Stemstoornis= wanneer stemkwaliteit, toonhoogte, en/of luidheid afwijken van wat
beschouwd wordt als normale stem MAAR ook factoren zoals pijn (niet alleen hoorbare,
ook ervaring)
OF gevolg v organisch letsel
Wanneer ‘stemprobleem’: spreken over cliëntgerichte visie
‘Probleem’: wat cliënt zelf ervaart MAAR stoornis heeft meer medische connotatie
heeft
Normale stem?: cultureel bepaald bv: in Portugal => luide mensen wel geaccepteerd
Hoe: • Afgaand op je gezond verstand, buikgevoel, ...?
• Afgetoetst aan voorgaande definities?
1. Stoornis
3 factoren van ICF: kijken naar
2. Activiteiten
3. Participatie
Verhaal Marijke + Lien (pp):
• Marijke: niet hees – sociale act vermijden door onzekerheid
• Lien: hees – niet onzeker
• Volgens definitie: Marijke geen stemstoornis – Lien wel
Hoe: def houdt geen rekening met persoonlijke ervaring stem
Probleem: mens ervaart iets – door stem activiteit belemmerd - probleem ookal
is er niks te zien! => client komt met probleem omdat ze deze ervaart
Oplossing: ICF => houdt niet alleen rekening met wat hoorbaar en zichtbaar is
2: Symptomen
- Voorkomen: afhv ziektebeeld + cliënt
- Gevolg van behandeling: probleemverschuiving + symptoomverdwijning
Auditief
Dysfonie= slecht stemgeluid, geen stoornis opzich maar een symptoom van een stoornis
- Stemklank en -kwaliteit:
• Ruwheid of schorheid
•
Wilde lucht, ruizigheid= hoorbare luchtontsnappingen + ruis in
stemklank
• Gespannen stemkwaliteit
• Krachteloosheid= zwakke stem, weinig draagkracht
• Stembreuken= wegvallen van stem
• Instabiliteit= variabele stemkwaliteit, toonhoogte en luidheid
• Vocal fry= pulsatiestem, krakerig
• Afonie= er is geen klank
- •
Toonhoogte en luidheid: Abnormale toonhoogte
• Abnormale luidheid
• Beperkt toonhoogtebereik
• Beperkt dynamisch of intensiteitsbereik
• Tremor= ritmische toonhoogte
- Adem: hoorbare inademing – inadequate adempauzes
- Resonantie (=versterken; zegt iets over nasaliteit) articulatie, prosodie
(=spreektempo,…)
- Andere bv: keelschrapen, hoesten, vocale tics, …
• Hypernasaliteit= obstructie in keelholte als je bv verkouden bent
• Monotone spraak= eentonig
• Kelige resonantie= er ziet precies iets in de weg, amandelen zijn te groot
(hoofd naar achter: normaal klinken)
• Cul de sac resonantie
Sensorisch
- Storende ‘keelsensaties’:
• Pijn, irritatie, droog,
branderig
• Globusgevoel, spanning
• Prikkelgevoeligheid
• Slijm in keel
, - Verminderde vocale belastbaarheid:
• Spreken/zingen = vermoeiend
• Beperkte vocale uithouding
• Snel buiten adem zijn
Visueel (PP)
Onderzoek: laryngoscopisch door NKO-arts
- Stemgedrag:• Ademtype
•
Spreekhouding
•
Zichtbare spanning
•
Articulatie
- •
Stemplooien en stemplooisluiting: Stemplooinoduli= verdikkingen op rand van stemplooi doordat ze elkaar
te hard raken
• Laryngitis= rode dikke stemplooien, slijmvlies
Langer dan 6 weken: chronische laryngitis
• Stemplooipoliep= sessiel (breed) of gesteeld (bolvorming gezwel)
• Reinkes oedeem= doorzichtige/ bleke zwelling bij ruimte van Reinke
- Stemplooien: • Verminderde/ afwezige bewegelijkheid v stemplooien: afwezigheid v
amplitude
• Verstoring regelmatigheid v golfbeweging
• Verstoring symmetrie v golfbeweging
3: Prevalentie (hoe vaak komt het voor?)
- Lifetime prevalentie= aantal personen dat op zeker moment lijden aan bep stoornis
- Afhv: 1. Geslacht: meer voorkomend bij vrouwen
2. Leeftijd: meer voorkomend bij ouderen
3. Beroep: meer voorkomend bij zanger of leerkracht
- 3 elementen:1. Prevalentie= aanral gevallen bestaan op dit moment
2. Levensprevalentie= aantal gevallen in relatie tot levensduur
3. Incidentie= aantal nieuwe gevallen in bepaalde periode
- Impact: op beroepsuitoefening/ ziekteverzuim
4: Etiologie
Beïnvloedende factoren
1. Medisch:
• Bovenste luchtweginfecties
o Verkoudheid: ontsteking slijmvlies
o Chronisch longlijden bv astma
o Medicatie bv: inhalatoren
• Medicatie
• Allergie
o Ontsteking slijmvlies => kwetsbaarder
o Veradnering secreties => hoesten/ kuchen
o Medicatie => uitdrogen of slijmverdikkend
• Chirurgie
• Trauma
• Degeneratieve neurologische aandoeningen bv: parkinson
• Stemmisbruik= herhaaldelijk zeer krachtige SP-adductie ➛ mucosale veranderingen bv:
gillen
• Verkeerd stemgebruik => verhoogde spanning bij larynx => verandering stemklank
• Houding + spierspanning: rol ontstaan stand houden v stemprobleem
o Hogere stemeisen => belang houding = groter
o Relatie houding – spierspanning - stem
2. Omgeving:• Blootstelling aan irritantia (mucosa)
o Chemische stoffen
o Passief roken 40% impact van actief roken!
• Uitdrogend effect van
o Airco
3. Psychisch: • o Stoffige/slecht verluchte
Persoonlijkheidskenmerken ruimtes
: angst/nervositeit ➛ groter risico op MTD
•• Akoestische omstandigheden
Mentale spanning ➛ fysieke reactie bv: MTD, afonie
oo Slechte akoestiek
Chronische stress bv: jobgerelateerd, relationeel
oo Omgevingslawaai
Acute stress bv: psychisch trauma
o Verdrongen trauma, frustraties, schuldgevoel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marietaffijn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.22. You're not tied to anything after your purchase.