Thema 2: Spijsvertering
Inleiding
Adhv spijsverteringsstelsel voorzien in energie behoefte.
Ingenomen voedsel moet mechanisch en chemisch verwerkt en opgeslagen worden en ten slotte
geabsorbeerd waardoor we van energie worden voorzien.
Maagdarmstelsel:
- Holle buis van mond tot anus
- Structuur compartiment hangt samen met de functie
- Onderverdeeld in compartimenten die van elkaar worden gescheiden door een sluitspier:
o WANT maag is zuur, en willen niet dat zure vloeistof in dunne darm terecht komt
- Toevoeging van secreties van speekselklieren, lever en pancreas
Anatomie van de GI tractus
Mucosa:
- Epitheliale laag:
o Vili: uitstulpingen die zorgen voor oppervlaktevergroting, bestaan uit goblet cellen
die mucus secreteren
o Crypten: instulpingen die zorgen voor oppervlaktevergroting, bestaan uit versch
soorten cellen die secretie veroorzaken: Goblet cellen & entero-endocriene cellen &
absorptie cellen
o Om de 3-4 dagen vernieuwen adhv stamcellen die vanuit de crypten migreren
- Daartussen lamina propria: bindweefsel met BV, immuuncellen
Muscularis mucose:
- Dunne spierlaag tss lamina propria en submucosa
Submucosa:
- Los bindweefsel (BV, zenuwcellen)
Spierlaag:
- Circulaire en longitudinale spierlaag met daartussen myenterische plexus
- Intrinsiek = enterisch zenuwstelsel (zenuwstelsel vd maag-darm, werkt onafh van CZS)
o Snelle reflex
- Extrinsiek = autonome zenuwstelsel en enkele willekeurige vezels (CZS)
o Lange reflex
Enterisch zenuwstelsel: “the little brain”
- Netwerk zenuwcellen (= plexus)
- Short reflex circuit
- Werkt onafh van CZS
o Myenterische (Auerbach’s) plexus (slokdarm-rectum): tss circulaire en longitudinale
spierlaag; regulatie van contracties
Opgebouwd uit ganglia (verzameling van zenuwcellen) en deze zijn met
elkaar verbonden door interneuronen
o Submucosus (Meissner’s) plexus(dunne-dikke darm): in de submucosa en reguleert
secreties (ionen die gesecreteerd moeten worden)
Hoe werkt het enterisch zenuwstelsel?
- Voedsel innemen => terecht in darmen => mechanoR in darmwand geactiveerd
- + vertering van voedsel: vorming AZ en koolhydraten => gaan chemoR activeren
- Ook verandering in osmolariteit: darm wordt hypotoon => osmoR activeren
- Deze 3 R gaan zenuwbanen activeren: afferente baan werkt in op sensorische neuronen =>
via interneuronen => motor neuronen => cellen en BV activeren => fysiologische
veranderingen zoals contracties, secreties, hormoon release
= SHORT REFLEX
Verschillende motorneuronen (excitatorisch/inhibitorisch):
- Excitatorische NT: Ach en substance P
- Inhibitorische NT: NO, ATP en neuropeptide VIP
2
,Extrensiek zenuwstelsel
Via splanchnische of vagale afferente zenuwbanen => signalen naar CZS
- Willekeurig ZS: enkel slikken & defeceren (alle andere functies autonoom)
o Nervus pudendus die externe anale sfincter gaat controleren => zorgt ervoor dat we
kunnen defeceren
- Autonoom ZS:
o Parasympatische innervatie
Nervus vagus: hersenstam, proximale deel vh maagdarmkanaal
Nervus splanchnicus pelvinus: ruggenmerg (sacraal), distale colon en rectum
o Sympatische innervatie
Ruggenmerg (horacolumbaal), door de paravertebrale ganglia naar de
prevertebrale ganglia, van hieruit vezelsnaar de darm
Extrensiek – Parasympatisch afferent:
- Vagus: sensorische informatie van de slokdarm tot 1/3 transverse colon naar de medulla
- Bekkenzenuw: sensorische informatie van 2/3 transverse colon tot rectum naar het
ruggenmerg
Extrensiek – Sympathisch afferent:
- Sensorische informatie naar één van de 4 sympathische prevertebrale ganglia
- Deze ganglia zenden afferente zenuwvezels langs de…
o Greater splanchnic nerve
o Lesser splanchnic nerve
o Lumbar splanchnic nerve
… naar het ruggenmerg
Reflex in gang gezet = vagale reflex, via de hersenen doorgestuurd en resulteert via efferente
zenuwbanen naar activatie van effectorsystemen en activatie van modiliteit en hormoonvrijstelling.
Langere pathway dan bij enterisch zs
Extrensiek – Parasympatisch efferent:
- Via de vagus & bekkenzenuw naar de darm (= rechtstreekse bezenuwing via uitlopers)
- Preganglionaire vezels:
o Synaps met nicotine R op parasymatische ganglia in enterisch ZS en secretie van Ach
- Postganglionaire vezels:
o Secretie van excitatorische (Ach, substance P) of inhibitorische (VIP, NO of ATP) NT
- Activatie of inhibitie van spiercellen of entero-endocriene cellen
3
, Extrinsiek – sympatisch efferent:
- Sympatische zenuwvezels: synaps met prevertebrale ganglia en vrijzetting Ach:
1. Celiac ganglion
2. Superior mesenteric ganglion
3. Inferior mesenteric ganglion
4. (Hypogastric ganglion)
- Efferente zenuwvezels vanuit ganglia naar effector cellen, secretie van norepinephrine,
inhibitie doelweefsel
B) Myogene controle
Spiercel-interstitiële cellen van Cajal
Controle motorische activiteit:
- Gladde spieren: niet onder controle van de wil
o hebben – membraanpotentiaal (-50 mV) die niet constant is:
krijgen continu Na+ kanalen die openen => depolarisaties => membraanpot
die minder – wordt
tegelijk K+ kanalen die gaan openen => repolarisatie
‘slow wave’ ritme OF basaal elektrisch ritme:
- in de maag om de 20 sec
- in de dunne darm om de 5 sec: door interstitiële cellen van Cajal =
elektrische pacemaker cellen (hebben lange uitlopers & gaan via gap
junctions ervoor zorgen dat slow waves makkelijk door spierlaag
gaan)
gaat geen contractie induceren, zorgen voor tonus vd darm
- Dwarsgestreepte spieren: bovenste slokdarmsfincter, bovenste deel (1/3) slokdarm, externe
anale sfincter, onder controle van de wil
Relatie tussen elektrische activiteit en contracties:
- Contractie treedt op wanneer de depolarisatie fase vh potentiaal een threshold bereikt => AP
- AP worden geïnitieerd door motorische zenuwen die Ach vrijzetten aan de muscarine R op de
spiercel (influx van Ca2+)
- Contracties volgen ritme vd slow waves
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lienconvents. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.