Summary
Samenvatting - Privaat recht
- Course
- Institution
- curus - lessen - lesnotities - oefeningvoorbeelden
[Show more]
Seller
Follow
topsamenvattingenbe
Reviews received
Content preview
Privaat rechtD. Personen- en familierecht
1. De persoon
2. De attributen van de persoon
3. Het huwelijk
4. Echtscheiding
5. De afstamming
6. Ouderlijke plichten en rechten
7. De voogdij
1. De persoon
Begrippen
Personenrecht:
‘Vakgebied dat betrekking heeft op de status en de bescherming van de persoon als enkeling’
Familierecht:
‘Rechtsgebied binnen het burgerlijk recht dat de regels omvat betreffende de privaatrechtelijke
verhoudingen tussen personen, zoals huwelijk, geregistreerd partnerschap, echtscheiding, alimentatie,
afstamming en adoptie.’
Persoon:
‘Elke entiteit die drager kan zijn van rechten en plichten.’
Soorten personen:
1. De natuurlijke persoon -> criterium: mens zijn
2. De rechtspersoon (fictieve persoon) omwille van 2 noden:
a. Kapitaal samenbrengen
b. Aansprakelijkheid beperken
Categorieën van personen
Natuurlijke persoon: de mens met zijn rechten en plichten
Rechtspersoon: groepering van personen en/ of middelen die aan het rechtsverkeer kan deelnemen
als drager van subjectieve rechten en plichten
De rechtspersoon
Problemen: (19e eeuw)
Nood aan systeem voor kapitaalopbouw
Nood aan beperking van aansprakelijkheid
Ontstaan van een aparte persoon, los van de mens
Onderscheid tussen:
Publiekrechtelijke rechtspersoon
Privaatrechtelijke rechtspersonen
Feitelijke verenigingen
Publiekrechtelijke rechtspersoon, voorbeelden:
Gemeenschappen
Gewesten
Lokale besturen
Bpost
Proximus
1
,Zij dienen het algemeen belang waarvoor ze specifieke bevoegdheden krijgen, voorbeeld:
Belastingen heffen
Bindende reglementen opstellen
Onteigenen
Vaak onduidelijkheid of het om een privaatrechtelijke dan wel een publiekrechtelijke rechtspersoon gaat -> de
regel: de helft + 1 van de aandelen bij de overheid = publiekrechtelijke rechtspersoon
Privaatrechtelijke rechtspersonen:
Commerciële privaatrechtelijke rechtspersoon
Vb BV of Besloten Vennootschap (de vroegere BVBA)
Niet-commerciële privaatrechtelijke rechtspersoon
vb VZW of Vereniging Zonder Winstoogmerk
Kan niet zomaar opgestart worden:
Opmaak statuten (moeten gepubliceerd worden in Belgisch staatsblad)
Neerleggen dossier
Feitelijke verenigingen:
Geen aansprakelijkheidsbeperking: persoonlijk verantwoordelijk voor de daden die je stelt in naam
van de vereniging
Vb jeugdverenigingen
Vakbonden willen geen rechtspersoonlijkheid, redenen:
Stakingen zouden via de rechtbank kunnen worden tegengehouden
Financiële aansprakelijkheid
We weten nu:
Wat het personen- en familierecht inhoudt
Welke categorieën personen er zijn
Hoe een natuurlijk persoon gedefinieerd is
Wat een rechtspersoon is en hoe die ontstaan is
Welke soorten rechtspersonen er zijn en wat dit inhoud
De natuurlijke persoon
Natuurlijke persoon = de mens, met een menselijk lichaam
Menselijk lichaam:
Bescherming tegen derden: bescherming van de fysieke integriteit tegen inmenging door derden
Zelfbeschikkingsrecht: zeggenschap over je eigen lichaam
Bescherming van de fysieke integriteit
Algemene regel: het lichaam is onschendbaar
Maar rekening houden met:
Privaatrecht: geen enkel individu mag de fysieke integriteit van iemand anders schenden
Publiek recht: het algemeen belang weegt zwaarder door dan het individueel belang waardoor
dwangmaatregelen mogelijk zijn, vb:
o Verplichte vaccinatie tegen polio
o Gedwongen opname van geesteszieken
o Fouillering en arrestatie
o Douanecontroles
Schending van de fysieke integriteit is slechts mogelijk onder bepaalde voorwaarden:
2
, 1. Legaliteit: staat het in de wet?
2. Finaliteit: dient het een democratisch doel/algemeen belang?
3. Proportionaliteit: is het in verhouding tot het beoogde doel?
Geoorloofde medische ingreep – voorwaarden:
1. Er moet een medische noodzaak zijn, 3 mogelijkheden:
a. Preventief
b. Diagnostisch
c. Curatief
2. Er moet een redelijke proportie bestaan tussen het medisch risico waarmee de ingreep gepaard gaat
en het gunstig resultaat dat het kan opleveren
3. De geneeskunde moet worden beoefend volgens de regels van de kunst, met gebruikmaking dan
recente wetenschappelijke kennis en moderne medische technieken
4. De patiënt moet, na geïnformeerd te zijn, vrij toestemmen in de behandeling (informed consent)
Zelfbeschikkingsrecht
= eigen zeggenschap over je lichaam
Grote evolutie doorheen de tijd:
Vroeger weinig zelfbeschikkingsrecht omwille van het katholieke geloof
Gaandeweg steeds meer zelfbeschikkingsrecht
Keerpunt: abortuswet in 1990
Euthanasie= het opzettelijk, onmiddellijk levensbeëindigende handelen of het niet nemen van een
noodzakelijke handeling die ertoe leidt dat iemand onmiddellijk overlijdt.
Euthanasiewet van 2002 laat euthanasie toe onder strikte voorwaarden.
Passieve euthanasie: op een dergelijke wijze ingrijpen waardoor iemand overlijdt of uitdooft, vb door
toediening van morfine
Euthanasie – algemene regels:
1. De patiënt bevindt zich in een medisch uitzichtloze toestand van aanhoudend en ondraaglijk fysiek of
psychisch lijden dat niet kan worden gelenigd.
2. Je moet bewust handelingsbekwaam zijn wanneer je je wil tot euthanasie verklaart –
oordeelsbekwaamheid, waardoor euthanasie ook mogelijk is voor minderjarigen.
Zwangerschapsafbreking – algemene regels:
1. De afbreking moet gebeuren voor het einde van de twaalfde week van de zwangerschap, na de
twaalfde week is abortus enkel mogelijk in geval van noodsituatie
2. De abortus moet uitgevoerd worden door een arts, geen verpleegkundige
3. Er moet een wachttijd van 6 dagen in acht genomen worden
4. De toestemming van de vrouw moet schriftelijk gebeuren
Gematigde abortuswetgeving omwille van katholicisme
Zeer controversieel.
3
, Bloeddonatie:
Kosteloos
Je moet meerderjarig zijn
Maximaal 4x per jaar
Beperkte hoeveelheid
Niet alle bevolkingsgroepen zijn toegelaten.
Orgaandonatie:
Ex vivo: bij leven
Kosteloos
Donor moet meerderjarig zijn
Schriftelijke toestemming in het bijzijn van een getuige
Steeds herroepbaar
Ex mortuo: bij overledenen
Donatie van voortplantingscellen (zaad- en eicellen):
Kosteloosheid, louter een onkostenvergoeding mogelijk
Anonieme donatie
Begin van het juridisch leven
Voorwaarden:
Geboren worden, afscheiding van het kind van de moeder door het doorsnijden van de navelstreng
Levend geboren worden: het kind moet geademd hebben
Levensvatbaar zijn: de noodzakelijke, functionerende organen bezitten om zelfstandig te kunnen leven
Indien niet aan de voorwaarden voldaan:
Langer dan 6 maanden of 180 dagen zwangerschap: kind officieel aangeven bij de burgerlijke stand
(overlijdensattest)
Tussen 140 en 180 dagen zwangerschap: keuze om kind al dan niet aan te geven bij de burgerlijke
stand
Minder dan 140 dagen zwangerschap: wettelijke aangifte onmogelijk
Uitzonderlijk kan een reeds verwekt, nog niet geboren kind toch bepaalde rechten krijgen, voorbeeld:
Een nog niet geboren kind kan erkend worden
Een ongeboren kind kan reeds erven of een schenking krijgen
Het kan recht hebben op een verzekeringsuitkering of een schadevergoeding
Wettelijk vermoeden van verwekking tussen de 300 ste (max. duur zwangerschap) en de 180ste dag (min. Duur
zwangerschap) voor de geboorte.
De wetgever gaat ervan uit:
Dat een zwangerschap maximaal 300 dagen duurt
Dat een foetus slechts levensvatbaar is na minimum 180 dagen
Weerlegbaar vermoeden!
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller topsamenvattingenbe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.99. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now