Ergonomie : “ergon” = werk ; “nomos” = wet
= de wetenschappelijke studie van de mens in relatie tot zijn omgeving.
In relatie tot een product en een ruimte (werkplek)
Alle producten rondom ons, behalve de natuur, is ooit ontworpen in
relatie tot de mens.
Ergonomie streeft naar het zodanig ontwerpen van gebruiksvoorwerpen, technische
systemen en taken dat de veiligheid, gezondheid, het comfort en het doeltreffend
functioneren van mensen wordt bevorderd.
Veiligheid :
Kapje boven de verkeerslichten voor een optimaal
zicht van de kleuren
De paal van de verkeerslichten is in het zwart en geel
geschilderd voor een optimaal zicht
(vroeger rood en wit)
De trappen van de cinema geven licht in het donker,
zodat men niet valt
Gezondheid :
De baby moet tot een bepaalde leeftijd in een kinderstoel zitten in de auto
Sportschoenen zijn zodanig ontworpen dat ze je voet niet schaden
Stoelen zijn ontworpen om de rug niet te belasten
Pannen zijn gemaakt uit niet-schadelijk materiaal
Comfort :
De ribbeltjes van een bierglas zorgen voor meer grip + een minder snelle
overgave van warmte van uw hand naar het glas.
In een bak bier is een handvat verwerkt zodat men het gemakkelijk kan
transporteren
Op het cinematicketje staat mooi aangeduid welke zaal, welke stoel…
Doeltreffend :
Een mountainbike is vooral gefocust op de vering, daardoor geen spatbord
en geen verlichting etc
Een gat in de leuning van een cinemazetel waar een drankje in past
Een overdekte fietsenstalling
Gedownload door: info3424 | info@fiendevos.be
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen
B. De mens is maat van alles
Hoe meten we dan de mens, als hij maat is van alles?
Als kunstenaar : observatie van de verhoudingen
Als wetenschapper :
- Lengte
- Oppervlakte, volume, temperatuur, kracht, geluidssterkte, reuk en
smaak
- Leeftijd en geslacht
- Actie en beweging
- Waarneming, verstand en herinnering
- Alledaagse routines en leefpatronen
- Gebruiken en wisselende gebruiksregimes
- Culturele omgangsvormen (fatsoen), sociabiliteit
Bestaat er een doorsnee mens?
Neen, want er zijn verschillen in het groeiproces, er bestaan handicaps…
De controle van de producten :
Via de CE-markering
Een product dat overeenstemt met de door de Europese richtlijnen
vastgestelde niveaus van bescherming.
Een veilig product dat bij normaal gebruik en gebruiksduur geen risico
oplevert.
Geldig voor elk product binnen Europa
C. 4 ergonomische strekkingen
a) Fysieke ergonomie
Alles is ontworpen en uitgevoerd op maat van de mens.
Doel : de fysieke lasten van de mens verkleinen
o Bvb. Vitruvius man van da Vinci
o Bvb. Albrecht Dürer
De modulor van Le Corbusier :
= een maatsysteem gebaseerd op het menselijk lichaam en de wiskunde (reeks van
Fibonacci).
De hoogte van een man met opgeheven arm kan in delen worden
verdeeld op punten die zijn positie in de ruimte bepalen : zijn voeten, zijn
navel, zijn hoofd, zijn vingertoppen.
Deze 3 intervallen leveren een reeks uit de gulden
snede.
Verschillende hoogtes van tafels, afhankelijk van de
functie ervan (bvb. Salontafel etc)
Gedownload door: info3424 | info@fiendevos.be
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen
Voorbeelden van fysieke ergonomie :
Opstelling van een bureau : hoe ver van scherm, hoe hoog de tafel, hoe
breed en hoog de stoel…
Van Severen- stoelen : passen in elkaar, goede afmetingen
Afmetingen van een rolstoelgebruiker
b) Cognitieve ergonomie
De mentale processen die een mens kan ondergaan :
Perceptie (proces van het verwerven, interpreteren, selecteren en
organiseren van zintuiglijke waarneming), denk-en geheugenprocessen die
betrokken zijn bij het verwerven en verwerken van informatie
Zintuiglijke waarneming is ook het actief interpreteren van onze
omgeving (bvb. Je ziet een vaas, de ander ziet 2 mensen (vaas van Rubin)
Sociale perceptie die gevormd wordt door onze eigen ervaringen,
culturele achtergrond, levensgeschiedenis en persoonlijkheidskenmerken
Geheugen
Denken
Motorische reacties in de interactie tussen mens en systeem
Cognitieve ergonomie spitst zich toe op :
De mentale werkbelasting verminderen
Beslissingen nemen vergemakkelijken
Mens-computer interactie optimaliseren
Menselijke betrouwbaarheid optimaliseren
Stress verminderen
Gebruiker blijft de baas!
c) Organisatorische ergonomie
Focust op het optimaliseren van sociotechnische systemen zoals
organisatiestructuren en organisatieprocessen :
Communicatie optimaliseren
Ontwerpen van werkplekken en werktijden
Teamwork
Participatieve ergonomie (verbeteren van werktechniek)
Kwaliteitszorg
Voorbeelden van organisatorische ergonomie :
Een keukenorganisatie
Productieprocessen in fabrieken (goeie werksfeer = positief)
Ploegenarbeid optimaliseren (ifv het sociaal leven van de werknemer)
Gedownload door: info3424 | info@fiendevos.be
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
, Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen
d) Taalergonomie
De wetenschap die de leesbaarheid van teksten onderzoekt :
Bestudeert de leesbaarheid van teksten in ons dagelijks leven door :
- De juiste woordkeuze
- Goede zinsbouw
- Opbouwen in alinea’s
- Lay-out : lettertype, lettergrootte, contrast met achtergrond,
regelafstand, regelbreedte
D. De ergonoom
Een ergonoom zal de gezondheid, veiligheid, welzijn van de mens bewerkstelligen,
maar ook de efficiëntie en productiviteit bevorderen.
Bvb, kinesist, dokter, ingenieur, psycholoog, ergotherapeut, germanist,
architect, interieurarchitect, interieurvormgever…
E. Ergonomie in gebouwen (vooral fysieke ergonomie)
De op- en aantrede van de trap :
2x optrede + 1x aantrede = 57-63 cm
Optrede max 18 cm
Aantrede min 22 cm
De doorloophoogte en trapopening :
Doorloophoogte min. 210cm
Deze hoogte bepaalt de trapopening
De breedte van de trap :
Openbare trap : minimum vrije doorgangsbreedte van 120cm tussen de
leuningen, zodat 2 personen elkaar kunnen kruisen op de trap
Privé woningen : 90-100cm
Tussenbordessen :
Zo kunnen mensen die slecht te been zijn, senioren, personen met
ademhalingsproblemen of hartproblemen even op adem komen.
Openbare gebouwen : na max 12 treden een tussenbordes voorzien van
120x120cm
Privé woningen : niet verplicht
Gedownload door: info3424 | info@fiendevos.be
Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ASolution. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.99. You're not tied to anything after your purchase.