Case
Verloskunde OWG8.8: Bespreekbaar maken
- Course
- Institution
Dit is de volledige uitwerking van onderwijsgroep 8.8: Bespreekbaar maken
[Show more]
Seller
Followernasmit
Reviews received
Content preview
OWG8.8Bespreekbaar maken
Globale leerdoelen:
• De VIO beschrij9 de integrale verloskundige zorg bij vrouwen met seksuele problema@ek en
seksueel misbruik (in de anamnese)
• De VIO hee9 inzicht in wederzijdse beïnvloeding tussen bepaalde aandoeningen en
seksualiteit.
Leerdoelen vanuit de onderwijsgroep:
1. De VIO kent de verschillende vormen van genitale verminking. (inciden@e, culturen, beleid als
verloskundige, risico's van preconcep@oneel tot postnataal, weIelijke kaders, voorlich@ng, iemand
wil oude staat> hoe ga je daar mee om?)
2. De VIO kent de verloskundige zorg bij seksueel misbruik (vaginisme, dyspareunie, psychische
aspecten, kindermishandeling, automu@la@e, gevolgen, verkrach@ng)
1. Genitale verminking
Vrouwelijke genitale verminking (VGV) wordt door de World Health Organiza@on (WHO) gedefinieerd
als: ‘gedeeltelijke of volledige verwijdering of elke andere beschadiging van de vrouwelijke genitaliën
zonder medische noodzaak’. Sinds de jaren ’90 wonen er in Nederland vrouwen en meisjes die
geëmigreerd zijn uit landen waar VGV wordt toegepast. Nederland hanteert al jaren een zero
tolerance beleid ten aanzien van VGV. VGV is straYaar als vorm van (kinder)mishandeling en huiselijk
geweld
Het gebruik van de term ‘vrouwelijke genitale verminking’ posi@oneert het probleem duidelijk maar
kan bij mensen die aZoms@g zijn uit landen waar VGV geprak@seerd wordt zo confronterend werken
dat een gesprek hierover niet meer mogelijk is. Zorgverleners gebruiken daarom in contact met de
doelgroep ook de term ‘meisjes-‘of ‘vrouwenbesnijdenis’, omdat deze minder veroordelend klinkt en
deze daardoor de kans vergroot om in gesprek te komen.
Het wegsnijden van de vrouwelijke genitaliën bij minderjarige meisjes is een complexe tradi@e die
aan veel grote thema’s raakt: mensenrechten, man-vrouw-verhoudingen, religie, cultuur en
integra@e. Het is een oud cultureel gebruik waarvan de herkomst niet duidelijk is. Het stamt van vóór
het christendom en de islam en wordt in de Bijbel en de Koran niet genoemd. NieIemin wordt religie
vaak als reden aangevoerd om meisjes te besnijden.
VGV berust op een sociale norm, namelijk dat niet-besneden meisjes niet huwbaar zijn en niet
gerespecteerd worden. In een gemeenschap waar besnijdenis tradi@e is kunnen de (psycho)sociale
gevolgen voor een vrouw die geen besnijdenis hee9 ondergaan groot zijn. Men kan haar beschouwen
als onrein of verdenken van seksueel promiscue gedrag. Een onbesneden ‘open’ vrouw maakt de
familie te schande, kan uitgestoten worden en hee9 minder kans op een huwelijk.
Mensen die het gebruik prak@seren, geven onder meer de volgende redenen:
• Het vergroot de huwelijkskansen van het meisje
• Het beschermt de maagdelijkheid van het meisje
• Het gee9 haar status in de gemeenschap
• Een geïnfibuleerde vrouw is mooi
• Het is een teken van een goede opvoeding
• Het zou een religieus voorschri9 zijn
• Het vergroot het seksueel genot voor de man.
,Inciden'e
Naar schabng zijn er meer dan 200 miljoen meisjes en vrouwen in de wereld besneden. Er is in een
aantal landen een significante daling van de prevalen@e waarneembaar. DesalnieIemin, als de
huidige trend van bevolkingsgroei zich voortzet dan lopen, ondanks de daling in prevalen@e, de
komende jaren nog miljoenen meisjes het risico om besneden te worden.
In Nederland wonen ruim 95.000 vrouwen die aZoms@g zijn uit landen waar meisjesbesnijdenis een
cultureel gebruik is, waaronder 38.000 meisjes in de lee9ijd van 0-19 jaar. Naar schabng is 43
procent besneden: bijna 41.000 vrouwen. Het grootste deel van hen (82 procent) komt uit Somalië,
Egypte, Ethiopië, Eritrea, Soedan en Irak. 7 op 10 vrouwen die besneden zijn bevinden zich in de
reproduc@eve lee9ijd van 15-49 jaar. Ongeveer 15.000 vrouwen hebben naar schabng de meest
ingrijpende vorm van VGV (infibula@e) ondergaan.
Besnijdenis vindt meestal plaats bij jonge meisjes maar kan bijvoorbeeld ook vlak voor het huwelijk
gebeuren. De lee9ijd is ahankelijk van lokale tradi@es en omstandigheden. Over het algemeen vindt
het tussen de lee9ijd van 4 en 12 jaar plaats. Er zijn ook culturen waar in het eerste jaar na de
geboorte al wordt besneden zoals in Eritrea. De lee9ijd waarop een meisje in Nederland wordt
besneden is mogelijk anders dan de lee9ijd van het meisje in het land van herkomst. Dit komt
bijvoorbeeld door migra@e, het feit dat besnijdenis in Nederland straYaar is of wanneer een
uitvoerder van de besnijdenis niet beschikbaar is.
Vormen van verminking
Er zijn verschillende manieren waarop de vrouwelijke geslachtsorganen kunnen worden besneden.
Het varieert welk deel van de geslachtsorganen verminkt wordt en de mate waarin. Dit is ahankelijk
van wat lokaal gebruikelijk is, het hee9 te maken met de wens van de ouder(s) en het hangt af van
diegene die de besnijdenis uitvoert.
De vormen van VGV zijn geclassificeerd door de
WHO:
• Type 1: Gedeeltelijke of totale verwijdering
van clitoris en/of prepu@um clitoridis
(clitoridectomie):
1. Verwijdering van alleen het
prepu@um clitoridis;
2. Verwijdering van de clitoris met het
prepu@um clitoridis.
• Type 2: Gedeeltelijke of totale verwijdering
van clitoris en labia minora, met of zonder
verwijdering van labia majora (excisie):
1. Verwijdering van alleen labia
minora;
2. Gedeeltelijke of totale verwijdering
van clitoris en labia minora;
3. Gedeeltelijke of totale verwijdering
van clitoris, labia minora en labia
majora.
• Type 3: Vernauwen van de vaginale opening
door het wegsnijden en het aan elkaar
, hechten van labia minora en/of labia majora, met of zonder verwijdering van de clitoris
(infibula@e):
1. Verwijdering en aan elkaar hechten van labia minora;
2. Verwijdering en aan elkaar hechten van labia majora.
• Type 4: Niet geclassificeerd: alle andere handelingen aan de vrouwelijke geslachtsorganen om
niet-medische redenen, zoals bijv. prikken, piercing, kerven, schrapen en wegbranden.
Gevolgen van genitale verminking
Er zijn meerdere korte- en langetermijngevolgen (gynaecologisch, psycho/seksueel, obstetrisch) waar
een zorgverlener zich bewust van dient te zijn.
Korte termijn
De systema@sche review van Berg (2014) vond dat bloedingen (5-62%), urinereten@e (8-53%) en
genitale zwelling (2-27%) de meest voorkomende directe complica@es na VGV zijn. In algemene zin
komen bij uitgebreidere typen VGV meer complica@es voor, ongeacht het type VGV.
Lange termijn
Li#ekens
Genitale liIekens na VGV kunnen hinderlijk en pijnlijk zijn. Keloïdvorming of hypertrofische liIekens
worden beschreven bij 3% van de vrouwen. Er kunnen huidcysten ontstaan die chirurgische
verwijdering behoeven. Ook pijnlijke neuromen van de clitoris worden beschreven.
Urinewegen
Klachten van de lagere urinewegen komen vaker voor bij vrouwen met VGV, voornamelijk bij type 2
of type 3 VGV. Een belemmerende urineflow onder het infibula@eliIeken kan leiden tot symptomen
van urinewegobstruc@e en stase van de urine kan leiden tot recidiverende urineweginfec@es en
steenvorming in de blaas.
Beschadiging van de urethra @jdens VGV (elk type) kan leiden tot urethra stricturen en fistels. Deze
vereisen beoordeling en eventuele chirurgische behandeling door een uroloog of (uro)gynaecoloog.
Er is geen bewijs dat VGV op lange termijn een verhoogd risico gee9 op genitale prolaps of urine-
en/of fecale incon@nen@e. Een liIeken bij de urethra kan urodynamisch onderzoek bemoeilijken.
Dyspareunie, apareunie en verminderde seksuele func9e
Dyspareunie kan optreden als gevolg van vaginale vernauwing, pijnlijk liIekenweefsel, een verhoogde
bekkenbodemspanning en PTSS. Apareunie wordt ook beschreven, eveneens vulvovaginale lacera@es
@jdens de coïtus. De verwijdering van seksueel gevoelige weefsels zoals de clitoris en de labia minora
kunnen de seksuele sensa@e en seksualiteitsbeleving verminderen; tevens kunnen liIekens van de
clitoris pijnlijk zijn. Tal van rapporten beschrijven verschillende seksuele gevolgen van VGV zoals
vermindering van verlangen en opwinding, verlaagde frequen@e van orgasme of anorgasmie,
verminderde lubrica@e en verminderde seksuele bevrediging.
Door de combina@e van verlies van fysieke func@e, onvoldoende seksuele kennis, verminderde
autonomie, geen begripvolle partner en verwerkingsproblema@ek kunnen seksuele klachten versterkt
worden. Vrouwen wijten hun seksuele klachten vaak aan het “afwezig” zijn van de clitoris en het
minder direct kunnen s@muleren van de clitoris maakt dat vrouwen aangeven dit te missen. De
clitoris kan echter nooit geheel verwijderd worden en de seksuele respons cyclus kan volledig
doorlopen worden. Culturele verwach@ngen, een eventueel psychotrauma door de VGV en de
empowerment van de vrouw kunnen zeker ook een rol spelen. In een cultuur waarin de seksualiteit
van de vrouw er niet mag zijn zullen vrouwen daarover ook geen standpunt innemen binnen hun
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ernasmit. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79223 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now