Dit is een samenvatting van het vak 'Leerling in ontwikkeling (MSS13a)' in de lerarenopleiding aan UCLL. Dit is ene algemeen vak dat je in het 2e semester van de 1e bachelor krijgt. Deze samenvatting is gescreven op basis van de slides, lesnota's en bijlages.
Samenvatting leerling in ontwikkeling
Wat is ontwikkelingspsychologie? ............................................................................... 7
Wat bestudeert de ontwikkelingspsychologie? ................................................................ 10
Hoe bestuderen de ontwikkelingspsychologen? .............................................................. 10
Behavioristisch perspectief (gedragstheorie) ................................................................. 11
Psycho-dynamisch perspectief ................................................................................. 13
Cognitieve perspectief ............................................................................................ 15
Evolutionair perspectief .......................................................................................... 17
Systemisch perspectief (contextueel) ........................................................................... 18
Hoe bestudeert ontwikkelingspsychologie? ................................................................... 20
Gender ‘kloof’ .......................................................................................................... 21
Inleiding: stereotypen zijn niet onschuldig v/d ontwikkeling ................................................ 22
Het concept ‘gender’ en ‘zelfbeeld’ ............................................................................... 23
De GENDERkloof in het onderwijs ............................................................................... 26
Genderidentiteit ................................................................................................ 26
Invloed v/d samenleving: socialisatie .......................................................................... 26
Machocultuur als barrière ...................................................................................... 27
Percepties van/ door leerkrachten ............................................................................... 27
Andere schoolattitudes & klasgedrag? ......................................................................... 27
Adolescentie en gender: onderzoek ............................................................................ 28
Genderneutraal vd Genderbewust ............................................................................ 29
Ongelijkheid buiten het onderwijs, in de samenleving ....................................................... 29
Transgender? .................................................................................................. 30
Conclusie: diversiteit alom! ...................................................................................... 30
Hechting .............................................................................................................. 31
Sociaal-emotionele ontwikkeling ................................................................................ 31
Wat is sociaal-emotionele ontwikkeling? ....................................................................... 32
Hechting – onderzoek (bij dieren) .............................................................................. 34
Gezonde gehechtheid helpt om ................................................................................. 38
Gehechtheid & stress/ emotieregulatie ........................................................................ 39
Gehechtheid & probleemgedrag................................................................................ 39
Hechting ........................................................................................................... 39
Wederkerigheid v hechting ...................................................................................... 40
NURTURE: opvoedingsstijlen.................................................................................... 40
De kern v opvoeding; ouderlijke liefde & controle ............................................................. 40
Temperament (nature): 7 kenmerken .......................................................................... 42
Nature & hechting: TEMPERAMENT ........................................................................... 42
Morele ontwikkeling bij adolescenten .................................................................................... 43
Morele ontwikkeling ............................................................................................... 45
1
, De tien morele verplichtingen ................................................................................... 45
Piaget: Onderzoek nr ‘moreel oordelen’ a.d.h.v. verhaalsituaties: ......................................... 45
Moraliteit: hoe moet je je gedragen? ........................................................................... 47
Morele ontwikkeling: Kohlberg ................................................................................... 47
Morele ontwikkeling ~ Gilligan ................................................................................... 48
Externaliserend probleemgedrag .............................................................................. 49
Ontwikkeling van het zelf & identiteit ..................................................................................... 50
Normatieve ontwikkeling ......................................................................................... 51
Zelfconcept ..................................................................................................... 51
Zelfwaardering ................................................................................................. 52
Context-effecten met impact? .................................................................................... 52
Psychosociale ontwikkeling volgens Erikson .................................................................. 53
Contextueel ontwikkelingsmodel ................................................................................. 54
Ontwikkeling van identiteitsvorming............................................................................ 54
2
, Samenvatting Leerling in
ontwikkeling
Het geboortemaand effect
• Wie later op het jaar is geboren, scoort lager op taal- en intelligentietest
Loopt achter op motorisch vlak
• Vergroot kans op zittenblijven
Negatief effect blijft aanhouden soms tot in professionele carrière
• Kinderen m dezelfde leeftijd
Ontwikkelen zich NIET gelijktijdig !!
Ieder ontwikkelt zich verschillend
Ontwikkeling: meer matuur worden + de rijping
• Niet lineair
Verloopt in fases
• Tempo = verschillend + interactie m/d context
• Pedagogische verantwoordelijkheid vragen v/d oudere kinderen = normaal
Geef kinderen de kans om met vallen & opstaan te leren omgaan md
verantwoordelijkheid
Wat speelt erin op die rijping?
- Context: omgeving, gezin, vrienden & leeftijdsgenoten
- Zelfbepaling: wat je zelf bepaalt
Bepaalt een baby iets zelf?
- Opvoeder/ verzorger wordt alert als baby huilt, lacht, schreeuwt…
Vanaf dat moment: baby zal bepalen wnr & wie hem aandacht moet geven
- Van jongs af aan: kleine impact op z’n leven
NATURE (DNA) ZELFBEPALING OMGEVING
➢ DRIE BELANGRIJE CONCEPTEN WAAR REKENING GEHOUDEN
MEE MOETWORDEN
3
, Neurodiversiteit
• Verscheidenheid & variatie vd neurologische, cognitieve, psychologische ontwikkeling
v/d hersenen v mensen v mensen o/h gebied v/h verwerken & gebruiken v sociale,
linguïstische & zintuigelijke informatie.
Verschillen wat betreft het verwerken & gebruiken v bovenstaande elementen
Neurotypisch vs. neurodivers:
Neurodivers:
- Afwijkend v/d ‘norm’
bv. (leer)stoornissen: ASS, ADHD, dyslexie, dyscalculie, dyspraxie, hoog sensitiviteit,
hoogbegaafdheid, Gilles de la Tourette, dwangstoornissen…
Treft ongeveer 40% vd bevolking
Het gemiddeld/ standaard kind = BESTAAT NIET! => ook een gemiddelde ontwikkeling bestaat niet
Nooit een ‘standaard kaart’ ontwikkeld waaruit blijkt wat een gemiddeld kind is
Er zijn einddoelstellingen waar iedereen moet op slagen = gemiddeld kind bestaat
meestal gewoon in ons hoofd => KOMT ZELDEN VOOR I/D REALITEIT
Neurodiversiteit uit zich verschillend per persoon, het is een spectrum. Dat houdt in dat iedereen
een andere ervaring heeft en dat het ook qua kenmerken en gradaties sterk uiteen kan lopen. Toch
zijn er algemene overkoepelende aspecten waar de meeste mensen met dat desbetreffende label
zich in herkennen.
Dit denkbeeld is de afgelopen paar jaar aan het omslaan en inmiddels weten we dat mensen met
bijvoorbeeld ADHD, dyslexie of autisme (ASS) geen stoornis hebben, maar aangeboren
eigenschappen hebben die voortkomen uit verschillende variaties van het menselijk brein.
Neurodiversiteit is geen stoornis, maar omdat het zoveel impact kan hebben op verschillende
leefgebieden is het in principe wel een beperking.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller verschuerenjori. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.