Case
Verloskunde OWG8.11: Kwaadaardig
- Course
- Institution
Dit is de volledige uitwerking van onderwijsgroep 8.11: Kwaadaardig
[Show more]
Seller
Followernasmit
Reviews received
Content preview
OWG8.11Kwaadaardig
Globale leerdoelen:
• De VIO beschrij8 de basisprincipes van de algemene oncologie, zoals het ontstaan van kanker
(op basaal niveau) en het globale verloop hiervan.
• De VIO beschrij8 de zorg bij gynaecologische kanker, inclusief mammacarcinoom, buiten en
Fjdens de zwangerschap en kan toelichten op welke wijze prevenFe en screening hierin een
rol kunnen spelen.
Leerdoelen vanuit de onderwijsgroep:
1. Basisprincipe ontstaan kanker
2. Verschillende soorten gynaecologische kanker inclusief met diepgaand (rijtje joke)
mammacarcinoom, cervixcarcinoom, ovariumcarcinoom en het bevolkingsonderzoek. (uitslagen
beoordelen, PAP, HPV, TMN en CIN, COPACB herkennen, niet diepgaand)
3. Gevolgen (gynaecologische) kanker op preconcepFoneel, zwangerschap en postpartum (BV) en
andersom (psyche en seksuele gevolgen)
1. Pathologie van een carcinoom
Elke cel in ons lichaam bezit hetzelfde genenpakket, maar niet alle genen worden geacFveerd. Welke
genen tot expressie komen, hangt af van waar de cel zich bevindt (bijvoorbeeld lever, long, hersenen).
Een huidcel deelt heel snel (elke twee weken), terwijl een hersencel bijna niet deelt. Daarnaast
bepaalt de omgeving van de cel ook mede het gedrag van de cel. De omgeving maakt vaak
groeifactoren die weer binden aan een cel en zo het gedrag van de cel bepalen. Het proces van
celdeling is nauwkeurig gereguleerd; er worden net zoveel cellen vervangen als er doodgaan. Bij het
regulaFeproces zijn drie soorten genen betrokken: oncogenen, suppressorgenen en DNA-
reparaFegenen.
Kanker ontstaat doordat er mutaFes optreden in het DNA die doorgegeven worden aan de
dochtercellen. MutaFes in oncogenen zeXen cellen aan tot onbeperkte deling, suppressorgenen
onderdrukken de vorming van kanker en mutaFes heffen de remming op. De DNA-reparaFegenen
zorgen voor herstel van mutaFes. Zeer regelmaFg vinden er mutaFes plaats en deze worden weer
effecFef gerepareerd. Bij de meeste vormen van kanker moeten er meer dan vijf genen veranderd zijn
voordat een tumor gaat groeien.
MutaFes in genen kunnen ontstaan door schadelijke agenFa zoals bestraling, chemische stoffen,
maar vooral door genotmiddelen zoals tabak, alcohol en voeding. De scha[ngen zijn dat 30% van de
kankers worden veroorzaakt door verkeerde voeding (inclusief alcohol), en 25% door roken
Bij een goedaardige (benigne) tumor gaat het om normale cellen. Erger is het als de celdeling
ongecontroleerd plaatsvindt en er abnormale cellen ontstaan, die ook nog eens in snel tempo
doorgroeien. Men spreekt dan van een kwaadaardige (maligne) tumor.
De gezwellen gaan vrijwel alFjd uit van dekweefsel (epitheel) of steun- of bindweefsel.
Benigne tumoren die van epitheel uitgaan, zijn:
• Gesteelde tumoren die uitgaan van het slijmvlies: poliepen, bijvoorbeeld een neus- of
blaaspoliep
, • Tumoren van de huid met wrat- of bloemkoolachFge vorm: papillomen.
Van het bindweefsel zijn a_omsFg:
• Vetgezwelletjes: lipomen
• Bindweefseltumoren: fibromen
Van het spierweefsel a_omsFg:
• Gezwel dat ontstaan is uit spierweefsel: myoom
Maligne tumoren die van epitheel uitgaan, noemen we carcinomen. Hebben maligne
tumoren bind-, spier- of steunweefsel als oorsprong, dan heten ze sarcomen. Er bestaan ook
kwaadaardige woekeringen van bloedcellen. Hierbij ontstaan grote aantallen jonge, onvolwaardige
leukocyten die uit het beenmerg het bloed in stromen en in het beenmerg de vorming van andere
bloedcellen verdringen. Deze bloedkanker noemen we leukemie.
Maligne tumoren kunnen binnendringen in het omringende weefsel en daar de cellen vernieFgen,
waardoor op die plaatsen bijvoorbeeld bloedingen kunnen ontstaan.
De maligne tumorcellen kunnen ook via het bloed of via de lymfebanen elders in het lichaam
terechtkomen, zich daar vastzeXen en op die plaats een nieuwe celwoekering veroorzaken. Deze
uitzaaiingen noemen we metastasen. Het vervoer via de bloedbaan noemen we hematogene
metastasering; vervoer via de lymfebaan heet lymfogene metastasering. Vaak metastaseren
carcinomen in lymfeklieren, boXen, lever, hersenen of longen.
Als de diagnose kanker gesteld is, moet het stadium van de
ziekte worden vastgesteld; in vakjargon wordt veelal over
stadiëring gesproken. Pas als weefselonderzoek een
diagnose hee8 opgeleverd en met het stadiëringsonderzoek
de uitgebreidheid van de tumor is vastgesteld, kan een
behandelplan worden opgesteld.
De stadiëring vindt plaats volgens de TNM-classificaFe; de T
staat voor tumorgrooXe, de N (nodge) voor het aantal
posiFeve lymfeklieren en de M voor metastasen op afstand.
De gevoeligheid van onderzoeken verschilt nogal;
lichamelijk onderzoek is minder gevoelig dan een
echografie; een CT-scan of MRI is het gevoeligst. Een PET-
scan (radio-isotopenonderzoek met vooral glucose) gee8
weer meer informaFe en is nu standaard voor de stadiëring
van bijvoorbeeld longkanker.
2. Gynaecologische vormen van kanker
2.1 Mammacarcinoom
Mammacarcinoom ( borstkanker) is een kwaadaardig gezwel in een van de borsten. Een borst bestaat
uit verschillende soorten weefsel. Dit is onder andere vetweefsel en klierweefsel. Borstkanker
ontstaat in het klierweefsel. Het klierweefsel bestaat uit een grote hoeveelheid kleine kliertjes, de
melkkliertjes (lobulus). Vanuit deze kliertjes lopen kanaaltjes naar de tepel. Dit zijn de melkgangetjes
(ductus). Bij borstkanker ontstaan de meeste gezwellen in een melkgang (ductaal carcinoom). Een
klein gedeelte ontstaat in een klier (lobulair carcinoom). Lobulaire en ductale carcinomen zijn de
meest voorkomende vormen van borstkanker.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ernasmit. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.17. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now