Hoorcolleges Theorie II: Geschiedenis van Wereldgeschiedenis vertaald naar Nederlands
127 views 17 purchases
Course
Theorie II
Institution
Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Uitgebreide hoorcollege aantekeningen van het tweedejaarsvak Theorie II: Geschiedenis van de Wereldgeschiedenis. Deze colleges zijn gehouden door o.a. Hellemans, Krol, Peters en Drijvers. De collegedictaten zijn vertaald naar het Nederlands.
Hoorcolleges Theorie II: Perspectieven op wereldgeschiedenis
Introductie
Wat is geschiedenis van geschiedenis (history of history)?
Geschiedenis van geschiedenis: geschiedenis van de historische praktijk. Historisch
onderzoek en historisch schrijven.
Geschiedenis is een historisch proces en historisch denken en schrijven. Een deel object en
een deel subject.
Historiografie: de geschiedenis van geschiedschrijving.
Waarom historiografie?
3 argumenten
1. Argument van de kennis van het verleden
- Argument voor: het verleden is alleen kenbaar in historiografie om meer te
leren over het verleden moeten historici de historiografie kennen.
- Argument tegen: de geschiedenis bestaat niet alleen in historiografie. Er zit
ook verleden in je geheugen, herinneringen, historische ervaringen,
monumenten.
Er is meer geschiedenis dan alleen historiografie.
Historiografie is niet voldoende om het verleden te kennen.
2. Het argument van immanentie
- Argument voor: historische praktijk zelf maakt deel van geschiedenis en is
immanent in geschiedenis. Wat historici doen is deel van de geschiedenis.
Als je kan herkennen dat wij in geschiedenis zitten dan zijn wij immanent
in geschiedenis. Historici moeten kun plaats kennen in de geschiedenis om
het te kunnen bestuderen.
Als historici nieuwe vragen willen stellen, scherpe vragen
over het verleden dan moeten zij weten welke vragen al eens
eerder zijn gesteld en moet je je positie in het debat kennen.
Begrip van historici in hun eigen historische context.
Historische oefening ontwikkelt zich in een historische
manier.
3. Argument vanuit oefening: geschiedbeoefening is deel van de geschiedenis, maar het
is een activiteit met echte gevolgen. Zij maken een verschil in de geschiedenis.
Als historici een verschil willen maken in historische
realiteit, dan moeten zij hun plaats kennen in de
geschiedenis en historiografie.
Schrijven over geschiedenis en over de wereld dan moet je
je eigen plaats als historicus kennen in de geschiedenis.
,Wat is wereld geschiedenis?
Waarom wereld geschiedenis?
Argument vanuit particulariteit en universaliteit.
- Leibniz: een zandkorrel reflecteert het hele universum.
- Implicatie 1: elke particuliere geschiedenis verondersteld de hele
geschiedenis.
- Implicatie 2: het hele universum reflecteert de zandkorrel als je de
particuliere geschiedenissen begrijpt.
Conclusie: universele geschiedenis omvangt alle particuliere geschiedenissen.
Het gevaar van universele geschiedenis is het gevaar van oneindigheid. Waar moet je
beginnen en waar moet je stoppen.
- Probleem van universalisme: focus op meer en meer en dan weet je
uiteindelijk niks.
- Probleem van particulariteit: zij concentreren en specialiseren op één ding
waardoor zij alles van niets weten.
Wereld als realiteit. Wereld geschiedenis in dit vak is de manier waarop mensen de wereld
proberen te begrijpen.
Wat is de geschiedenis van wereld geschiedenis?
Geschiedenis van wereld geschiedenis: de geschiedenis over de manier waarop mensen
probeerden hun realiteit of wereld te begrijpen.
- Proberen: principe van fallibilisme. Het principe dat we altijd fout kunnen
zijn. Er is geen visie vanuit God, niemand kan de realiteit begrijpen. Alle
antwoorden die worden gegeven zijn provisioneel, hypothetisch of fallibel.
- Geschiedenis is een discussie zonder einde.
De beoefening van historiografie
- Geschiedenis is een debat over echte problemen wat leidt tot vragen die
historici proberen te beantwoorden met claims die ondersteunt zijn door
argumenten gebaseerd op veronderstellingen.
Debat: voor of tegen. Zonder debat is er geen vraag en
zonder vraag geen claim.
Vraag: kijken naar problemen, historici proberen vragen te
verzinnen.
Claim: het antwoord op een vraag.
,Waarom theorie?
Theorie is de studie van veronderstellingen. De onderliggende concepten van
geschiedbeoefening.
Er zijn vier vragen die gebruikt zullen worden door het hele vak. Op elk moment in de
geschiedenis kunnen deze vragen gesteld worden en heeft het andere antwoorden. Het ligt aan
jezelf om te zien hoe de tradities deze vier vragen hebben beantwoord.
Wat is geschiedenis?
- De natuur van geschiedenis. Kennis.
Transcendentale aanname: geschiedenis is een
transcendentaal concept: het is een noodzakelijke
veronderstelling in het menselijk brein. Mensen denken
bijna altijd historisch op de manier van orde maken. Je hebt
enige kennis van geschiedenis, zoals tijd of ruimte. Dit zit
allemaal in een speciale categorie die het transcendentale
concept is.
Waar gaat het over?
- Het onderwerp van geschiedenis.
De Grieken hadden compleet andere ideeën dan de
Romeinen etc.
Wat is de methode?
- De methode van de geschiedenis
Historische methodes ontwikkelen door de tijd heen.
Herodotus was een van de eersten en daarna werden
methodes alleen maar complexer. Hoe complexer een
wereld wordt, hoe complexer de methode.
Waar is het voor?
- De waarde van geschiedenis
Het is voor menselijke zelfkennis.
Zelfkennis: doordat je jezelf kent dan weet je hoe het is om een persoon te zijn. Als je weet
wat voor persoon je bent en dat niemand anders dat is. De waarde van geschiedenis is dat het
ons leert wat mensen hebben gedaan en wat mensen zijn.
Wereld geschiedenis: kijk naar de wereld waar de historicus in leef en kijk daarna naar wat hij
heeft geschreven. Als voorbeeld zullen we de Griekse wereld van Herodotus en Thucydides
onderzoeken.
De wereld in de tijd van Herodotus en Thucydides
- Oikoumene: de gewoonde wereld. Het tegenovergestelde is de wereld
waarin niemand leeft. Zij hadden hier andere namen voor zoals
Androphagi, dit waren de menseneters, de hyperboreans, zij leven in het
Noorden en de barbaren die geen Grieks spreken.
Dit is waar Herodotus in leeft en hoe hij dacht. Zijn realiteit.
,Herodotus (485-420) en Thucydided (460-400)
Popkin:
- Claim: westerse historiografie begon in de Griekse polis
Argument: voor de Grieken waren er enige beschrijvingen
van gebeurtenissen, maar de Grieken deden iets nieuws.
Natuur: informatie, onderwerp: de gedachtes en daden van mensen. Methode: bewijs.
Waarde: het doel om de waarheid over belangrijke gebeurtenissen te ontdekken.
Collingwood
- Zijn claim is sterker dan die van Popkin. Zijn argumentatie is ook veel
complexer.
- Waarom creëerden de Grieken geschiedenis? Voor de Grieken was er
quasi-geschiedenis: dit lijkt op geschiedenis, maar als je kijkt naar de vier
vragen dan worden deze vaak niet beantwoord.
Voorbeelden van quasi-geschiedenis:
o Theocratische geschiedenis
o Mythes
o Theogonie
o Logographoi: mensen schrijven over
gebeurtenissen, maar het is niet geschiedenis.
Als je praat over geschiedenis dan moet je praten over
- Onderzoek, daden die gedaan zijn in het verleden. Een methode gebaseerd
op bewijs en menselijke zelfkennis.
Collingwood over Herodotus en Thucydides
Pro:
- Geen legende, maar onderzoek.
- Niet theocratisch, maar humanistisch
- Niet gebaseerd op traditie of autoriteit maar op bewijs
- Niet een revelatie van de mythische wereld, maar de zelf-revelatie van
mensen.
Contra:
- Korte termijn perspectief
- Historici konden hun onderwerpen niet kiezen
- Een algemene geschiedenis is onmogelijk
- Enkele mythische overblijfselen
Conclusie: het punt van Herodotus en Thucydides is niet dat het verleden voor hun buiten hun
scoop van wetenschappelijke geschiedenis is, maar dat het recentelijke verleden binnen deze
scoop is.
Om dit te begrijpen moet je weten waarom filosofen populairder waren dan historici in de
Griekse wereld.
- Vanuit de geschiedbeoefening kijken we naar episteologie, daarna kijken
we naar metafysica.
,Griekse filosofen dachten dat historici geen echte kennis hadden over de wereld, maar dat zij
alleen maar meningen hadden. Waarom hadden historici geen echte kennis? Echte kennis is
gebaseerd op een stabiele wereld. Een wereld die niet veranderd. Wiskunde is het hoogste
type van kennis, omdat het niet veranderd.
- Wat historici doen is de bestudering van veranderingen over de tijd heen.
Griekse historici: bestuderen de kennis en daden die gedaan zijn in het verleden. De realiteit is
een constante aanwezige. Maar er is een probleem in de manier waarop zij het moeten
verdedigen. Dat kon namelijk niet.
Beeld je in dat je een gedachtegang hebt waarin de realiteit stabiel is. Hoe zien historische
gebeurtenissen er dan uit?
- Zij zien eruit als meteoren. Ook wel perpeteia genoemd. Catastrofische
veranderingen.
- Er is geen kennis over de perpeteia, maar een mening kan handig zijn.
perpeteia laten cyclussen zien, patronen.
- Je bent blind als je niet iets weet over de peripeteia. Dit is niet causaal
denken, maar cyclisch denken. Het is denken in patronen en dat je ze
herkent. De wereld is geordend in hoop en geluk, niet deterministisch.
Dit is nog steeds deel van het heden.
- De metafysica van mensen zit nog steeds in het moderne denken. Wanneer
dingen moeilijk worden gaan we van complex denken naar primitievere
vormen van denken.
- Wat gebeurt er tijdens een crisis? We gaan weer in termen van geluk
denken, maar in feite zeg je dat je er niks van begrijpt.
Klimaatverandering
Herodotus – Histories
- Geschreven in 430-420
- Wat hij schreef was hedendaagse geschiedenis.
- Zijn concurrent was Homerus.
- Hij schreef vanuit een soort objectiviteit.
Pro:
1. Natuur: Herodotus was de eerste die een onafhankelijk onderzoek opzette.
2. Onderwerp: Herodotus zijn wereld was complex met gebeurtenissen die leidde tot
onbedoelde gevolgen. Iets groots was gebeurd, dit begrijpen we niet, maar we
proberen het toch.
3. Methode: Herodotus combineerde verschillende methodes door vershillende bronnen
te gebruiken, zoals ooggetuigen.
4. Waarde: zijn doel was om oorlog te begrijpen, een onbedoelde oorlog in termen van
intenties.
Contra:
- Hij gebruikt nog steeds mythes en het lijkt alsof hij deze gelooft.
- Hij heeft het idee van hoop en geluk
- Hij kopieert zijn bronnen zonder bronkritiek uit te voeren.
, Thucydides
Hij schreef tijdens de Pelopennesische oorlog. Hij beschreef de gebeurtenissen waar hij ook
deel van uitmaakte. Dit is ook hedendaagse geschiedenis.
Kritische methode:
- Doel: het vinden van de waarheid
- Gebaseerd op bewijs.
- Kritische evaluatie van het bewijs.
Collingwood is erg kritisch op de speeches die Thucydides heeft beschreven. Maar T zegt dat
hij niet alle details herinnert, hij reconstrueert wat iemand zei in een bepaalde omstandigheid.
Kairos.
Conclusie
- Je kan zeggen wanneer het gaat over de vier vragen dat zij een idee hadden
over het doen van onderzoek. Zij hadden een idee over een onderwerp en
gebruikten methodes en uiteindleijk probeerden ze het te begrijpen.
- Als je deze twee vergelijkt dan heeft Thucydides een meer kritischere
methode en hij is zich meer bewust en vergeleek zijn bewijs.
- Thucydides kende de medische wereld goed, dus hij dacht in principe
hetzelfde als een arts. Dit is de reden waarom hij meer kritisch is.
Collingwood is tegen T voor zijn substantialisme: de aanname van een constante menselijke
natuur, maar dit komt ook door het idee van Kairos.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller myrthef. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
