige vormen van kredietverlening wordt een onderscheid gemaakt tussen:
A. TER BESCHIKKING STELLEN VAN GELDSOM
- kredieten waarbij een geldbedrag wordt verstrekt/ter beschikking gesteld van de kredietnemer
2 mogelijkheden:
o = via de klassieke geldlening waarbij een kredietgever een bedrag van 25.000 euro
overmaakt aan de kredietnemer en de kredietnemer zich ertoe verbindt dat bedrag van
25.000 euro over een periode van vijf jaar samen met interest terug te betalen aan de
kredietgever. In een dergelijk geval wordt er bij aanvang van de overeenkomst een
bepaald geldbedrag overgemaakt aan de kredietnemer.
o = via kredietopeningen waarbij de kredietnemer het recht krijgt om ten belope van een
vooraf bepaald plafond de mogelijkheid verkrijgt om geldbedragen op te nemen. Zowel
consumenten als ondernemingen kunnen een dergelijke kredietopeningovereenkomst
met hun financiële instelling sluiten.
Vb. geoorloofde debetstand voor consumenten: over algemeen neemt een
kredietopening de vorm aan van een vordering/recht om ten belope van een
vooraf bepaald bedrag onder nul te gaan op de zichtrekening, als je deze
mogelijkheid gebruikt ga je liquiditeiten verwerven die je gaat moeten
terugbetalen
Vb. kaskrediet: gekoppeld aan een betaalrekening en biedt een onderneming de
faciliteit om ten belope van een vooraf betaalde som onder nul te gaan (op die
2
Financieel recht 2024 – STEENNOT
, manier kan een onderneming haar liquiditeitsproblemen oplossen als die er
komen)
- Voordelen en nadelen
o In dergelijk geval spreek je van een kredietopening die als belangrijkste voordeel
heeft dat je maar rente betaalt op de bedragen die je daadwerkelijk opneemt. Als je
kredietlimiet in kader van kredietopening 10.000 euro is, maar je maakt uiteindelijk
maar gebruik van 1.000, ga je maar rente betalen op die 1.000 euro.
o Langs de andere kant wel rekening mee houden dat de rente die je betaalt in kader
van een kredietopening hoger is dan de rente die je betaalt in kader van een lening
op intrest omwille van het feit van de grotere flexibiliteit die daaraan verbonden is.
(We komen straks meer in detail terug op de geldlening en kredietopening >
belangrijke juridische implicaties verbonden aan onderscheid tussenbeide.)
- Kredietopening VS klassieke geldlening hebben 2 verschillende doeleinden econmisch gezien
o Vb. Als je als onderneming een vrachtwagen wil kopen, waarbij je weet hoeveel de
vrachtwagen kost, en hoeveel je te kort schiet, dan is een klassieke geldlening aan
een lagere rentevoet de logische oplossing (vast bedrag die je gespreid moet
terugbetalen)
lening wordt over het algemeen gebruikt bij zekerheid over het nodige
bedrag
o Vb. je weet dat je de komende maanden in de problemen zal komen om de
leverancier te betalen (tijdelijk cashflowprobleem) , waarbij het moeilijk in te
schatten is vandaag hoeveel je exact gaat nodig hebben , dan is de kredietopening
voordeliger, wel aan een hogere rentevoet, maar je zal de rente enkel moeten
betalen in de mate dat je er daadwerkelijk gebruik van maakt
kredietopening wordt over het algemeen gebruikt indien het nodige
bedrag onzeker is
B. TER BESCHIKKING STELLEN VAN KREDIETWAARDIGHEID
- = Waarborgkredieten/ handtekeningkredieten, kredietvormen waarbij de financiële instelling
haar kredietwaardigheid ter beschikking wordt stelt van een persoon , dit gebeurt in de regel
door zich persoonlijk en zelfstandig te gaan verbinden tot betaling van een geldsom aan een
derde
o Vb. bankgarantie = financiele instelling belooft dat als een client een welbepaalde
contractuele verplichting niet nakomt, verbindt de bank zich ertoe om een welbepaalde
som te betalen bank stelt haar kredietwaardigheid ter beschikking opdat client een
bepaald everbintenis zou kunnen aangaan, en die verbintenis wordt afgedekt door de
bankgarantie
- 2 mogelijkheden om kredietwaardigheid ter beschikking te stellen
o Eenmalig
o Via kredietopening = kaderovereenkomst binnen dewelke een onderneming het recht
krijgt om ten belope van een vooraf bepaald plafond bankgaranties op een betrokken bank
tot stand te laten brengen
3
Financieel recht 2024 – STEENNOT
, een onderneming , die nood heeft aan een bankgaranantie , heeft geen recht
op een bankgarantie zonder kredietovereenkomst, ze zal dus moeten vragen aan
de bank of deze bereid is om de bankgarantie te verstrekken. Indien men echter
voorafgaand dergelijke kaderovereenkomst hebt, verkrijg je als onderneming het
recht om een bankgarantie te gaan plaatsen
Bv. Wanneer er in vorig vb tussen A en de financiële instelling een kadercontract
zou bestaan waarin men stelt dat A het recht heeft ten belope van een bepaald
plafond een bankgarantie te verkrijgen van de financiële instelling. Wanneer A
contracteert met verschillende ondernemingen B,C,D,… heeft men de
mogelijkheid van de bank te eisen - ten belope van een vooraf bepaald plafond –
dat zij die bankgaranties aflevert ten aanzien van de begunstigde. Op die manier
heb je een kredietopening die betrekking heeft op de terbeschikkingstelling van
kredietwaardigheid.
figuur van de bankgarantie:
Hierbij een schets wat het inhoudt om kredietwaardigheid ter beschikking te stellen = bv. partij A en B
sluiten een koopovereenkomst waarbij A er zich toe verbindt om bepaalde goederen te leveren. B is
evenwel niet volledig gerust in feit of A zijn leveringsverplichtingen zoals contractueel voorzien wel zal
nakomen en vraagt dat die leveringsverplichting wordt afgedekt door een bankgarantie. In een dergelijk
geval zal A zich wenden tot zijn financiële instelling met de vraag zich ertoe verbinden aan B een bepaald
bedrag te betalen in het geval waarin A zijn leveringsverplichting niet zou nakomen. Aldus kan B erop
vertrouwen dat ofwel A zijn leveringsverplichting naar behoren zal uitvoeren, dan wel dat de financiële
instelling van A aan B een bedrag zal uitbetalen indien A de verplichtingen niet nakomt (= soort
schadevergoeding die door bank wordt betaald aan begunstigde van de garantie).
De bank verstrekt krediet door haar kredietwaardigheid ter beschikking te stellen > zij garandeert dat
een bepaald bedrag bij de begunstigde van de garantie terechtkomt wanneer haar cliënt zijn
contractuele verplichtingen niet naar behoren uitvoert. Als A effectief zijn contractuele verplichtingen
naar behoren uitvoert, zal er nooit een bedrag aan de begunstigde B worden uitbetaald; het is maar
voor het geval dat de verbintenis niet wordt uitgevoerd dat de bankgarantie zal kunnen worden
afgeroepen.
(zie verder voor figuur van de bankgarantie)
INTUÏTU PERSONAE OVEREENKOMST
Algemeen uitgangspunt = intuïtu personae contracten. (Logisch aangezien krediet gebaseerd is op
vertouwen)
Gevolgen:
- Men heeft nooit recht op krediet / er is geen verplichting om krediet te verstrekken:
o een kredietgever beslist vrij of die al dan niet krediet verstrekt. Indien al krediet is gegeven
beslist de kredietgever vrij of hij eventueel op een later ogenblik bijkomend krediet gaat
geven.
In tegenstelling tot wat het geval is voor de rekeningovereenkomst BBD, is er
hier geen basisrecht op krediet (zoals BBD).
o Nuance = die kredietopeningsovereenkomsten waar er ten belope van het afgesproken
plafond wel een recht op krediet is, doch zal er hier eerst ook een positieve
4
Financieel recht 2024 – STEENNOT
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justienvwb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.23. You're not tied to anything after your purchase.