Summary
Samenvatting Pedagogiek en Gezinsondersteuning
- Course
- Institution
- Book
samenvatting bestaat uit ppw, notities uit de les en het handboek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
berfinesiyok
Content preview
H1 – InleidingPedagogiek VS. Pedagogische wetenschappen
Pedagogiek Wetenschappelijke studie van opvoeding, onderwijs en vorming
(= traditionele omschrijving)
Pedagogische - Meerdere subdisciplines
wetenschappen - Meerdere pedagogische kaders
- Meerdere onderzoeksmethodes
Twee wetenschapsbenaderingen
Evidence Based Pedagogiek Fundamentele Pedagogiek
- ‘Wat werkt?’ - ‘Wat bedoelen we met werken?’
- Wetenschap = idee dat - Trage fundamentele vraagstukken
onderzoeksinzichten of simpele kennis - Beschrijvend
kan leiden tot een meer voorspelbare - Normatief en ethisch: waarden en
wereld normen van de samenleving in vraag
- Meten is weten stellen (= onderliggende ideologische
- Voorschrijvend = elke wetenschap kwesties)
onderzoekt moet leiden tot eenduidige en
algemeen toepasbare antwoorden
- Gestimuleerd door 2 tendensen
1) Risico reducerend denken
2) Individualiserend denken
De wereld is pedagogiek en pedagogiek is de wereld
- Opvoeden is meer dan stimuleren van hersenontwikkeling of andere ontwikkelingsdomeinen
- We moeten aan kinderen de wereld uitleggen en initiëren zodat ze;
o De wereld verder zetten
o Maar ook de wereld vernieuwen
- In die zin vindt opvoeden plaats tussen generaties
o Hoe generaties daarvoor met elkaar omgingen
Ontdekking van het concept ‘kind’
Kind is een aparte categorie
- In de oudheid: kind krijgt aandacht
- Tot laat in de middelleeuwen: kind afgebeeld als onaf of mini-volwassene
- 18de eeuw met o.m. Rousseau: de ziel van het kind
- Geïndustrialiseerde samenleving: kind is kwetsbaar en moet beschermd worden
- 1960 tot vandaag: jeugdland, grootbrengen door kleinhouden (L. Dasberg)
Uit zich in verschillende contexten
- Juridisch: minderjarig versus meerderjarig
- Sociologisch: afhankelijk versus onafhankelijk
- Ontwikkelingspsychologie: jongvolwassene versus volwassene, uitgerekte kindertijd
Ontdekking van de concept ‘kindertijd’
- Start van de moderne of nieuwste tijd
- Niet enkel gebaseerd op biologische kenmerken
1
, o Ook op de ruimere maatschappelijke contexten
- De kindertijd is een sociaal geconstrueerde periode
- Is gebaseerd op de maatschappelijke context van dat moment
6 Kindbeelden
1) Het voorspelbare kind
2) Het kind als burger
3) Het witte kind
4) Het kind als risico
5) Het kind als held
6) Het kind als kapitaal
Ontstaan van kindbeelden
- Ze zijn een weerspiegeling van de maatschappij.
- Wanneer de maatschappij verandert, veranderen ook de kindbeelden.
- De kindbeelden hebben een ideologische basis. Ze zijn een weerspiegeling van de
opvattingen in de maatschappij:
o Religieuze opvattingen
o Politieke opvattingen
o Filosofische opvattingen
Wijzigingen van de kindbeelden doorheen de tijd
- De kindbeelen wijzigen niet plots maar vullen elkaar aan
- Verschillende kindbeelden kunnen naast elkaar staan in 1 periode
- De veranderende beelden zijn het gevolg van macrosociale veranderingen sociogenese
Kindbeelden hebben invloed op:
- Hoe het kind naar zichzelf kijkt.
- De verwachtingen van ouders en leerkrachten.
- De relatie tussen kind en opvoeder en de manier van handelen.
- Op de manier waarop men spreekt en de verwachtingen van de maatschappij.
- Het beleid en de acties die men opzet (sociaal, economisch en cultureel)
1. Het voorspelbare kind
- Het kind is voorspelbaar in zijn ontwikkeling
- De volwassene houdt de ontwikkeling in de hand door vroegtijdige opsporing, diagnose en
classificatie
o Kind is ‘maakbaar’
2. Het kind als burger
- Het kind is een burger met rechten en plichten.
- De volwassene beschouwt het kind als nog-niet-burger en voedt het op tot burgerschap
3. Het witte kind
- Het kind is wit, meertalig en heeft christelijke tradities
- De volwassene houdt geen rekening met diversiteit en structurele discriminatie
4. Het kind als risico
2
, - Het kind loopt gevaar of is zelf een gevaar voor de maatschappij
- De volwassene beschermt het kind tegen de gevaren van de samenleving en omgekeerd
5. Het kind als held
- Het kind is weerbaar, inventief, flexibel, onconventioneel en vrij.
- De volwassene waardeert het kind voor zijn potentieel in het hier en nu. Hij is vooral
toeschouwer en biedt enkel hulp waar nodig
6. Het kind als kapitaal
- Het kind is een investering in de toekomst. Het is menselijk kapitaal dat rendeert.
- De volwassene heeft de verantwoordelijkheid om dit kapitaal te koesteren
H2 – Gezinsondersteuning
1. Wat is een gezin?
Niet eenvoudig te definiëren
Definiëring op basis van;
- Gezinssamenstelling of organisatievorm?
o Bv: eenouder gezin, pleeggezin, kerngezin, adoptiegezein, nieuw samengesteld
gezin, ...
- Het engagement dat mensen voor elkaar opnemen?
(materieel, financieel, emotioneel, affectief,…)
- Wat mensen zelf als gezin beschouwen?
2. Wat is gezinsondersteuning?
2.1 Opvoeding in het vizier
Jaren ’90-’00: ‘parenting turn’
Parenting turn Opvallende aandacht voor ouderschap en opvoeding (ondersteuning)
Redenen:
1) Teloorgang van het traditionele gezin;
o ‘heilige drievuldigheid’ van biologisch, juridisch en pedagogisch ouderschap is minder
vanzelfsprekend
o ‘Het gezin’ verdwijnt individuele ouder verschijnt
2) Crisis van de welvaartstaat
o Focus op activering en risicobeheersing
o ‘Geen rechten zonder plichten’
o Klemtoon op individuele (ook ouderlijke) verantwoordelijkheid
3) Sociaal investeringsdenken
o Kinderen als sociaal en economisch kapitaal
o (Economisch) terugverdieneffect van preventieve investeringen in jonge kinderen
o Dubbele verantwoordelijkheid van ouders: kind & samenleving
Bijkomende tendensen:
- Veranderende sociale netwerken
- Meer keuzevrijheid, minder houvast
3
, - Opvoedingsvragen en- onzekerheid: minder taboe
2.2 Opvoeding in de regelgeving
2007: Eerste decreet opvoedingsondersteuning
- Ouders én opvoedingsverantwoordelijken
- Vooral focus op de organisatie van opvoedingsondersteuning
- Creatie van nieuwe overlegstructuren
- Opvoedingsondersteuning voorgesteld als aparte sector
KRITIEK !!
- Teveel overlegwerk, te complexe overlegstructuren
- Ondersteuningsfunctie inbedden in diverse sectoren (eerder dan er een aparte sector van te
maken)
2013: Decreet Preventieve Gezinsondersteuning
- Bredere focus: zowel opvoedingsondersteuning als preventieve gezondheidszorg
- Centraal Huizen van het Kind
o Ontmoetingsplek voor ouders en kinderen
o (Inter)gemeentelijk
o Netwerk/partnerschap tussen verschillende lokale organisaties (o.a. preventieve
gezondheidszorg)
o Laagdrempelig aanbod met breed (universeel) bereik
o Aandacht voor informele sociale steun en sociale cohesie
o Overkoepelt verschillende vormen van ondersteuning volgens het principe van
‘proportioneel universalisme’
o Consultatiebureau
2.3 Opvoedingsondersteuning vs. gezinsondersteuning?
Decreet (2007, 2013):
Opvoedingsondersteuning:
- “de laagdrempelige, gelaagde ondersteuning van opvoedingsverantwoordelijken bij de
opvoeding van kinderen en jongeren”
Decreet (2013):
Preventieve gezinsondersteuning:
- “Het geheel van maatregelen en aanbod dat gericht is op het bevorderen van het
welbevinden van alle kinderen en jongeren en aanstaande ouders, met inbegrip van de
ondersteuning op het vlak van opvoeding en preventieve gezondheidszorg”
KRITIEK!
Indeling van organisatievormen (en subsidiebronnen) van het aanbod is aanbodsgericht
Voorstructurering rijmt niet altijd met de beleving van ouders
Opvoeding hangt onlosmakelijk samen met de context waarbinnen die plaatsvindt
2.4 Gedeelde vs. verdeelde verantwoordelijkheid?
Kijk op opvoeding visie op en focus van ondersteuning
Verdeelde Gedeelde opvoedingsverantwoordelijkheid
opvoedingsverantwoordelijkheid
- Ouders worden individueel - Ouders zijn verantwoordelijk voor de
verantwoordelijk gesteld opvoeding
- Opvoedingsondersteuning als manier om - Ook de samenleving heeft hier een
de ouders bij te sturen verantwoordelijkheid
- Wederkerig partnerschap wordt
vooropgesteld, met aandacht voor de
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller berfinesiyok. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.13. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now