Persoonlijkheidspsychologie
2e bach psychologie
Prof: Gina Rossi
2023-2024
1
,Hoorcollege (HOC): persoonlijkheidstheorieën
Examinering vak:
§ Examen /10 (examen met meerkeuze vragen) + Oefeningen /10 (2 opdrachten) =
Eindtotaal /20
§ Credit: 10/20 of meer
§ Indien geen credit overdracht punten voor deel waarop de helft of meer (5/10 of
meer voor examen of 5/10 voor oefeningen)
§ Afronding punten enkel op eindtotaal
Examen zelf:
§ Theorie hoorcollege + theoretische achtergrond/lessen WPO over meet-paradigma’s:
meerkeuze 4 antwoordopties (20 vragen → 15 over HOC en 5 over WPO)
§ Geen giscorrectie en geen verhoogde cesuur
Inhoud hoorcollege:
§ De klassieke theoretische oriëntaties van persoonlijkheidspsychologie met
exemplarische voorbeelden van theorieën aan de hand van sleutelfiguren
Sleutelfiguren:
§ Psychodynamisch: Freud & Horney
o Onbewuste
§ Humanistisch/existentiëel: Rogers
o Positieve aspecten v menselijk gedrag, gaan ervan uit dat mensen willen
groeien, bewuste groei die mensen willen maken
§ Dispositioneel: Allport, McCrae & Costa
o Mensen gedragen zich op unieke manieren, ook trekken, multivariate
meetparadigma
§ Biologisch/evolutionair: Eysenck
o Ook trekken, neurologische systemen
§ Leren – cognitieve: Mischel
o Cognitief affectief eenheden z heel belangrijk om persoonlijkheid te begrijpen
=> wat niet behandeld w in de les moet je ook niet kennen, enkel mensen in les z leerstof!
Succesvol examen:
§ Bijwonen les: nemen nota’s
§ Na de les: lezen hoofdstuk in boek
§ Leren hoofdstuk: rode draad = objectieven en wat belangrijk is van het hoofdstuk heb
je geleerd in de les, met boek kan je je nota’s aanvullen
§ Examen oefenen: voorbeeld toets met meerkeuze vragen op CANVAS!
2
,H1: Inleiding tot persoonlijkheidstheorieën
1.1 Overzicht
§ Wat is persoonlijkheid?
§ Wat is een theorie?
§ Waarom bestaan er meerdere theorieën?
§ Wat maakt een theorie zinvol?
§ Dimensies voor een concept over de ‘mensheid’ (cf. humanity)
§ Onderzoek naar persoonlijkheidstheorieën
1.1.1 Wat is persoonlijkheid?
§ Woord komt van “persona”
o Latijns voor “masker”
• Masker dat mensen in Romeinse tijd droegen in theatervoorstelling,
rol die naar andere w getoond → enge benadering als we naar
moderne benadering kijken
§ Definitie persoonlijkheid:
o Een patroon van relatief permanente karaktertrekken (traits) en unieke
kenmerken die zowel voor consistentie als individualiteit zorgen in het gedrag
van een persoon
• Relatief permanent, er moet enige verandering mogelijk z
§ Traits (trekken)
o Consistentie over tijd
o Individuele verschillen in gedrag
o Stabiliteit over situaties
=> kunnen uniek z maar ook gemeenschappelijk, maar het patroon in totaal zal bij
iedereen verschillend z, iedereen heeft z eigen unieke combinatie
§ Kenmerken
o Unieke kwaliteiten (bv. temperament, intelligentie)
• Tegenover trekken slaan kwaliteiten op een proces over hoe dat je
info verwerkt, meer het cognitieve
1.1.2 Wat is een theorie?
§ Definitie theorie
o Een set van gerelateerde veronderstellingen die wetenschappers toelaten om
op basis van logisch deductief redeneren testbare hypotheses te formuleren
• Theorie is verschillend v volkswijsheid, theorie w gebruikt om
onderzoek op te zetten, verbanden zoeken, set v gerelateerde
veronderstellingen, welke hypotheses kan je eruit halen en die
hypotheses ga je testen
Theorie is verwant met, maar verschillend van:
§ Speculatie
o Theorie moet verbonden worden aan empirische data en wetenschap
o Speculatie is op niveau v volkswijsheid
3
, § Hypothese
o Specifiek vermoeden dat kan getest worden aan de hand van een
wetenschappelijke methode
o Theorie is dus meer dan gwn speculeren, je vormt hypotheses die je gaat
toetsen, verbinden aan empirische data
o Theorie is meer dan 1 hypothese, allerlei speculaties onderbouwen naar een
theorie
§ Taxonomie
o Classificatie volgens natuurlijke relaties
o Taxonomie: classificatiesysteem, obv natuurlijke relaties ga je iets indelen,
niet noodzakelijk hypotheses
1.1.3 Waarom bestaan er meerdere theorieën?
§ Verschillende persoonlijke achtergronden
o Ervaringen tijdens de kindertijd
o Interpersoonlijke relaties
§ Verschillende filosofische oriëntaties
§ Data die gekozen wordt om te observeren is verschillend
§ Unieke manieren om naar de wereld te kijken
=> verschillende invloeden, het geheel gaat de totaliteit geven
=> elke theorie heeft z eigen manier om naar de wereld te kijken
De persoonlijkheid van theoretici en hun theorieën over persoonlijkheid:
§ Psychology of Science’ (psychologie van de wetenschap)
o De empirische studie van het wetenschappelijk denken en gedrag (inclusief
theorie constructie) van een wetenschapper
§ De persoonlijkheden en de psychologie van verschillende theoretici beïnvloedt de
aard van de theorieën die ze ontwikkelen
o Zelf interesse tonen als wetenschapper
o Bestuderen wat de persoonlijkheid v/d grondlegger is
o Kijken naar leven v sleutelfiguren → theorie ga je niet obv hiervan
beoordelen, moet objectief z
1.1.4 Wat maakt een theorie zinvol: criteria voor het evalueren/beoordelen van een theorie
Hoe bepalen welke theorie zinvol is?, bruikbaarheid v hun theorie meten, beschrijvend
onderzoek voorzien een kader voor uw theorie
§ Genereert onderzoek
o En maakt dat theorie kan evolueren
§ Is falsifieerbaar (te verifiëren, controleren)
o Bevestigen of weerleggen (dan ga je theorie bijsturen)
§ Organiseert gekende data
o Info organiseren, je moet het betekenis kunnen geven, integreren in
bestaanbaar kader, als dat niet kan moet je bijsturen
§ Leidt handelen (praktisch)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller helenave. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.43. You're not tied to anything after your purchase.