, Krachtig kijken naar kinderen en jongeren 1
2. Spelen en het belang van spelen
2.1 Waarom spelen kinderen?
5 redenen wrm kinderen spelen
o Plezier: ze ‘moeten’, kunnen nt anders
o Overlevingsinstinct: willen begrijpen hoe wereld i. elk. zit, proberen uit via spelen, welk
effect hun spelen heeft, hoe gn mensen erop reageren deze info nodig om groot te
worden & plek te vinden i.d omgeving & cultuur
o Omgn met onverwachtse situaties zonder verantwoordelijkheid v/h volwassen leven (vb
verstoppertje)
o Ontsnappen a.d werkelijkheid
o Gevoelens & emoties uiten spelen ervaring na die diepe indruk heeft nagelaten
Wrm spelen nog belangr.
o Creativiteit kan nr boven komen
o Natuurlijk spelen
o Sociale verbinding, groepsgevoel
o Emoties v/d dag verwerken
Vrij spelen: momenten waarop kinderen en jongeren de ruimte, tijd en vrijheid krijgen om
tot zelfgekozen spelen te komen, initiatief komt v/h kind
Ontwikkeling
Vertelt iets over
Ontdekkingsdrang, creativiteit, autonomie, talenten van k/j
Belevingswereld interesses en behoeften
Buurt (op straat, parkjes, speeltuinen, bos)/ sml (vb Bevrijd de speeltijger)
kind & samenleving streeft nr meer plaats, publieke ruimtes vr kinderen om
te spelen, doen het samen MET kinderen, vrij spelen zegt iets over hoe wij nr
k & j kijken, iets over de buurt
2.2 Speelvormen
Speelvormen baby’s
o Bewegingsspelen/ lichamelijk spelen
Motorisch
Gebruik v/d grote spiergroepen, met hele lijf bezig
Materiaal: tuimelspeelgoed, schommel
o Tactiel spelen
Sensorisch
Spelen dat zintuigen prikkelt
Vb: voeldozen (tastzin), neuriën, zingen, licht & donker
Speelvormen peuters
o Bewegingsspelen: dingen IN beweging zetten
o Manipulatief-creatief spelen: spelen wb kinderen handen gebruiken
o Rollenspelen: kind neemt rol aan, verplaatst zich in iets, fictief personage, doet alsof
o Fantasiespelen: fantasie vrije loop (vb blokje dat hond wordt, denkbeeldige vriend)
Speelvormen kleuter
o Bewegingsspelen: klimmen, lopen, trampoline, voetballen
1
, o Manipulatief-creatief spelen
o Rollenspelen: complexer dan bij peuters, vb: boef en politie
o Fantasiespelen
o Regelspelen: regels respecteren, concept winnen & verliezen, vb: uno, twister
Speelvormen lagereschoolkind
o Groepsspelen
o Robinsonfase: kampen bouwen, tent maken
o Passieve activiteiten
Speelvormen jongeren
o Vb in jeugdbeweging, speelplein
o Ouderen: escape room, kermis
2.3 ABC van spelen – maar dan niet alfabetisch!
Spel: activiteit/bezigheid gebonden aan bepaalde regels, competitie-element, vb voetbal
Spelen: plezier hebben, plezier maken uit gekheid zonder (vaak)uitgesproken doel, weinig of
niet aan regels gebonden
Speelimpuls: Kleine tussenkomst v. begeleider/ kinderen die helpt het spelen te verrijken,
verdiepen of verbreden, prikkel die aanzet tot meer plezier & intensiteit
Activiteit: specifieke activiteit die je organiseert, aaneensluiting van speelimpulsen,heeft
inleiding, midden & slot
Speelaanbod: geheel van speelkansen (speelimpulsen, activiteiten, speelmaterialen,
ruimtes…) die voorzien worden
Vrij spelen: zelfgekozen spelen, initiatief komt van kind/ jongere
Speelvisie: pedagogische visie op spelen, wat betekent spelen in de respectievelijke
pedagogische setting of context, hoe wordt er door professionals gekeken naar spelen?
Spelend leren: via spel & spelen kinderen iets leren, speeldoel aanwezig
Verbreden van spelen: begeleider geeft meer mogelijkheden
Verdiepen van spelen: meer mogelijkheden beperken, eisen opleggen, gerichter laten werken
PJK-visie over vrij spelen
o Procesgericht: ruimte geven om zelf te exploreren (vb: ⇔ vb parcour dat je op
bepaalde manier MOET afleggen, met streefdoel)
o Kindgericht: proberen inleven i. kinderen die spelen, wat ze a.h doen zijn, vb: als kind
met blokken speelt zie je het slaan met de blokken tegen elk. → speelimpuls
toevoegen: nog blokken geven, klanken laten maken met blokken → kindergericht:
wat kan ik de jongere laten ervaren (doelgericht: komt uit jouw hoofd, vb iets
opgezocht)
o Verrijkend: ongekende, verwonderende, iets doen wat ze nt verwachten, doen
tintelen i.h hoofd/ hart v/h kind ⇔ routine: altijd hetzelfde, je leert jezelf nt beter
kennen, geen nieuwe dingen meer ontdekken na een tijd,
vb: studio 100 → als je 1 afl van mega mindy hebt gezien, heb je ze allemaal
gezien, kind wordt niet meer geprikkeld want er gebeurd altijd hetzelfde
tgov studio 100: theater 4 hoog: maken theater vr kinderen, kinderopera,
verwonderende dingen, nieuwe klanken, geluiden, theater uit babytaal
o Stimuleren v/d creativiteit: ruimte geven
vb: modelgericht: theater maken en zelf de rollen verdelen, rollen geven a.d
kinderen en vastgelegd verhaal
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fayvandersypt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.98. You're not tied to anything after your purchase.