Een samenvatting van Dautzenberg literatuurgeschiedenis vwo 4e druk. Deze samenvatting gaat over hoofdstuk 5 en bevat de paragrafen 40 tot en met 47 en 50.
- Ontstaan modern Europa. Na 1875: EU landen van agrarische samenlevingen naar
industriestaten en ontwikkelingen in modern politieke stromingen.
- Tot dan toe: techniek veranderde het alledaagse leven weinig. Einde 19e eeuw:
mensen leefden zelfde wereld als wij. Gevolg van grote aantal uitvindingen.
- Dit ging gepaard met grote economische opbloei: tijd van kapitalisme.
Maatschappij
- Kapitalisme leidde tot sociale wantoestanden en verbetering van lot arbeiders.
Enerzijds: men wilde goedkoop produceren dus loonkosten laag.
Anderzijds: men kon beter concurreren met gezonde en geschoolde arbeiders.
- 1874: Kinderwetje van Van Houten weinig effect (1e sociale wet).
- 1889: Arbeidswet Arbeidsinspectie ingesteld (2e sociale wet).
- 1894: SDAP (na WOII PvdA).
Oproeren en stakingsacties worgwetten ontstaan 1e vakcentrale.
- 1875-1914: Fin de Siècle soort afsluitende periode waarin de kiemen van nieuwe
periode aanwezig zijn.
Kunst van Fin de Siècle vertoont kenmerken van 19e eeuw maar ook van
moderne kunst.
Verschillende kunststromingen: impressionisme, naturalisme, symbolisme en
neoromantiek zijn belangrijkste.
§41 Het Fin de Siècle
Een nieuw wereldbeeld
- Wetenschappelijke ontwikkelingen brachten mensen in verwarring.
1859: evolutietheorie Charles Darwin.
Rond 1885: theorieën over onderbewuste Sigmund Freud.
Socialisme en theorieën werden ervaren als aantasting van bestaande orde:
Socialisme: bedreigde rust van burgerij.
Evolutieleer: in strijd met Bijbelse scheppingsverhaal en degradeerde de
mens tot dier.
Freudiaanse psychologie: in mens allerlei dingen verscholen waarvan we het
bestaan liever ontkennen.
- Tegelijkertijd ook veel zelfvoldaanheid.
In natuurwetenschappen men van mening dat het wezenlijke werk nu wel gedaan
was.
De kunst
- Angst voor het nieuwe en zelfvoldaanheid over het reeds bereikte Fin de Siècle
gevoel: idee dat men aan eind van cultuurperiode stond en op de drempel van
nieuwe en onbekende eeuw die met angst, maar ook met verwachting werd
tegemoetgezien.
Vlucht uit realiteit in wereld van kunst, overbeschaving, luxe en genotzoekerij
daarom ook wel La belle époque.
Estheticisme: kunst dient uitsluitend mooi zijn en mag geen andere functie
hebben dan kunst zijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller famkeoortwijn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.
