Maatschappijgeschiedenis I: van de oudheid tot vroegmodern Europa
Institution
Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Dit document is een samenvatting van alle lessen van Maatschappijgeschiedenis II Middeleeuwen, gegeven door professor Lambert, aan de VUB.
De colleges zijn gebaseerd op het boek "Een kennismaking met de middeleeuwse wereld" van Bejczy. Dit boek is niet verwerkt in deze samenvatting.
Bekijk ...
Maatschappijgeschiedenis I: van de oudheid tot vroegmodern Europa
All documents for this subject (18)
1
review
By: karne • 1 month ago
Translated by Google
Some errors in the summary, making it complicated, otherwise watch out for typos, but that's okay.
Seller
Follow
ferrechristiaens
Reviews received
Content preview
Maatschappijgeschiedenis I
Middeleeuwen
Een kennismaking met de middeleeuwse wereld van Bejczy
Afbeelding 1
Ferre Christiaens
1Afbeelding:Pope Urban II urging kings and knights to join a Crusade, Nov.1095, (1486). The Library of
Congress. https://www.loc.gov/item/2005692122/
1
,Les 1: Inleiding en Periodisering
Er is een afbakening:
1. Ruw van 500 --> 1500
2. Specifieker: 395 en 476 --> 1453/1492
Kenmerken Middeleeuws Europa:
1. West-Europa was geïsoleerd van de rest van de wereld, waarin men niet echt bewust is van
wat er gebeurd in de rest van de wereld.
2. Er was een eenheid en dominantie van Latijnse kerk, de kerk van Rome, nog niet Christelijk.
3. Er was Staatkundige verbrokkeling, West-Europa wordt versnipperd.
4. De economie was vooral agrarisch.
Relativiteit van exacte afbakening
395: Definitieve splitsing WRR/ORR
- Deze splitsing was eerder al geprobeerd, dus hoe belangrijk is deze poging dan belangrijk?
- Er zijn daarna nog pogingen geweest om het WRR en ORR terug samen te voegen.
476: De afzetting van de laatste keizer van het WRR
- Al eeuwenlang was er een crisis in het WRR, “De Crisis van de Derde Eeuw.”
- Nadien zijn er nog kroningen als Keizer van Rome.
1453: Inname van Constantinopel door de Ottomanen
- Het Byzantijnse territorium was al 8 eeuwen aan het krimpen.
- Beperkte invloed op West-Europa.
1492: Aankomst van Columbus in Midden-Amerika
- Latere Europese reizen naar Amerika hadden veel meer impact.
- Al contacten met het Amerikaanse continent en andere delen van de wereld in voorgaande
eeuwen.
Zelfs al nemen we de afgeronde is er geen consensus.
Alternatieve Periodisering van Pirenne
Henry Pirenne (1864-1935):
- UGent/ULB.
- Pionier van de economische/middeleeuwse geschiedschrijving.
- Zijn bekend werk Histoire de Belgique.
- Grote invloed op Europees vlak.
2
,Pirenne-Thesis
Mahomet et Charlemagne (1937) --> Mohamed en Karel de Grote
- Stelling: de Arabische veroveringen in de Middellandse zeegebied sluiten West-Europa af
van het Oosten.
o De Internationale handel valt stil, zonder Oosterse producten
o De economie wordt alleen agrarisch.
- Hij zei dat zonder Mohamed die de Islam opricht, de Europese geschiedenis er heel anders
had uitgezien.
- Oudheid loopt door tot 7de eeuw dus niet de 5de, Middeleeuwen starten pas daarna.
- Eerst had het een grote invloed had maar dat is later verworpen omdat Italië wel nog
Oosterse producten verhandelde.
De globalisering zou niet in de 16de eeuw beginnen maar al in 1100.
Bewijzen:
- De contacten stoppen niet met de Arabische wereld maar de geschreven bronnen stopten
wel maar met archeologische bewijzen zeggen het tegendeel. Er zijn veel handelscontacten
met Scandinavië, tot in China, ...
- De slavenhandel ging gewoon door. De Kerk stond dit toe zolang het ongelovigen waren.
- Er zijn veel muntschatten van Arabische munten gevonden in Scandinavië uit de
Vikingperiode. Die kunnen alleen tot daar komen via handel.1
- Veel Oosterse producten gevonden uit Arabische landen, uit China en omgekeerd ook
Europese producten in andere landen. 2
1
Sunvedaschat:
Een schat gevonden in 2008 in Zweden met heel veel ”niet Vikings” munten.
2
Graf van Prinses Chen
Een prinses uit de Liaodynastie in Mongolië. Ze is begraven in 1018. In haar graf lag veel amber dat
niet lokaal is gemaakt maar komt waarschijnlijk uit Baltische regio’s.
Contacten met het Oosten:
Tekstueel bewijs. Book of Routes and Kingdoms
De schrijver en geograaf van Perzische afkomst. Bespreekt Joodse handelaren die naar verschillende
delen van de wereld trekken.
Cartografisch bewijs:
Al-Idrissi: een geograaf afkomstig uit Noord-Afrika, actief aan hof van Rogier II in Sicilië.
Hij maakt het voor de koning de Tabula Rogeriana, een wereldkaart op basis van informatie van
Arabische handelaren want hij is zelf nooit in Europa geweest.
Zijn kennis over Europa was zeer gedetailleerd.
3
, Contacten met Amerika
Newfoundland
Er waren al intensieve contacten tussen Europa en Newfoundland, een eiland dicht bij de Canadese
kust. Deze werden beschreven in saga’s
Er zijn opgravingen van een Vikingnederzetting. Men is het beginnen te gebruiken in 980 en heeft
het verlaten in 1150.
Groenland
Groenland maakte 4 eeuwen lang deel uit van de economische ruimte van Europa.
Het maakte zelfs deel uit van een deel van de Latijnse kerk, er wordt een bisdom opgesteld in
Gardar.
Een Middeleeuwse GPS: Itinerarium Brugense, 14de eeuw
Een wegwijzer voor reizigers in de Middeleeuwen.
Per bestemming staan alle mogelijke routes en tijden.
Dit werd opgemaakt door de Kerk.
Andere Onderscheidende Kenmerken
Eenheid en dominantie van de Latijnse kerk:
- Bias van kerkelijke bronnen.
- Al aantasting van het kerkelijk gezag door de reformatie.
Staatkundige verbrokkeling:
- Al territoriale desintegratie tijdens Late Oudheid.
- Ook territoriale integratie in Karolingische periode
Overwegend agrarische economie:
- Regionale verschillen: Italië was sterk geürbaniseerd (verstedelijking).
- Er was een sterke groei van steden vanaf de 11de eeuw.
Middeleeuwen: een anachronistisch label (onterecht)
Eigenlijk een esthetisch/kunsthistorisch begrip.
De “middeleeuwers” gebruikten zelf niet het label “middeleeuwen”.
In de Italiaanse Renaissance herontdekt men de cultuur van de Oudheid met als gevolg dat alles
tussen die periodes afgekeurd wordt de middeleeuwen dus.
Leonardo Bruni was een Florentijnse historicus en staatsman.
Hij bestempelde de renaissance als “het Begin van een nieuw Tijdperk.”
De periode ertussen wordt een “tussenseizoen” genoemd door hem.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ferrechristiaens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.32. You're not tied to anything after your purchase.
