Summary
Samenvatting Overzicht alle filosofische stromingen
- Course
- Institution
Hierin alle belangrijke filosofische stromingen uit de stof omschreven met bovenin de belangrijkste punten om te onthouden voor het schrijven van je essay.
[Show more]
Seller
Follow
ejkoster
Content preview
Stroming FilosoofRechtspositivisme Hart /
Truepenn
- Rechtszekerheid y
- Letter van de wet: recht is wat in rechtsbronnen staat
- Extern en intern aspect
- Alleen bij hard case discretionaire bevoegdheid
- Scheiding recht en moraal
Rechtszekerheid staat voorop: de machtsuitoefening van de overheid moet
voorspelbaar zijn voor de burger. Recht en moraal zijn daarbij geschieden:
enkel wordt gekeken naar de wet en of deze juist tot stand is gekomen.
Binnen deze stroming kan onrechtvaardig recht gewoon gelding hebben (dit
in tegenstelling tot het natuurrecht). In beginsel moet de rechter zich houden
aan de letter van de wet, ook wel: grammaticaal interpreteren.
Rechtspositivisme: recht is wat er in de rechtsbronnen staat. Bij hoge
uitzonderingen heeft de rechter een discretionaire bevoegdheid. In zo’n geval
wordt gesproken van een ‘hard case’, waarbij de rechter vooruit moet kijken
als hij aan rechtsvinding gaat doen. Er is alleen sprake van zo een ‘hard case’
als het recht niet duidelijk is/meerdere kanten op wijst. Ook is er sprake van
een intern aspect bij rechtsposivisme: een regel is een sociale regel omdat er
een intrinsieke motivatie is om je eraan te houden en anderen corrigeren je
ook als je dit niet doet (extern is waarneembaar: mensen gedragen zich ook
echt naar de wet).
Er kan geen sprake zijn van een hard case als de wetgever bewust ervoor
heeft gekozen om een uitzondering toe te laten. Machtenscheiding speelt een
grote rol: de wetgever heeft dit besloten, de rechter moet zich eraan houden.
Natuurrecht Foster a
Recht is wat correspondeert met wat onveranderlijk (morele waarden) goed
en rechtvaardig is. Positief recht vorm uitwerking van het natuurrecht naar
tijd en plaats. Natuurrecht geldt rechtstreeks, ongeacht menselijke
tussenkomst. Een onrechtvaardige (menselijke) wet is geen gelden recht.
Vrijspraak door law of nature (natuurrecht); positief recht alleen in situatie
van vreedzaam samenleven, als dit niet meer bestaat wordt er een soort
nieuwe rechtsorde gecreëerd (sociaal contract)
Radbrurch bekeerd tot natuurrecht na WOII: Radbruch-formule = er zijn zulke
wetten die zo ingaan tegen de moraal dat je daar niet alleen tegen moet zijn,
maar je daar ook naar moet handelen (dus ertegen verzetten).
, Constructivisme Dworkin /
Foster b
- Letter + geest van de wet: achterliggende waarden en beginselen
doel van de wet
- Geen scheiding recht en moraal, wel recht en politiek
(rechtvaardigheid kernwaarde)
- Dworkin: 1 juist antwoord kan worden bereikt door kijken naar
achterliggende waarden en beginselen en deze af te wegen
- Rechter maakt geen recht, maar vindt recht: baseert zijn mening op
bestaand recht
- Fit (past bij rechtssysteem) & justification (rechtvaardig?)
- Door deelt te nemen aan de discussie weet je wat recht is (intern
perspectief)
Bij het constructivisme staat rechtvaardigheid centraal. In deze stroming
wordt de letter van de wet niet miskend, maar wordt ook gekeken naar de
achterliggende waarde en beginselen van de wet/het recht (de geest). Daarbij
wordt gebruik gemaakt van de teleologische interpretatie: er wordt ook
gekeken naar het doel van de wet. In deze stroming is dan ook geen sprake
van een scheiding tussen recht en moraal, al is er wel sprake van een
scheiding tussen recht en politiek. Volgens Dworkin is altijd één juist
antwoord. Dit antwoord kan worden bereikt door te kijken naar de
achterliggende waarden en beginselen waarbij dit tegen elkaar wordt
afgewogen. Het beginsel dat het zwaarst weegt, bepaalt de uitkomst. Rechter
kijkt naar ‘fit’ en ‘justification’ bij het beoordelen. Fit is of het past in het
rechtssysteem (bestaande recht) en justification is op het ook rechtvaardig is
en past bij waarden en beginselen van het recht. Verder stelt Dworkin dat de
ontwikkeling van het recht nooit stopt.
Rechtsrealisme Tatting
Recht wordt niet alleen bepaald naar wat er in de wet staat, maar ook hoe de
pet van de rechter op staat rechter wordt (emotioneel) beinvloed door
andere dingen, bijv actualiteiten. Recht is fundamenteel onbepaald en
dicteert geen uitkomst; daarom doen rechters wél aan politiek.
Kritiek op Hart: wat doen we met concurrerende rechtsregels?
Juridisch pragmatisme Handy
- Oog doelmatigheid
- Rechters kijken wat nuttig is voor SL
- Per saldo meeste geluk en minste pijn
- Efficient beslissen; oog op maatschappelijke behoeften SL
Het juridisch pragmatisme heeft een accent op doelmatigheid. Volgens deze
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ejkoster. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now