Summary
Samenvatting forensisch welzijnswerk
- Course
- Institution
Dit document is de ppt aangevuld met mijn notities van tijdens de les
[Show more]
Seller
Follow
nolwennheyvaert
Content preview
FORENSISCH WELZIJNSWERKLes 1
1. Het concept
Forensisch welzijnswerk
- Ideetjes over wat dit vak is: slachtofferhulp, forensisch psychiatrische centra, re-integratie na
gevangenisverblijf, maatschappelijke werkers voor mensen met psychische problemen
- Centrale vragen
o Wat is forensisch welzijnswerk FWZWZ
Verschil tussen autonoom en aan justitie verbonden FWZW
o Wat is de verhouding tussen welzijnswerk en justitie bij FZWZ
o Welke rol heeft de staatshervormingen bij de complexiteit van FZWZ
Het concept forensisch welzijnswerk
- Forensisch verwijst naar alles wat in contact komt met justitie, alle disciplines en activiteiten op alle
echelons v/d strafrechtsbedeling
- Welzijnswerk verwijst naar alle activiteiten dat bijdragen tot het welzijn v/h individu of v/d collectieve
samenleving
o Dient niet enkel voor aan daders en slachtoffers te geven maar bestaat ook op zich in het
algemeen
o Die activiteiten noemen we hulp- en dienstverlening
- DUS het is welzijnswerk binnen forensische context
1.1. Het concept eenvoudig
- WAT?
o Hulp -en dienstverlening aan alle mensen die dader, slachtoffer, nabestaande, rechtstreeks of
onrechtstreeks betrokken zijn bij een strafrechtelijke interventie
o Justitiabele is de persoon die in contact komt met justitie
o Wij focussen voor dit vak op daders en verdachten en de volwassenen
- Voor WIE?
o Potentiële daders of daders of slachtoffers
o Mensen in contact met justitie int algemeen
- Door wie? 2 grote categorieën
o Algemene maatschappelijke hulp- en dienstverlening
WAT? Algemeen betekent dat een ieder wie zoals wij er gebruik van kunnen maken
Hulpverlening: Bv drughulpverlening: therapie voor mensen met een verslaving, OCMW
Dienstverlening: VDAB, onderwijs, sport, bibliotheken
o Categoriaal welzijnswerk
WAT? Specifiek voor een doelgroep daders en/of slachtoffers
Bv: Slachtofferonthaal
1
,1.2. Het concept – complex
Wat is finaliteit – wie is opdrachtgever?
- Binnen dit FWZ zijn er verschillende finaliteiten/doelstellingen en verschillende opdrachtgevers. Dit
zorgt voor de complexiteit v/h FWZW
Organisatie: Bevoegdheidsniveaus
- Complex door verschillende bevoegdheidsniveaus
o Bv federaal VS de Gemeenschap: Vlaams
o En ook deze gaan verschillende doelstellingen hebben
Onderscheid Autonoom vs. aan justitie gebonden FWZW
- Autonoom FWZW
o Forensisch welzijnswerk dat autonoom van justitie werkt
o = onderdeel van algemeen welzijnswerk (en decreet AWZW)
- Aan justitie gebonden WZW
o H&DV in nauw verband met strafrechtelijke beslissingen
Bv therapie wordt je opgelegd door de rechter voor probatie. Iem doet het onder justitiële
druk
o Welzijnswerk ‘onder mandaat’ (van justitie), je werkt onder mandaat
- Beide zorgen voor hulp- en dienstverlening in justitiële context
1.3. Oorzaak complexiteit?
1. Ontstaansgeschiedenis
- Historisch gezien: welzijnswerk ontwikkeld zowel vanuit privé-initiatief als initiatief overheid
o Er zijn initiatieven vanuit de overheid maar ook privé, vandaar de complexiteit van FWZW
2. Bevoegheidskwestie – staatshervormingen zorgden voor complexiteit
- 1980-1985: grote staatshervorming inzake FZWZ
o Duidelijk, bewuste opsplitsing tussen autonoom en aan justitie gebonden FZWZ
o Autonoom FWZW: hulp op vraag cliënt (vrijwilligheid) kwam op het niveau v/d gemeenschappen
Bv JWW justitie welzijnswerk
o Aan justitie gebonden WZW: hulp in nauw verband uitvoering strafrechtelijke beslissingen (bv.
begeleiding VI) kwam op federaal niveau
PSD: of gekend als justitiehuizen JH
- 2011: 6e staatshervorming
o Onderscheid 80-85 verandert, want JH en ET (= deel van aan justitie verbonden WZW)
gemeenschappen ipv federaal zoals daarvoor. Heet de communautarisering v/d justitiehuizen
2. Verhouding welzijnswerk - forensisch
Kern v/h debat is de verhouding tussen welzijn(swerk) en straf(rechtsbedeling)
- Vraag: Op wat gaan we nu de klemtoon leggen het welzijnswerk of de strafrechtsbedeling?
- Fundamenteel
o Wat zijn onze doelstellingen? Wat is onze finaliteit?
o Hoe kijken we naar deviantie en criminaliteit?
- Praktisch/organisatorisch
2
, o Hoe samenwerken? (want ze hebben een andere opdrachtgever)
o Hoe informatie uitwisselen? (bv. beroepsgeheim)
- Welzijnswerk streeft het welzijn na VS justitie streeft bescherming na
o Dit maakt het organisatorisch moeilijk want je moet de dader behandelen vanuit verschillende
invalshoeken: welzijn of straf
2.1. Fundamenteel - fi naliteit
AUTONOOM FWZW
- Vertrekt vanuit het punt dat ied van uit de maatschappij het recht heeft op een menswaardig bestaan
en maatschappelijke hulpverlening. DUS ongeacht of je feiten gepleegd hebt of niet, dus ook daders
hebben dit recht. En dus geen gunst.
- Wie is opdrachtgever? De cliënt zelf
o Die kiest ervoor om de hulpverlening aan te gaan
o Centraal principe: bij ied die in contact komt met justitie is er een zekere kwetsbaarheid. En die
FWZW gaat inspelen op die kwetsbaarheid
- Combinatie van individueel perspectief (HV) en structureel, maatschappelijk en preventief perspectief
o Gaat de kwetsbaarheden in de maatschappij blootleggen
o Ontwikkelen van sociaal beleid in functie van voorkomen uitsluiting
o Zichtbaar maken van sociale dimensie problemen (sociale ongelijkheid)
- Beroepsgeheim als hulpverlener wat de cliënt betreft
- BV: Justitieel Welzijnswerk (JWW)
o WAT? Is een onderdeel v/h CAW centra voor algemeen welzijnswerk
o Is actief in de gevangenis
o Bv: een vorm hiervan zijn de trajectbegeleiders in de gevangenissen.
o Men moet hier de gelijke rechten waarmaken inzake hulpverlening
- Rol zorgprofessional in welzijns- & gezondheidszorg
o Doelstelling/finaliteit: verhogen v/d kwaliteit van leven, v/h welzijn (recht op menswaardig
bestaan)
Dus men gaat op basis van vraag en behoefte werken, ze vertrekken dus niet vanuit de
norm van justitie
Ondersteuning bij functioneren en bij participeren aan samenleving
= vanuit perspectief persoon (niet vanuit justitie)
= vraag- & behoeftegericht werken (noden) (≠ vraag-gestuurd, want niet ‘klant is koning’)
AAN JUSTITIE GEBONDEN WZW ??
- Welzijnswerk onder mandaat (van opdrachtgever)
- Opdrachtgever: actor binnen Justitie, dus op alle echelons v/d SRB
- Opdracht kan divers zijn: advies, controle, rapportage, begeleiding…
o Justitiehuizen die advies geven aan de SURB
- Beroepsgeheim, maar NIET ten opzichte van de opdrachtgever maar dus wel tav andere diensten
- BV: Psychosociale dienst (PSD)
o Missie DG EPI: ‘waarborgen een rechtsconforme, veilige, humane en geïndividualiseerde
uitvoering van vrijheidsbenemende straffen en maatregelen met het oog op een optimale
terugkeer in de maatschappij’
Is federaal
Geven advies aan de SURB
Hebben gesprekken met gedetineerden en geven dan advies inzake risico van recidive en
dus de opportuniteit van voorwaardelijke invrijheidstelling
o Werk PSD = opvolging en begeleiding in functie van advies en re-integratie
Zelfde technieken (opvolgen en begeleiden) als justitiehuizen maar finaliteiten (advies en
re-integratie) zijn anders
JWW opleidings- en begeleiding in functie van welzijn
3
, - Bv justitiehuizen
o JA is meer dan iem die gwn kijkt of alles wordt nageleefd. De JA kan ook via zijn functie een
vertrouwensband creëren. De relaties tussen cliënt en JA is een werkalliantie en dus niet enkel
een controlerende functie. JA ondersteunt de cliënt.
o Rol JA: toezicht houden (controle voorwaarden) én ondersteunen (HV) = dubbele rol – vinden van
balans
o Doelstellingen gaan voor op de vertrouwensrelatie
Doelstellingen op voorhand bepaald (door opdrachtgever) = bepalend
Samenwerking = zoeken van overeenkomst over de doelstellingen
Verbinding maken tussen JA en cliënt in functie van bereiken doelstellingen
2.2. Spanningsveld welzijn – justi ti e?
Oorzaak spanningsveld? Kritische jaren ’70: maatschappelijke veranderingen
- Kritiek op rol en beleidsruimte overheid, kritiek op het strafrecht
o Werd gezien als conserverend, is niet neutraal, gebaseerd op politieke en economische normen
o Pleidooi om terug te keren naar klassiek strafrecht
- Kritiek op het strafrecht en welzijnswerk
Kritiek op het strafrecht
- SR = normerend en conserverend
- De strafrechtsbedeling
o Niet neutraal
o Sterk link politieke, sociale, economische context die mee inhoud en doel van SR bepalen
Vergelding, afschrikking, verzoening dader en so, herstel schade
Terug naar klassiek SR (nieuw realisme) – abolitionisme (verregaande controle van
resocialisatiemodel – netwidening) – herstel (derde weg)
- Er is een pleidooi om terug te gaan naar het klassiek SR
- DUS de forensische context komt onder druk te staan
Kritiek op welzijnswerk
- Kritiek van buiten het WZW
o What works van Martinson
Had betrekking op de effectiviteit van alle hulp- en dienstverleningen die op dat moment
zijn aangeboden of die wel werken
Conclusie: nothing works; de dienstverleningen hebben geen effect. Ze blijven recidiveren
o Gebrek aan effectiviteit van behandeling tijdens detentie (en interventies in welzijnswerk
algemeen)
- Ook BINNEN welzijnswerk waren er mensen die kritiek hadden op WZW:
o Verhouding cliënt en hulpverlener was niet efficiënt
Er werd wel hulp verleend maar de hulpverlener was heel paternalistisch: hij zegt wat er
moet gebeuren, keek neer op de cliënt
Hulpverlener was eig niet neutraal
o Welzijnswerk stelt zichzelf in vraag
Professionelen, objectief en deskundigheid
MAAR: interventies zijn niet neutraal want macht(spositie)
o Ontstaan van nieuwe initiatieven in FWZW
Onthaalhuizen ex-gedetineerden, ambulantisering van psychiatrische patiënten, alternatief
juridisch advies, belangengroepen
Gevolg kritiek op WZW
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nolwennheyvaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67232 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now