Summary
Samenvatting Arbeid en sport
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting arbeid en sport (week 1/tm 7, master arbeidsrecht)
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
4 reviews
By: geurtdewit • 3 year ago
By: cezannecezanne • 4 year ago
thanks!
By: phmjeurissen • 4 year ago
By: coraintgroen • 3 year ago
Seller
Followjannevandiessen
Reviews received
Content preview
Samenvatting arbeid en sportWeek 1 – Introductie en Europees recht
Sportbonden denken een autonomie te hebben opgebouwd, maar het EU recht kan dit beperken. EU
recht gaat voor. Het voetbal loopt ten opzichte van andere sporten voor dus vandaar dat die sport
veel voorbeelden aanreikt. Sporters komen zelden bij de civiele rechter, bijna altijd is er een clausule
opgenomen dat een geschil middels arbitrage opgelost moet worden.
Sporters zullen vaak aan het einde van de carrière als klokkenluider fungeren, omdat dat anders
invloed heeft op de carrière.
Separate Territitories Framework; vanuit EU-gedachte sport te positioneren.
Rol Europese Commissie is van belang in de sportwereld. EC heeft de taak om je aan te horen en
ingrijpen als nieuwe regelingen van bonden in strijd zijn met de vrijheden, bijv. nieuwe transferregels
van FIFA. Zij kunnen een heel systeem ongeldig verklaren en als FIFA niet luistert dan kunnen ze hoge
boetes krijgen. Dus EC is een waakhond.
Costa Enel 1964: als je lid wordt van de EU dan accepteer je ook de Europese wetgeving en
rechtspraak. Je eigen recht wordt dan secundair.
Art. 6 sub e VWEU: sport is een ondersteunde competentie van de EU. Art. 165 VWEU is een
belangrijk artikel; erkennen van sport door EU.
Wat mag een sportbond wel en wat niet? De sportbonden hoopte dat art. 165 carte blanche zou
geven, kan alleen als dit specifiek op de sport ziet. Topsport valt niet buiten de reikwijdte van de EU.
Voordat 165 er was, was er een Spill-over. De sportsector wordt beïnvloed op verschillende
manieren. Spill-over omdat sport een economische activiteit is, dus vrij verkeer en
mededingingsrecht. En daarnaast sport als onderdeel van EU beleidsdocumenten, mix tussen een
sociale activiteit en een economische activiteit.
Walrave Koch 1974 (van voor art. 165): Koch en Walrave waren allebei gangmaker en zaten op de
brommer voor de fietsen. Hij verhuurde zich aan de fietser die hem nodig had om gang te maken. Ze
wilden meedoen aan een toernooi voor landenteams (WK) en zij kwamen voor Spanje uit
(gangmaker NL en fietser SP). Hier ging het om nationale competities. Ze mochten niet meedoen van
de Wielrenunie. Het selecteren van nationale teams voor internationale competities is een zuiver
sportieve regel. Ook (regels van) sportbonden vallen onder het bereik van EU recht wanneer ze het
gemeenschapsrecht raken.
Conclusie: gemeenschapsrecht is slechts van toepassing op de sport wanneer het gaat om een
economische activiteit.
Sportbond wordt gezien als semi publiek.
Drie piketpalen in dit arrest:
1. economische activiteit
2. nationale teams zijn zuiver sportieve regel (hijsen van een vlag)
3. sportbonden vallen onder bereik van EU recht
Dus nationale teams zuiver sportief.
Donà vs. Mantero 1976: in de Italiaanse competitie werden de regels gesteld dat er geen
buitenlanders in de competitie zouden deelnemen. Argumenten: doorstroom van eigen spelers en de
nationale identiteit. Het ging hier om semi-profvoetballers en profvoetballers, dus een economische
,activiteit. Voor clubteams geldt dat van zuiver sportief niet, dat ging te ver. Dit was in strijd met vrij
verkeer van werknemers.
Bosman: transfer: als een Belg een arbeidsovereenkomst heeft met een club in België dan betekent
dat nog niet per se werk, dat is pas als de competitie wordt geopend. Dat doe je door je
arbeidsovereenkomst te registreren bij de sportbond (KNVB). Die arbeidsovereenkomst is wel geldig,
maar je mag pas meedoen aan de competitie als de sportbond dit heeft geregistreerd. Als je dan een
aanbieding van een ander land krijgt, dan moet je de arbeidsovereenkomst ontbinden (vaak
wederzijds goedvinden met geld) en schrijf je je bij de huidige bond uit en dan moet je in het nieuwe
land bij die bond worden geregistreerd voordat je kan gaan voetballen. Voorwaarde voor het
inschrijven is dat er een geldige arbeidsovereenkomst is in dat nieuwe land.
Bij Bosman was het arbeidsovereenkomstenrecht wel afgelopen (werd niet verlengd), maar omdat
hij nog vast zat aan de bond maakte hij de overstap niet. Ook al was je arbeidsovereenkomst
geëindigd, was je nog gebonden door het transfersysteem. Dit ging in tegen het vrij verkeer van
werknemers in. Het transfersysteem werd afgeschaft en ook het 3+2 systeem. Dit was een grote
impact op de sportsector.
Het transfersysteem is een blokkeringssysteem en is onder bepaalde voorwaarde toegestaan.
Er is een bond per sport die de competitie reguleert.
Deliège: vrij verkeer van diensten en het uitbreiden van de impact van EU recht. Amateursporter,
maar verdiende haar geld onder andere met sponsoring, dus economische activiteit. Dus uitbreiding
van die economische activiteit. Arrest geeft hier voorbeelden van.
Lehtonen: basketballer die werd opgesteld. Eigenlijk zou je dus vrij zijn om te kiezen waar je naartoe
gaat. Maar het is niet eerlijk voor een competitie dat je vlak voor de competitie je spelers kwijt bent
of dat je tegenpartij al je spelers opkoopt.
Zuiver sportieve regel; tot op zekere hoogte mogen transfer windows wel. Je mag teruggaan naar
een aantal perioden per jaar, vanwege de eerlijkheid van de competitie. Dus onder bepaalde
voorwaarden. Wanneer mag dat wel en wanneer niet? Staat in het arrest.
Bernard categorie ‘beloften’: spelers van 16 tot 22 jaar die als spelers in opleiding in dienst waren
van een profclub op basis van een BT contract. Wanneer de club hem had opgeleid en dit van hem
verlangde, was de speler verplicht zijn eerste contract als beroepsspeler bij die club te tekenen.
Anders schadevergoeding voor de club. Is die schadevergoeding een beperking uit art. 45 VWEU en
of die beperking haar rechtvaardiging vindt in de noodzaak om de indienstneming en opleiding van
jonge spelers aan te moedigen? Opleidingsclubs kunnen anders ontmoedigd worden in opleiding te
investeren, omdat ze dan het geïnvesteerde geld niet terug kunnen verdienen, kan dus objectief
gerechtvaardigd zijn. Moet wel daadwerkelijk geschikt zijn om deze doelstelling te verwezenlijken en
evenredig zijn. Mag niet verder gaan dan noodzakelijk is. Als het bedrag van de schadevergoeding los
staat van de werkelijke opleidingskosten is dit niet noodzakelijk om die doelstelling te waarborgen.
Sport als economische activiteit
Uit de jurisprudentie kan je kijken wat zuiver sportieve regels zijn en waar de grens ligt.
ISU case: er kwam een initiatief buiten de schaatsbond om. Dat was een commercieel
schaatsinitiatief. Deelname aan die wedstrijd in Dubai (starting fee) was al meer dan een heel jaar
verdienen met short track. ISU vraagt zich af wat voor wedstrijd dat is, omdat zij hadden gehoord dat
daar gegokt zou worden en dat is tegen de integriteit (art. 165 VWEU) van de sport. Dan zit je ver van
de zuiver sportieve elementen af. ISU zegt dat ze het toernooi niet gingen erkennen, omdat er gegokt
gaat worden. ISU zegt dat zij mogen bepalen onder welke condities iemand mee doet aan een
toernooi en dat iedereen daar naar moet luisteren. Zij zeggen dat de schaatser die daaraan mee doet
,dan voor het leven lang wordt geschorst, want is niet georganiseerd en erkend door de ISU. Twee
sporters hebben aangegeven dat dit niet kan en de EC heeft geoordeeld dat dit inderdaad te
rigoureus was. Je mag niet verder gaan dan noodzakelijk is en het iemand voor zijn leven lang
verbannen uit de sport (kan dus geen geld daarmee meer verdienen) gaat te ver. ISU is
richtinggevend van waar de sport nu naartoe gaat; de positie van de sportbonden is neergelegd in
art. 165 VWEU en bevestiging van het systeem zoals dat door EC en jurisprudentie is
uitgekristalliseerd.
In principe moet je een toernooi aangeven bij de sportbond. Maar een sportbond moet wel met
goede argumenten komen om dit te kunnen verbieden (Separate Territories Framework) die verband
houden met zuiver sportieve elementen.
Europees sportrecht
Geschiedenis
Voorheen niet opgenomen in verdragen omdat het amateurniveau was, maar later bleek sport toch
niet weg te denken. Walrave en Koch/Internationale Wielerunie: sportbeoefening valt wel degelijk
onder het gemeenschapsrecht in zoverre het een economische activiteit betreft. Dit bevestigde het
Hof nog eens in de zaak Dona/Mantero. Dit was de basis van de toepassing van gemeenschapsregels
op sportactiviteiten. Alleen pas met het Bosman arrest kwam de werkelijke start van het Europees
debat over de plaats van sport in het communautair bestel. Reden hiervoor was ten eerste dat sport
tot een volwaardige commerciële sector uitgegroeid was (uitzendrechten, openstellen Olympische
Spelen voor professionele sporters, invoering van grote sponsorbedragen etc). Daarnaast maakte het
Hof bij Bosman definitief duidelijk dat de Europese verdragsregels van toepassing zijn op de
sportsector. Er is lang geprobeerd dit arrest te laten herzien en voor sport een uitzondering te maken
op de toepassing van de Europese verdragsregels, maar tot op heden nog niet gelukt. Nu is sport
formeel verankerd in het Verdrag (art. 165 VWEU). Sport wordt vermeld in de lijst van gebieden
waarvoor de Unie bevoegd is om ondersteunend, coördinerend of aanvullend op te treden.
Sport & vrij verkeer van personen
Voornamelijk vrij verkeer van personen en diensten leiden in de sportwereld tot discussie en
problemen. Om de bescherming van de verdragsregels van vrij verkeer te kunnen inroepen voor de
nationale rechter, moet een sporter aan drie voorwaarden voldoen:
1. Unieburger (art. 20)
Ben je dat niet, dan eventueel bescherming als familie van een EU-burger of de
mededingingsregels in het Verdrag inroepen of rechten ontlenen aan internationale
akkoorden die de EU met hun land van oorsprong heeft afgesloten. Laatste is vaak het
belangrijkste, bijv. de fundamentele vrij verkeersrechten zijn in totaliteit toegekend aan
onderdanen van Noorwegen, IJsland en Liechtenstein.
2. Een economische activiteit verrichten; en
Hetzij als werknemer in loondienst (Lawrie-Blum), hetzij als zelfstandige.
Deliège: Belgische judoka die haar niet-selectie voor een internationaal toernooi aanvocht
wegens vermeende onverenigbaarheid van de selectieregels met het beginsel van inzake het
vrij verrichten van diensten. Dat een sportfederatie eenzijdig de aangesloten
sportbeoefenaren als amateurs kwalificeert sluit op zich niet uit dat die sportbeoefenaren
toch economische activiteiten in de zin van het Verdrag uitoefenen. Hof vond hier een
economische activiteit, want sportbeoefenaar heeft met die wedstrijd de mogelijkheid zijn
sportactiviteit uit te oefenen door zich te meten met andere deelnemers en de organisator
kan reclamemakers en sponsors interesseren.
Ook geeft Europees recht een amateursporter bescherming, bijv. door in een andere lidstaat
te gaan werken en recht hebben om daar een amateursport te doen zonder gediscrimineerd
te worden. Gedachte hierachter is dat sport op belangrijke wijze kan bijdragen tot de
integratie van de migrerende werknemer of zelfstandige en zijn familie.
, Aan die economische activiteit kom je vrij snel aan, ook met reclame/sponsoring enz
(Deliege).
3. Grensoverschrijdend element
Dus niet op zuiver interne aangelegenheden. Bosman: het grensoverschrijdend element
bestond er echter in dat hij (Belg) een transferakkoord had bereikt met een Franse club.
Discriminatieverbod + belemmeringsverbod (Bosman).
Rechtvaardiging mogelijk (wettelijk of uit rechtspraak)? Legitiem doel + proportionaliteitstoets
(geschikt + noodzakelijk + minder belemmerende maatregelen).
Voorbeelden uit rechtspraak: handhaving van een zeker sportief en financieel evenwicht tussen de
clubs, de aanmoediging van de opleiding van jonge spelers, of nog, het verzekeren van een
regelmatig verloop van sportwedstrijden.
Voorbeelden uit de sportrechtspraktijk
- Beperkingen inzake het aantal buitenlanders; bijv. nationaliteitsclausules dat atleten
eenvoudigweg geen deel kunnen uitmaken van een bepaald team of ze worden uitgesloten
van deelname aan bepaalde wedstrijden op basis van hun nationaliteit. Of er worden
kwantitatieve beperkingen (quoata’s) opgelegd inzake het contracteren en/of de deelname
van spelers met een buitenlandse nationaliteit aan officiële wedstrijden.
o Nationale sportploegen: Walrave en Koch: verzette zich er tegen dat de gangmaker
en stayer tijdens de wereldkampioenschappen dezelfde nationaliteit diende te
hebben (baanwielrennen) en stelde dat dit in strijd was met vrij verkeer van
werknemers en dienstenverkeer. Hof: het discriminatieverbod heeft geen betrekking
op de samenstelling van sportploegen, met name in de vorm van nationale ploegen,
daar de opstelling van deze ploegen alleen van belang is voor de sport en als
dusdanig buiten de economische activiteit staat.
Sinds de Meca-Medina beslissing worden discriminerende regels op grond van
nationaliteit ten aanzien van de samenstelling van nationale ploegen in beginsel
getolereerd door het Europese recht, mede in het licht van de algemene context
waarin competities tussen nationale ploegen plaatsvinden, voor zover de daaruit
voortvloeiende beperkingen op het Europees verdrag inherent en evenredig zijn aan
de nagestreefde doeleinde.
o Clubniveau: Dona/Mantero: Italiaanse voetbalbond stelde dat enkel spelers die lid
waren van de Italiaanse bond mochten deelnemen aan de Italiaanse competitie en
voorts dat dit lidmaatschap voorbehouden bleef aan spelers met de Italiaanse
nationaliteit. Dus grenzen dicht voor buitenlanders om doorstroming van jonge
talenten te verzekeren. Dit bleek in strijd volgens het Hof en dus opnieuw Italiaanse
competitie openstellen voor buitenlanders.
Een 3+2 regel is discriminerend, omdat deelname aan officiële wedstrijden de
essentie van de activiteit van een beroepsspeler is en dat een regeling die deze
deelneming beperkt, ook de werkgelegenheid van de betrokken speler beperkt. Heel
veel argumenten, maar daar viel het Hof niet voor.
In 2005 kwam de homegrown regel (4+4), dus van minstens 8 spelers moesten en 4
intern zijn opgeleid. Dit komt de kwaliteit ten goede. Vraag is of dit gerechtvaardigd
kan worden.
o Individuele sporten: mogen buitenlandse atleten meedoen aan nationale
kampioenschappen? Dit is wisselend per sport en per land. In heel beperkt aantal
disciplines kan een buitenlandse atleet ook echt de nationale titel veroveren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jannevandiessen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.90. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
59063 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now