Samenvatting Groepsdynamica
hoofdstuk 11 Begeleiden van
therapeutische groepen
11.2 Typen therapeutische groepen
Er bestaan veel verschillende soorten typische groepen. Wij gebruiken hier de volgende
indeling:
- Persoonlijke-groeigroepen richten zich op de emotionele groei, de persoonlijke
relaties en de groepsvaardigheden van individuen.
- Therapiegroepen richten zich op de psychische gezondheid en het psychisch
functioneren van individuen.
- Zelfhulpgroepen richten zich op het overwinnen van of leren omgaan met problemen
die zich in het leven voordoen, zoals verslavingen en ziekten.
Doelen
Enkele algemene doelen zijn:
1. Het reduceren van zelfondermijnende en het ontwikkelen van gezondere, beter
hanteerbare (constructieve) gedragspatronen.
2. Het bevorderen van de psychische of geestelijke gezondheid van en het reduceren
van psychopathologische verschijnselen bij individuen.
3. Het ontwikkelen van het vermogen om gezonde relaties op te bouwen en in stand te
houden.
4. Zelfverwerkelijking, wat omschreven kan worden als de psychologische behoefte
om onszelf te ontwikkelen, te ontplooien en gebruik te maken van onze
mogelijkheden.
5. Het ontwikkelen van relationele effectiviteit. De effectiviteit wordt bepaald door de
mate waarin de gevolgen van ons gedrag aansluiten bij onze bedoelingen.
Persoonlijke-groeigroepen
Persoonlijke-groeigroepen zijn kleine groepen waarin een aantal mensen met elkaar in
contact wordt gebracht. Het is de bedoeling dat zij hun relationele vaardigheden ontwikkelen,
zodat hun relaties op allerlei gebieden beter en prettiger verlopen.
T-groepen
Deze groepen zijn ontstaan in de kringen van Kurt Lewin (1935, 1944) en Morton Deutsch
(1949). Oorspronkelijk worden dit sensitivitytrainingen of laboratoriumtrainingsgroepen
genoemd. De naam werd ingekort tot trainingsgroep en later tot T-groep. T-groepen leggen
het accent op de ontwikkeling van de groep en de relaties tussen de groepsleden. De
groepen bestaan uit acht tot tien leden. In de groepsgesprekken staat één thema centraal:
het gedrag dat de groepsleden in de groep manifesteren. De begeleiders en deelnemers van
T-groepen doen geen pogingen om de motieven van deelnemers te interpreteren of
gebeurtenissen uit hun verleden onderzoeken.
Encountergroepen
Het gaat er in de encountergroep om dat de deelnemers hun eigen gevoelens accepteren en
leren vertrouwen, de meeste van hun persoonlijke eigenschappen accepteren en zich
opener opstellen in hun contacten met anderen. De deelnemers worden aangemoedigd om
hun huidige gedrag in termen van ervaringen uit het verleden te verklaren en genezing te
zoeken voor in het verleden opgelopen psychische beschadigingen.
, Gestructureerde persoonlijke-groeigroepen
Deze groepen richten zich op specifieke relationele problemen of sociale vaardigheden.
Therapiegroepen
Therapiegroepen zijn effectieve instrumenten en kunnen mensen helpen om hun psychische
problemen en patronen te veranderen.
Psychoanalytische groepen
Deze benadering richt zich op de innerlijke conflicten die aan de psychische problemen ten
grondslag liggen. Tijdens psychoanalytische groepssessies worden de deelnemers
gestimuleerd om hun herinneringen, angsten, fantasieën en dromen ter sprake te brengen.
Op deze wijze kunnen zij inzicht in hun onbewuste krijgen.
Adleriaanse groepstherapie
Alfred Adler ging ervan uit dat we ons vaak inferieur voelen aan anderen omdat we er als
kind al vrij snel achter komen dat we afhankelijk zijn van volwassenen. Dit
minderwaardigheidsgevoel motiveert ons om naar superioriteit, macht en uiteindelijk naar
perfectie te streven.
Psychodrama
Moreno ontwikkelde een vorm van groepstherapie waarin de deelnemers emotionele
ervaringen uit hun verleden in een psychodrama uitbeelden in een rollenspel.
Gestaltgroepstherapie
Deze benadering is gebaseerd op de veronderstelling dat we een individu in zijn totaliteit
moeten beschouwen. Perls benadrukte de volgende aspecten:
- de integratie van lichaam en geest;
- het verduidelijken van onze wensen, waarden en doelen;
- bewustwording van onszelf, vooral van onze gevoelens en onze uitwerking op
anderen;
- het afronden van onafgemaakte zaken.
Bij de legestoelmethode stellen we ons voor dat de ander in de lege stoel zit en beginnen we
een gesprek met hem of haar. Bij het omkeringsexperiment brengen we een kant van onszelf
tot uitdrukking die we zelden laten zien.
Cognitieve gedragstherapie in groepen
Deze benadering, die oorspronkelijk gebaseerd is op de theorieën van Skinner en Bandura,
richt zich op gedragsverandering en besteedt geen aandacht aan mogelijke oorzaken van
ongewenst gedrag of de psychodynamiek in de belevingswereld van een individu. Aan de
hand van bepaalde procedures, zoals gedragsoefeningen, leren de deelnemers effectievere
gedragspatronen en zelfcontroletechnieken. De laatste jaren is het accent steeds meer op
het veranderen van denkprocessen (cognities) komen te liggen.
Existentiële groepstherapie
Deze benadering gaat ervan uit dat we zelf kunnen bepalen wat we doen met de situatie
waarin we verkeren. We zijn zelf verantwoordelijk voor onze keuzes en acties.
Cliëntgerichte groepstherapie
Deze benadering (Rogers was de grondlegger) gaat ervan uit dat mensen zichzelf willen
actualiseren, oftewel hun volledige mogelijkheden kunnen gaan gebruiken. Daarbij geldt dat
zij hun weg daarin zelf kunnen vinden, zonder veel tussenkomst van de therapeut.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irisvanduinen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.15. You're not tied to anything after your purchase.