Samenvatting van het vak economisch beleid 2024, prof Benijts. Elk thema dat aan bod zal komen op het examen (ook de zelfstudie thema 9) is aanwezig in deze samenvatting. Elke les is samengevat (ik was elke les aanwezig).
Economisch beleid samenvatting
Introductie
Overdracht van kennis = onderneming is actief in een economie
Overdracht van vaardigheden = bedrijfsbeslissingen hangen af van de economische omgeving, deze
omgeving wordt deels bepaald door de overheid
Thema 9 is zelfstudie (enkel de vragen op het einde van die zelfstudie worden gevraagd op examen)
Thema 1: rol van de overheid in de economie: doelstellingen en instrumenten van het
economisch beleid
De rol van de overheid in de economie
Analyse van overheidsbeleid impliceert naast klassieke marktpartijen (organisatie en bedrijven) ook
aanwezigheid overheid
- Taken voor bedrijven, organisaties en consumenten (= de marktpartijen) en de overheid → er zijn
dus 2 partijen
- In zo’n gemengde economie met specifieke taken voor de overheid kan omvang van
overheidssector worden gemeten via 2 indicatoren
1) G0 in % van het bbp
Bbp = som van C+I+G+(E-Z)
- C = private consumptie
- I = private investeringen → wat bedrijven kopen aan investeringen
- G = uitgaven van de overheid (G0) bv wegen, bruggen,…
- Netto handel = E-Z = export-import
- We delen dus G0 door het bbp → dan heb je belang van overheid in de gemengde economie
(is steeds rond de 50% dus is een grote speler)
, 2) % van de werkenden die bij de overheid werken
Je kijkt naar al de mensen die werk hebben en daarvan bereken je hoeveel % daarvan werkt voor overheid
- Schommelt rond de 17,5%
Examenvraag: op welke 2 manieren kan omvang van overheid in gemengde economie worden gemeten?
Evolutie aandeel ambtenaren in totale werkgelegenheid (2013-2021)
Wat is overheidsbeleid?
Beleid = het streven naar het bereiken van bepaalde doeleinden met bepaalde middelen en bepaalde
tijdskeuzen
- Middelen/activiteiten
Bijvoorbeeld: arbeidsmarkthervormingen, energiebeleid
- Bedrijven willen mensen vinden maar vinden ze niet → dus overheid maakt doelstelling = meer
geschoolde mensen bij bedrijven krijgen: beperken van werkloosheidsvergoedingen in de tijd of
een 2de activiteit werkloosheidsvergoedingen versneld laten dalen (daardoor wil je terug werken)
Economische politiek is het geheel van maatregelen die door een beleidsvoerder wordt genomen
teneinde bepaalde doelstellingen op het domein van allocatie, ordening, stabilisatie en verdeling te
realiseren
Efficiëntie vs effectiveit vs doelbereiking
- Efficiëntie/doelmatigheid = met zo weinig mogelijk kosten/de goedkoopte manier om je doel te
bereiken
- Effectiviteit/doeltreffendheid = mate waarin het beleid bijdraagt tot realisatie van de doelstelling
- Doelbereiking = mate waarin het doel wordt bereikt
Examenvraag: wat is het verschil tussen efficiëntie en doelmatigheid?
- Antwoord: dat is het zelfde
,Verticaal: het effect → het te beïnvloeden fenomeen bv aantal jobs, de stikstofuitstoot, aantal hectare
landbouwgrond,…
- Dus onderaan bv 0 jobs
Horizontaal: de tijdsperiode
- T0 is vandaag en T1 is bv op het einde van de regeer periode na bv 5 jaar
Z is de meting vandaag van het effect
- Bv 140 000 jobs vandaag
D is de doelstelling op T1
- Bv je zou tegen dan 200 000 jobs hebben op T1
B is als je niks zou doen, een normale groei
- Bv 160 000 jobs op T1 → automatisch komen er jobs bij en vallen er weg (een normale evolutie)
C als de overheid wel iets doet
- Bv 175 000 jobs op T1 → aantal jobs na voeren beleid
- Bv door loonkostverlaging voor ploegenarbeiders, werkloosheidsvergoeding verlagen in toekomst
→ mogelijke activiteiten voor je beleid
Dus er zijn 3 mogelijkheden
Effectiviteit
- Het verschil doordat overheid dingen heeft gedaan (afstand tussen c en b)
- Dus punt met beleid en punt zonder beleid met normale evolutie vergelijken
Doelbereiking
- Doel is niet gerealiseerd (want men wou 200 000 jobs)
- Er is wel een mate van doelbereiking
, Efficiëntie
- Kan je niks over zeggen want je weet de kostprijs niet
- Bv het koste 1 euro dan is het heel efficiënt geweest
Stel b = c
- Effectiviteit → is er niet want als je niets doet kom je op zelfde punt uit als dat je wel iets doet (je
draagt niet bij tot realisatie doelstelling)
- Doelbereiking → ook dit is weer niet bereikt, maar er is wel weer mate van doelbereiking
- Efficiëntie → je hebt weer geen kostprijs dus weet je niet, maar door van alles te doen kom je op
zelfde uit als dat je niets zou doen dus is eigenlijk niet efficiënt (want wat je hebt gedaan heeft
niet geholpen, dus weggegooid geld is niet efficiënt)
Examenvraag: verklaar obv van zelfgekozen voorbeeld het verschil tussen doelbereiking en effectiviteit
Verantwoordelijkheid economisch beleid
- Overheid (politieke overheden + administraties + centrale bank (= monetaire overheid))
Politieke overheid: de centrale overheid = de federale overheid
Je hebt centrale, regionale, lokale en supranationale overheden → wij hebben het enkel
over centrale overheid
Andere overheid waar we het gaan over hebben: monetaire overheid = centrale banken
- Kiezers
- Parlement
- Belangengroepen bv vakbonden, milieugroepringen,…
- Buitenlandse instellingen
Internationale organisaties rond economisch beleid
- IMF
Organisatie van 189 landen
Doel: mondiale monetaire samenwerking bevorderen, veilige financiële stabiliteit
verzekeren, internationale handel vergemakkelijken, bevorderen van hoge
werkgelegenheid en duurzame economische groei, verminderen van armoede in de
wereld
Missie: stabiliteit van het internationale monetaire systeem waarborgen
Doen dit op 3 manieren
o Bijhouden van wereldeconomie en de economieën van landen
o Leningen aan landen megt betalingsbalansproblemen geven
o Geven van praktische hulp aan leden
Het kan dus beleid sturen bv pensioenen verlagen, arbeiders ontslagen,…
- Wereldhandelsorganisatie (WTO)
- Wereldbank
- Bank for interantional settlements (BIS)
Nationale organisaties rond economisch beleid
- Het Federaal Planbureau
- Hoge Raad van Financiën
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller handelswetenschapper2004. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.79. You're not tied to anything after your purchase.
