Studocu wordt niet gesponsord of ondersteund door een hogeschool of universiteit
Gedownload door Ayla Van der meulen (548vztsbmv@privaterelay.appleid.com)
, lOMoARcPSD|21522575
Sociological Theories
1.Klassieke sociologische theorieën: een historische schets
Wat is een “klassieke sociologische theorie”?
• Zeer selectieve historische schets!
• Hun werk was belangrijk in zijn tijd en speelde een centrale rol in de ontwikkeling van de
sociologie in het algemeen en de sociologische theorie in het bijzonder.
• Hun ideeën blijven relevant voor hedendaagse sociologen.
• Theorieën moeten aan een reeks andere criteria voldoen:
o Moeten een breed toepassingsgebied hebben.
o Ze moeten belangrijke sociale kwesties behandelen.
o Moeten de tand des tijds goed doorstaan.
MAAR Gedefinieerd als belangrijk door wie? Waarom?
➔ Ideologische verklaring
➔ Politieke redenen
• Ontwikkeling van sociologische theorie die vaak wordt geassocieerd met de moderne
periode in Europa, vooral de jaren 1800 en begin 1900.
• De term moderniteit verwijst naar de sociale, economische en politieke ontwikkelingen die
zich, voornamelijk in Europa en Noord-Amerika van de 18e tot halverwege de 20e eeuw.
• De sociologische theorie ontstond als een reeks ideeën die probeerden te verklaren en de
sociale krachten die zich in deze moderne periode ontwikkelden te verklaren en te begrijpen.
• De theorieën die in deze periode zijn ontwikkeld, worden "klassieke" sociologische theorieën
genoemd. sociologische theorieën genoemd, omdat ze beschouwd worden als fundamenteel
voor de discipline.
1
Gedownload door Ayla Van der meulen (548vztsbmv@privaterelay.appleid.com)
, lOMoARcPSD|21522575
1. Premoderne sociologische theorie
• Bespreking van verschillende aspecten van sociale organisatie, vooral zoals die van
toepassing waren op de samenlevingen waarin zij leefden.
• Abdel Rahman Ibn Khaldun (1332-1406) => voorloper van de moderne sociologie
o Ontwikkelde de eerste sociaalwetenschappelijke methoden en theorieën
o Wordt algemeen beschouwd als de ontwikkelaar van de eerste systematische
benadering van de studie van "sociale organisatie".
o Presenteerde een sociologische theorie die de sociale wereld waarin hij leefde
weerspiegelt
▪ De islamitische Noord-Afrikaanse beschaving was in verval.
▪ Voortdurende, cyclische gevechten tussen stammen om de politieke macht.
• Ibn Khaldun analyseerde de vormen van sociale organisatie die voortkwamen uit de relatie
tussen
o Tribale, nomadische, woestijn samenlevingen (ex: de Bedoeïenen van Noord Afrika)
o en stedelijke, of sedentaire samenleving (ex: Tunis, Granada, Marrakesh, en Cairo).
• De klassieke Europese theorieën richtten zich op het stedelijk leven - soms op het
plattelandsleven - maar hielden zelden rekening met de relatie tussen beide!
➔ Geeft ons inzicht in hoe een sociologische theorie eruit ziet wanneer zij uitgaat van de
analyse van een samenleving die sterk verschilt van de Europese en Noord-Amerikaanse
samenlevingen.
• Muqaddimah is zijn belangrijkste werk, waarin hij zijn ideeën over sociale organisatie
introduceert.
o Inleidend deel tot een grotere geschiedenis van Noord-Afrika en het Midden-Oosten.
o Op zoek naar de "innerlijke betekenis van de geschiedenis."
o Poging om te komen tot "de waarheid, subtiele verklaring van de oorzaken en
oorsprong van bestaande dingen, en diepe kennis van het hoe en waarom van
gebeurtenissen".
➔ Kijken naar wat sociologen nu "de onderliggende structuren van de samenleving" zouden
noemen.
Verschillende samenlevingen hebben verschillende naturen, of essenties, die beïnvloed worden door
de natuurlijke omgeving, bepalend zijn voor de organisatie van de samenleving en de manier waarop
de samenleving zich ontwikkelt:
• Nomadische (woestijn/stam) samenlevingen:
o Eenvoudige sociale organisatie gebaseerd op sterke verwantschapsbanden,
waaruit dappere strijders voortkwamen.
o Superieure en meer bewonderenswaardige sociale vorm.
o Voorafgaand aan de sedentaire samenleving en zorgde voor de sociale band
waaruit complexere sociale organisatie groeide.
• Sedentaire (stedelijke) samenlevingen:
o Gevestigd in stedelijke centra.
o Complexere arbeidsverdeling.
o Handwerk leverde een breder scala aan luxe artikelen en genereerde grotere
economische rijkdom dan tribale samenlevingen.
2
Gedownload door Ayla Van der meulen (548vztsbmv@privaterelay.appleid.com)
, lOMoARcPSD|21522575
o Zwakker van karakter dan degenen die in de woestijn leefden
Begrip: "Asibayya:
• "groepsgevoel", "sociale solidariteit" of "sociale cohesie".
• Verwijst naar de band die sociale groepen bijeenhoudt en een gemeenschap kracht geeft.
• Sterker in nomadische samenlevingen en zwakker in sedentaire samenlevingen.
o Opgebouwd door verwantschapsbanden en door gemeenschappelijke,
praktische activiteiten die het woestijnleven vereist.
• Het kan echter overal worden versterkt door culturele fenomenen zoals religie.
Cyclische theorie van de geschiedenis: theorie van vier generaties
• Begint met de nomadenstammen die de sterkste asibayya bezitten.
• Sterke leiders en een sterke militaire kracht die hen in staat stelt politieke macht op te eisen
en hun macht te centreren in steden.
• De tribale samenleving begint het proces om een sedentaire samenleving te worden.
• Wordt koninklijk gezag: steeds luxere levensstijl vereist door het stadsleven
o verliezen contact met de 'asibayya
• Tegen de 4e generatie heeft het koninklijk gezag geen macht en steun meer om zich te
verdedigen tegen de opstandige stammengroepen die bezield worden door sterkere
'asibayya.
2. Sociale krachten in de ontwikkeling van sociologische theorieën
1. Politieke revoluties
o Meest directe factor in de opkomst van de moderne sociologische theorievorming.
o Sociale theoretici verenigd in een verlangen om de orde in de samenleving te
herstellen!
o Nieuwe grondslagen van orde vinden in samenlevingen die omvergeworpen waren
door politieke revoluties.
o Voorbeeld: Comte, Durkheim en Parsons.
2. De industriële revolutie en de opkomst van het kapitalisme
o Vele onderling samenhangende ontwikkelingen die culmineerden in de
o de transformatie van de Westerse wereld van een grotendeels agrarisch naar een
industrieel systeem.
▪ Voorbeeld: Comte, Durkheim en Parsons.
o Ontwikkeling van grote economische bureaucratieën om de vele diensten te
verlenen die de industrie en het opkomende kapitalistische economische systeem
nodig hadden.
▪ Vrije marktplaats waar de vele producten van een industrieel systeem
konden worden uitgewisseld.
▪ Een paar profiteerden enorm, terwijl de meerderheid lange uren werkte
voor lage lonen.
=> Reactie van de arbeidersbeweging en diverse radicale bewegingen tegen het
industriële systeem en tegen het kapitalisme in het algemeen, gericht op de
omverwerping ervan.
3
Gedownload door Ayla Van der meulen (548vztsbmv@privaterelay.appleid.com)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Kulstudent02. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.45. You're not tied to anything after your purchase.