Summary
samenvatting privaat recht sociaal werk 1e jaar
- Course
- Institution
dit document is een samenvatting van het vak privaat recht.
[Show more]
Seller
Followpalinahugelier
Content preview
PRIVAAT RECHT1. DE PERSONEN – EN FAMILIERECHT
Persoonsrecht
BEGRIPPEN
Personenrecht : vakgebied dat betrekking heeft op de status en de bescherming van de persoon als
enkeling.
Familierecht : rechtsgebied binnen het burgerlijkrecht dat de regels omvat betreffende de
privaatrechtelijke verhoudingen tussen personen, zoals huwelijken, geregistreerd partnerschap,
echtscheiding, alimentatie, afstamming en adoptie.
De persoon : elke entiteit die drager kan zijn van rechten en plichten.
o Soorten personen :
De natuurlijke persoon + criterium : mens zijn
De rechtspersoon : 2 noden
Kapitaal samenbrengen
Aansprakelijkheid beperken.
Wie of wat zien we dan als een natuurlijk persoon? Als we kijken naar intelligentie dan zien we dat ook veel
dieren heel intelligent zijn. Ook is er Kunstmatige intelligentie, maar zien we dit dan ook als persoon? En hoever
gaan we hierin?
De grens wordt getrokken bij het ‘ echt mens zijn ‘, hiermee bedoelt men een echte mens.
Tijdens de middeleeuwen :
Men maakte in dit tijdperk een onderscheidt op basis van deelname aan het juridisch leven. Een belangrijk
begrip hierin is de burgerlijke dood.
Burgerlijke dood : wanneer de rechter de persoon in kwestie alle rechten af neemt, en je geen mens
meer bent.
Dit begrip werd later in de tijd afgeschaft door een doorslaggevende discussie tussen West-Europa en Amerika.
Amerika verkocht goedkoop textiel aan Europa die door slaven werden gemaakt. En hier tikte Europa, Amerika
op de vingers. Slavernij kon volgens hun niet. Slavernij is mensonterend. Maar de Amerikanen begrepen het
probleem niet omdat Europa exact hetzelfde deed met de ‘ burgerlijke dood ‘.
belangrijk handelsconflict
Later werd de burgerlijke dood afgeschaft.
Maar wat over de visie op dieren? Tijdens de middeleeuwen namen dieren ook mee aan het juridisch leven.
Wanneer een hond een kind beet , kon deze hond gearresteerd worden. Wanneer deze voor de rechter moest
komen kon het zijn dat de hond al zijn goederen aan de gemeenschap moest geven.
In België krijgen dieren hier geen rechten en ook geen verantwoordelijkheden, als je je erfenis wil achterlaten
aan je huisdieren heb je hiervoor een bijzonder statuut nodig.
In de 19e eeuw :
Opkomst van de industrialisering. Mensen hadden geld nodig om al de fabrieken tet kunnen bouwen. Als
oplossing gingen mensen samen dingen oprichten.
probleem? Bij een ruzie lag heel de fabriek stil.
,Hierdoor ontstonden er vennootschappen die gebruik maakten van aandelen, bij ruzie kon men gewoon de
aandelen overkopen.
Vennootschap : organisatievorm met als hoofddoel het realiseren van winst voor de eigenaars.
Aandeel : een stuk van de zaak bv.
Een ander probleem dat men wou oplossen was de aansprakelijkheid. Want als er iets misliep was jijzelf
aansprakelijk voor het probleem.
Oplossing : aansprakelijkheidsbeperking ( bvba / bv ), er werd dus een vennootschap opgericht maar je raakte
de goederen niet kwijt. de fysieke personen worden niet geraakt alleen het bedrag van de rechtspersonen
kan men kwijtraken.
CATEGORIEËN VAN PERSONEN
Natuurlijke persoon : de mens met zijn rechten en plichten
Rechtspersoon : groepering van personen en/of middelen die aan het rechtsverkeerd kan deelnemen
als drager van subjectieve rechten en plichten.
DE RECHTSPERSOON
De rechtspersoon ontstond in de 19e eeuw, door 2 problemen.
Nood aan een systeem voor kapitaalbouw
Nood aan beperking van aansprakelijkheid
Hierdoor ontstond er een aparte persoon, een persoon los van de mens. Dit was een abstractpersoon. Men kon
een onderscheidt maken in
Publiekrechtelijke :
Dienen voor het algemeen belang waarvoor ze specifieke bevoegdheden krijgen, zoals belastingen
opheffen, reglementen opstellen, …
Voorbeelden : gemeenschappen, gewesten, lokale besturen, bpost, proximus.
Privaatrechtelijk : hier maakt men een onderscheidt in :
o Commerciële : bv / besloten vennootschap
o Niet – commerciële : vzw / vereniging zonder winstoogmerk
Maar dit kon niet zomaar opgestart worden. Eerst moet je je statuut opmaken en publiceren in het
Belgisch staatsblad + daarna je dossier neerleggen.
Feitelijke vereniging : wanneer je statuut en dossier niet voldaan.
o geen aansprakelijkheidsbeperking = persoon verantwoordelijk voor de daden die je stelt in
naam van de vereniging.
Vakbonden willen geen rechtspersoonlijkheid omdat zo de stakingen via de rechtbank kunnen worden
tegengehouden + financieel aansprakelijk voor de mogelijke verwoestingen die kunnen gebeuren bijvoorbeeld.
DE NATUURLIJKE PERSOON
= de mens, met een menselijk lichaam
menselijk lichaam
o bescherming tegen derden : bescherming van de fysieke integriteit tegen inmenging door
derden
, o zelfbeschikkingsrecht : zeggenschap over je eigen lichaam
BESCHERMING VAN DE FYSIEKE INTEGRITEIT
Algemene regel : het lichaam is onschendbaar ( onschendbaar : elk persoon beslist wat er met zijn/haar
eigen lichaam gebeurt. )
Maar men moet rekening houden met :
privaatrecht : geen enkel individu mag de fysieke integriteit van iemand anders schenden.
Publiek recht : het algemeen belang weegt zwaarder door dan het individueel belang waardoor
dwangmaatregelen mogelijk zijn.
o Vb : verplichte vaccinatie ( polio polio zonder vaccin kan grote consequenties hebben )
In BE is het vaccin tegen polio verplicht voor leeftijd van 18 maanden.
Voorbeeld jehova getuigen :
Zij weigeren dit omdat ziekte wordt gezien als een straf van God. De rechter van dienst zegt
dat er in BE een vrijheid van godsdienst is maar het algemeen belang weegt zwaarder dus
moest hij dit toch doen.
evenredigheidsbeginsel : als er schending is moet dit op de minst kwetsbare wijze
gebeuren. Er is een gezondheidsrisico maar eerder van het vaccin dan vna polio zelf.
o Gedwongen opname van geesteszieken :
Een gedwongen opname gaat er niet altijd zacht aan toe. Vaak wordt de persoon zo hard
vastgenomen dat zijn of haar fysieke integriteit wordt geschend.
o Fouillering en arrestatie
o Douanecontroles :
De douane mag alleen de de fysieke integriteit van een persoon schenden wanneer er
redelijke argumenten zijn.
Schending van de fysieke kan alleen maar onder bepaalde voorwaarden :
1. Legaliteit : staat het in de wet?
2. Finaliteit : dient het een democratisch doel?
3. Proportionaliteit : is het in verhouding tot het beoogde doel?
De overheid mag geen extreem geweld gebruiken maar moet een oplossing zoeken waar ze minst
mogelijk geweld dienen te gebruiken.
Wanneer men kijkt naar bepaalde contactsporten dan ziet men dat de fysieke integriteit van de persoon
geschonden wordt. In dit geval zijn contact sporten een uitzondering. De deelnemers geven toestemming
hiervoor.
Geoorloofde medische ingreep : voorwaarden :
1. Er moet een medische noodzaak zijn, 3 mogelijkheden :
a. Preventief : zodat de persoon in kwestie niet ziek wordt. Dit kan bijvoorbeeld een vaccinatie
zijn tegen de griep.
b. Diagnostisch ( zoekende ziekte ) : men moet de persoon in kwestie onderzoeken.
c. Curatief : dit is het genezend werken. Bij een ernstig darmprobleem zal men dit moeten
verhelpen.
2. er moet een redelijke proportie bestaan tussen het medisch risico waarmee de ingreep gepaard gaat
en het gunstig resultaat dat het kan opleveren.
, 3. De geneeskunde moet worden beoefend volgend de regels van de kunst, met gebruikmaking van
recente wetenschappelijke kennis en moderne medische technieken.
4. De patiënt moet, na geïnformeerd te zijn, vrij toestemmen in de behandeling ( informed consent )
ZELFBESCHIKKINGSRECHT
= het eigen zeggenschap over je lichaam ( en wat je ermee doet )
Er kwam een enorme evolutie van het zelfbeschikkingsrecht. Vroeger was er weinig zelfbeschikkingsrecht, dit
kwam door het katholieke geloof ( je lichaam is van God. Door een geleidelijke verzanding ervan ging het
zelfbeschikkingsrecht de goeie kant op.
Als je kijkt naar nonnen van vroeger dan zie je bij hun dat hun lichaam van God was en niet van hunzelf. Het
lichaam was vroeger mystiek, voor jezelf en niet voor anderen om te zien. Vroeger had men het idee dat
vrouwen vooral zoveel mogelijk kinderen moesten maken. Het lichaam van de vrouw sotnd in dienst van de
gemeenschap.
Vanaf de jaren 60 werd dit geleidelijk aan verandert, dit kunnen we zien in de evolutie van bad kledij.
Een groot keerpunt was de abortuswet in 1990. Toen der tijd was de koning hier erg tegen, de partijen hebben
deze situatie gered door een bepaalde wet die de koning werk onbekwaam maakte.
EUTHANASIE
= het opzettelijk, onmiddellijk levensbeëindigende handelen of het niet nemen van een noodzakelijke
handeling die ertoe leidt dat iemand onmiddellijk overlijdt.
De euthanasiewet van 2002 laat dit toe onder strikte voorwaarden, wanneer 1 van deze voorwaarden niet
voldaan is, wordt het gezien als moord.
Passieve euthanasie = op een dergelijke wijze niet ingrijpen waardoor iemand overlijdt of uitdooft, vb. door
toediening van morfine.
Actieve euthanasie : radicaler, met bepaalde regels.
We weten ook dat euthanasie op basis van psychisch lijden lastiger is. Ook kan dit enkel bij onbehandelbare
aandoeningen.
Algemene regels :
De patiënt bevindt zich in een medisch uitzichtloze toestand van aanhouding en ondraaglijk fysiek of
psychisch lijden dat niet kan worden gelenigd.
Je moet bewust handelingsbekwaam zijn wanneer je je wil tot euthanasie verklaart.
oordeels bekwaam : waardoor euthanasie ook mogelijk is voor minderjarigen.
ABORTUS
De abortuswet is heel controversieel. Dit had bijna ook de val van het koningshuis geregeld. Ook hier is
informed consent van toepassing.
Abortus kan in beperkte mate. Het katholicisme speelt hier een grote rol in, hoe katholieker het land hoe
moeilijker.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller palinahugelier. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.20. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67232 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now