Class notes
Pompeii en Herculaneum: leven en dood van twee antieke steden HC 9
- Course
- Institution
zeer uitgebreide notities van het college
[Show more]
2 reviews
By: dmvg • 2 year ago
By: Noofverkerk • 2 year ago
Seller
FollowRoosGroen
Reviews received
Content preview
Pompeii en Herculaneum: leven en dood van twee antieke stedenDr. Beerden
HC 9
Er waren verschillende soorten gevechten in Pompeii, zowel met als zonder wapens (Wat we nu
sport noemen). Paardenraces zijn niet van deze periode. We zien wel elementen, zoals het circus in
Rome die dit aantonen, maar dit vinden we niet in Pompeii want dit blijft hoe dan ook een
provinciestad.
Slaven en criminelen
Konden beiden gladiatoren worden.
Criminelen konden op drie manieren gestraft worden:
- Ad ludum.
- Ad bestas.
- Ad gladium.
Gladiatoren zijn mensen die een training hebben gehad om te vechten. De laatste twee straffen
konden ook in het amfitheater gebeuren, maar ze zijn niet getraind en dus geen gladiatoren.
Kinderenslaven en krijgsgevangenen konden door de eigenaar van een gladiatorenschool opgekocht
worden en tot gladiator worden opgeleid.
Ve[ni]vit
Muleri
D. Lucreti Vale(ntis)
Onus(tus?)
Eques I
R(ationalis);
Saga(tus)
Tr(aex)
M(urmillo)
I
Sold to the wife of Decimus Lucretius Valens: Onustus, horseman, prime quality; Sagatus, Thracian
murmillo, prime quality.281
Hier zien we een slavengladiator en ook het dehumaniserende element, want de slaaf heeft geen
weet van de eigen leeftijd.
Gladiatoren kennen we het meeste vanwege onder andere de films zoals Gladiator. Collega’s zeiden
tegen Beerden dat je kan verwijzen naar Gladiator met Russel Crowe, Beerden probeerde het bij 17
jarigen en die kenden hem niet, te oud. (Maar wij kenden het wel, liet haar weer jonger voelen.)
Denk verder ook aan Spartacus. Dit spreekt tot verbeelding en is dus een spannend onderwerp.
Verder is het spannend want we kunnen wat te weten komen over sociaal economische structuren,
hoe elite omgingen met macht en hoe men met bepaald soort slaven/ criminelen omging hier zien.
Als je slaaf bent in de oudheid wordt je niet als mens behandeld. Er is het punt dat wij gladiatoren
zien als gespierde helden in een harnas, iets heroïsch. Misschien is dit ook wel zo, maar net als
andere Romeinse slaven hadden ze geen zeggenschap over hun eigen lichaam, de economie, etc. Ze
dienden uiteindelijk als menselijk vermaak.
Hoofdpunt.
Onderwerpen vandaag
- Locaties.
- Functies.
- Gladiatorengevechten.
Locaties
Amfitheater
Het amfitheater heeft een ovaalvorm, niet te verwarren met het theater, wat een onaffe cirkel is
vanwege de achtergrond van de acteurs. Bij het amfitheater kon je rondom zitten. Dit onderscheidt is
een veelvoorkomende verwarring, Beerden wil dat we hiervan bewust zijn. Zo had twee jaar geleden
, Pompeii en Herculaneum: leven en dood van twee antieke steden
Dr. Beerden
HC 9
IS in een theater gijzelaars en werkelijk alle kranten zeiden dat dit in het amfitheater was. Er is weinig
over gezegd door historici en classici, maar stel dat het in het amfitheater was, dan had de dood van
de gijzelaars direct een symbolische connectie met gladiatoren/ christenen in het amfitheater.
Hele media (Washington Post, NRC, etc.) zeiden dat het in het amfitheater gebeurde en dit toont
weer het belang van woorden.
Palaestra
Naast het amfitheater staat het palaestra. Hier trainde iedereen, niet alleen
gladiatoren. Zie dit als een sportschool. We weten dat ook gladiatoren hier
trainden door de gevonden graffiti.’Fluronius de Grote was hier en de vrouwtjes
hebben het geweten’ is een voorbeeld van zo’n hanggraffiti. Dit was een prettige
plek in de stad. Er was een grasveld in het midden, colonnades hier omheen en
allerlei faciliteiten zoals een keuken en kleine kamertjes (omkleedkamers?
Individuele trainingsruimtes?).
Barakken
Verder hebben we gladiatoren barakken naast het theater. Dit is een belangrijke vindplaats vanwege
de gevonden wapenrustingen. We weten ook dat de gladiatoren hier leefden vanwege de graffiti.
Hier staan veel namen met 2 getallen, zoals M TERNTIVS IV IV (345), Marcus Terentius, 4 (gevochten)
en 4 (gewonnen).
Functies gladiatoren (volgens politieke elite)
1. Vermaak om de gunst van het volk te krijgen (en daarmee ook politieke macht).
2. Privé bodyguards/ legertje (macht tonen/ verkrijgen).
Punt 1: We zien dat grote politici de gladiatoren zeker inzetten. Caesar liet 320 gladiatoren in één
sessie vechten (in tweetallen, niet allemaal tegelijk. Groepsgevechten zijn fictie van de films). In
Rome liet hij ook een waterbassin bouwen waar ze een zeeslag tussen Feniciërs en Egyptenaren liet
uitbeelden.
Nero was helemaal van het tonen dat hij de keizer was. Hij liet een heel amfitheater onderlopen om
een zeeslag na te bootsen.
De kosten van gevechten waren heel hoog. Augustus had moeite met het vinden van aedilen die in
de stad woonden en hier verantwoording voor wilden nemen. Keizers konden zeker
gladiatorengevechten betalen. In de Republiek en de Vroege Keizertijd waren magistraten in de stad
degenen die als gunst van het volk gladiatorengevechten organiseren. Augustus had echt moeite met
het vinden van aedile. Onder hem worden ook wetten ingevoerd over hoeveel gladiatoren mochten
vechten in een sessie en hoe extravagant je hiermee kon zijn.
Conspicuous consumption komt hier zeker ter sprake. Je toont de mensen dat je het kan betalen.
Punt 2: In de tijd van de sterke mannen weten we dit zeker van (einde eerste eeuw v. Chr. denk Sulla,
Marius, Caesar). Die hadden eigen legertjes. We zien ook mensen zoals Cicero die hun gladiatoren
uitleenden aan anderen voor bescherming en machtsvertoon. Als je ze onder controle had was dit in
orde. Ze stonden aan je kant en zorgden voor je veiligheid. Maar wat als er twijfels waren? Ze konden
een te grote groep vormen, knokploeg in de politiek zijn of in opstand komen. Dit kon de
machtsbalans van de elite in de war brengen.
Gladiatoren in opstand
De houding van de elite tegenover gladiatoren, zowel bij gevechten en bodyguards, was ambigu.
Men was bang voor ze. Ze konden veel profijt brengen, maar wat als ze in opstand kwamen? Dit was
een overal doorklinkende angst in de elite. Die angst is niet helemaal onterecht, we hebben veel
voorbeelden van opstanden en problemen met gladiatoren.
Spartacus is het meest bekende voorbeeld. Hij was een Thraciër die deserteerde uit het leger en aan
de gladiatorschool in Capua werd verkocht. Met 70 medegladiatoren versloeg hij de bewakers met
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RoosGroen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.19. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75282 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now