Hoofdstuk 1: het belang van levensvragen in de hulpvraag
Dit boek wil een methodiek bieden op het gebied van levensbeschouwelijke begeleiding. Een
methode die zowel pastores als hulpverleners kunnen gebruiken.
Eigenlijk is het vreemd dat de beroepsbeoefenaars uit de hulpverlening en het pastoraat zo
weinig van elkaars werk weten en de weg naar elkaar zo slecht kunnen vinden. Want er is
een wezenlijk raakvlak tussen pastores en hulpverleners: mensen kloppen bij hen aan met
dringende en indringende vragen over hun leven.
Wat wordt verstaan onder pastoraat?
Pastoraat is betrokkenheid, hulp en zorg voor en van mensen, in het kader van het christelijk
geloof en de bijbehorende geloofsgemeenschappen.
Het pastoraat biedt zorg met betrekking tot het in de wereld staan van mensen. Pastores
werken met en vanuit hun geloofsachtergrond. Het christelijk geloof is hun referentiekader.
en vaak worden ze daar ook op aangesproken.
Hulpverlening is het professioneel bijstaan en begeleiden van mensen, die om hulp vragen
op materieel en immaterieel vlak, zowel psycho-sociaal als psychiatrisch.
De hulpverlening verleent hulp, op psycho-sociaal of psychiatrisch vlak.
De maatschappelijk werker beoogt met zijn hulpverlening het sociaal functioneren van
personen of de wisselwerking tussen personen en hun sociale omgeving te verbeteren.
Hulpverleners in de GGZ krijgen te maken met uiteenlopende psychiatrische problematieken,
van chronisch tot stoornissen van incidentele aard. De psychiatrische hulpverlening is
onderverdeeld in cure en care. Cure is erop gericht om psychiatrische storingen zover
mogelijk te genezen. Care is gericht op psychiatrische patienten, van wie genezen niet
verwacht wordt, te stabiliseren en te begeleiden. Dit kan intra- trans- en extramuraal
gebeuren.
Pastores en hulpverleners geven allebei hulp en zorg. Beide doen dat vanuit een eigen
invalshoek. Hulpverleners werken primair vanuit de psycho-sociale en psychiatrische
invalshoek, pastores vanuit een bredere, levensbeschouwelijke invalshoek.
Werkklimaat, taalgebruik en arbeidsorganisatie in hulpverlening en pastoraat lopen uiteen.
Maar bij allebei kloppen mensen aan met indringende vragen over hun leven. Helaas is er
weinig contact tussen het pastoraat en de hulpverlening. Dat komt onder meer omdat
pastores en hulpverleners elkaars taal niet spreken. Dit boek biedt een gezamenlijk
referentiekader en een gezamenlijke methodiek voor beide beroepsgroepen.
Hulpverleners en pastores hebben in hun motivatie iets met elkaar gemeen. Veelal kozen ze
hun beroep omdat ze iets voor andere mensen wilden betekenen. Het zijn echte geef-
beroepen. Dit soort werk vraagt veel. Daarom is het belangrijk dat pastores en hulpverleners
hun motivatie af en toe een onderhoudsbeurt geven. Misschien hebben ze wat dat betreft
wat aan elkaar?
, Intensiever tussen de beroepsgroepen is ook noodzakelijk vanwege de professionaliteit van
de hulpverlener en pastor. De mensen die zich tot hen wenden brengen hun hele hebben en
houwen mee. Ze staan als mens op het spel. Hoe beluisteren hulpverleners en pastores hun
hulpvraag. Kunnen ze het onderkennen als er meer in doorklinkt: als er levensvragen
spelen?
Ingaan op de levensvraag kan wezenlijk zijn voor de kwaliteit van de hulpverlening en het
pastoraat. Een levensvraag, die in de hulpvraag vervat is, kan voor de betrokkene zo zwaar
wegen dat goede hulpverlening of goed pastoraat ermee staat of valt.
Uitgangspunt in dit boek is dat de hulpverlening en pastoraat professioneler worden als
methodisch op levensvragen in de hulpvragen wordt ingegaan. Methodisch inspelen op
levensvragen in de hulpvraag hoort in de functie-omschrijving van hulpverleners en pastores.
De methodiek wordt in dit boek ontwikkeld.
Hoofdstuk 2: levensbeschouwelijke basisbegrippen
Levensbeschouwing gaat over de manier waarop mensen in het leven staan en er tegen aan
kijken. Ieder mens staat op een bepaalde manier in het leven en kijkt op een bepaalde wijze
tegen zichzelf en dat leven aan. Uit de manier waarop iemand leeft, spreekt altijd een
bepaald levensbeschouwing. Kerk heeft met levensbeschouwing van doen – maar
levensbeschouwing is BREDER dan kerk en godsdienst alleen.
De manier waarop mensen tegen het leven aankijken, wortelt in hun ervaring. Het leven
maakt dat je voor vragen komt te staan, waarop je een antwoord gaat zoeken. Levensvragen
zijn vragen die uit het leven opwellen. Op welke levensvragen mensen stuiten, heeft te
maken met situaties waarin ze terecht komen.
Kenmerkend voor levensvragen waarmee hulpverleners en pastores beroepshalve in
aanraking komen, is dat ze vaak opkomen in crisissituaties. Levensvragen zijn niet altijd
voorzien van een duidelijk vraagteken. Soms moeten ze tevoorschijn worden geluisterd, door
uitingen van wanhoop, woede, verbittering of apathie heen. Het hoort bij de professionaliteit
van hulpverleners en pastores om zo intensief te luisteren.
Levensvragen zijn vragen die opkomen vanuit het leven, en tegelijk zijn het vragen die een
mens aan het leven stelt. Soms in crisissituaties, bij groot verdriet of groot geluk, of door
contact met de natuur. Het antwoord op een levensvraag heft de vraag niet op.
6 groepen levensvragen:
1. existentiele levensvragen (over het eigen bestaan). Wie ben ik eigenlijk?
2. relationele levensvragen (over relaties). Hoe kijk ik uiteindelijk tegen anderen aan?
3. temporele levensvragen (over de tijd). Hoe kijk ik uiteindelijk tegen de tijd aan?
4. ecologisch-biologische levensvragen (over de natuur). Hoe kijk ik uiteindelijk tegen de
natuur aan?
5. levensvragen over het menselijk handelen. Wat vind ik belangrijk als het gaat over
het handelen van mensen?
6. levensvragen over beperktheid en eindigheid (over lijden en dood). Hoe kijk ik
uiteindelijk aan tegen lijden en dood?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ajgeersing. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.76. You're not tied to anything after your purchase.
