Summary
zeer duidelijke samenvatting EXAMEN bvj 5 HAVO thema 6 afweer
- Course
- Level
uittreksel, duidelijk
[Show more]
Seller
Follow
jolanda76
Reviews received
Content preview
BVJ BIOLOGIE VOOR JOU HAVO 5BThema 6 Afweer
Basisstof 1 Bescherming
Wat is een infectie?
Het binnendringen van ziekteverwekkers (pathogenen) in je lichaam.
Kleine ziekteverwekkers: virussen, bacteriën
Grote ziekteverwekkers: schimmels, dieren (insecten)
Deze ziekteverwekkers kunnen het lichaam binnendringen maar worden bemoeilijkt door
de beschermde grens tussen inwendig milieu (binnen in je lichaam) en uitwendig milieu
(buiten je lichaam).
Welke beschermende grens die in- en uitwendig milieu scheidt bedoelen we?
-dekweefsel van de huid
-longen (longslijmvlies)
-darmen (darmslijmvlies)
Inwendig milieu: roze
Uitwendig milieu: wit
(dus ook maag-darm
kanaal is uitwendig!)
Bij
passeren
celmembranen van uit-
naar inwendig
Waardoor ontstaan ziekteverschijnselen bij een infectie?
Omdat de ziekteverwekkers giftige stoffen afgeven.
Schimmels infectie huid / luchtwegen
Virussen, Bacteriën e.a. eencelligen dringen lichaam binnen
Virussen infecteren cellen in je lichaam
Op welke manier vindt de vermenigvuldiging van een virus plaats?
Het virus dringt gastheercel binnen en het virus-DNA
vermenigvuldigt zich IN de (gastheer)cellen, deze cellen
gaan dood.
Verschil lichaamsvreemde stoffen en lichaamseigen stoffen:
Lichaamsvreemd: stoffen/cellen die niet in je lichaam horen
Lichaamseigen: stoffen/cellen door je eigen lichaam aangemaakt.
, Afweersysteem=immuunsysteem: deze beschermt je tegen lichaamsvreemde
stoffen/organismen
De vormen van afweer (bescherming tegen lichaamsvreemde stoffen/organismen):
1. Mechanische afweer: fysieke aanpassingen om indringers buiten te houden
Huid-stoffen/ziekteverwekkers kunnen moeilijk binnendringen
Slijmvliezen-bij openingen in de huid (zoals ogen, neus, mond) zijn slijmvliezen
waardoor stoffen/ziekteverwekkers kunnen moeilijk binnendringen
Ogen: traanvocht – spoelt indringers weg
Mond: speeksel - spoelt indringers weg
Neus: snot – vangt ziekteverwekkers op en houdt ze tegen
Verteringsstelsel/uitscheidingsstelsel/
voortplantingsstelsel: vangt ziekteverwekkers op en houdt ze tegen
LET OP: bij mechanische afweer horen ook GOEDE bacteriën op de huid en in
de darmen zorgen dat slechte bacteriën geen plek hebben
2. Chemische afweer: het gebruik van stoffen om indringers buiten te houden
Maag-maagsap, door zeer lage pH (pH 1-2= zuur) worden ziekteverwekkers in
voedsel gedood
Huid-zweet en olie (pH 3-5), bacteriën kunnen op huis niet leven
De huid heeft naast de functie beschermen tegen binnendringen van ziekteverwekkers nog
een functie, welke?
Het beschermen van andere invloeden van buitenaf.
Welke zijn dat?
-beschadiging
-waterverlies (verdamping)
-DNA beschadiging (UV straling)
Hoe beschermt de huid ons tegen schadelijk UV straling?
In de kiemlaag van de huis liggen melanocyten, pigmentvormende cellen. Zij produceren
“pigment” (melanine=donker). Dit pigment geven ze aan de opperhuidcellen en beschermt
tegen UV.
Hoe meer zonlicht hoe meer melanine wordt aangemaakt
Hoe werkt het afweermechanisme bij planten?
Deze is te verdelen in 3 groepen:
1. Mechanische afweer: uiterlijke aanpassingen, haren, stekels, doornen
2. Chemische afweer: stoffen aanmaken die niet lekker/dodelijk zijn (voor
herbivoren). Cafeïne verlamt insecten, nicotine is dodelijk voor insecten
3. Indirecte afweer: plant maakt stoffen aan die de natuurlijke vijand aantrekt
(lokstof)
Vb.: rups van koolwitje/sluipwesp, lokstof lokt sluipwesp, deze legt eitjes in de
rups en eten ze van binnenuit op.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jolanda76. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.26. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now