INHOUD
INLEIDING: WAT IS CRIMINOLOGIE EN WAT IS CRIMINALITEIT?
1. Wat is criminologie?
1.1. Het materiële voorwerp v/d criminologie
1.2. Het formele voorwerp v/d criminologie
1.3. Ontologie: ‘het zijnde’, zinsleer
1.4. Epistemologie: de leer v/d mens
1.5. Methodologie: de leer v/d methode
2. Wat is criminaliteit?
2.1. Strafrechtelijke definities
2.2. Alternatieve definities van criminaliteit
2.3. Conclusie
DEEL 1: CRIMINALITEITSVORMEN & MEDIAREPRESENTATIE ERVAN
1. De meting van criminaliteit en onveiligheid, en bronnen van criminaliteitscijfers
1.1. Historische achtergrond
1.2. Officiële criminaliteitscijfers
1.3. Onderzoek bij daders: zelfrapportagestudies
1.4. Onderzoek naar slachtofferschap: slachtofferenquêtes
1.5. Onderzoek naar onveiligheidsgevoelens
1.6. Conclusie
2. Veelvoorkomende criminaliteit
2.1. Kernbegrippen en definities
2.2. Belgische cijfers en trends
2.3. Internationale en historische trends
2.4. Conclusie
3. Speciale criminaliteitsfenomenen: georganiseerde misdaad en organisatiecriminaliteit
3.1. Inleiding
3.2. Georganiseerde misdaad
3.3. Organisatiecriminaliteit
3.4. Conclusie
4. Media en criminaliteit
4.1. Inleiding
4.2. Mediaonderzoek
4.3. Representatie van criminaliteit in de media; trends en vertekeningen
4.4. Oorzaken van representatie van criminaliteit in de media
4.5. Gevolgen van criminaliteit in de media
4.6. Conclusie
DEEL 2: CRIMINOLOGISCH ONDERZOEK
1. Kwantitatief onderzoek
1.1. Problemen bij criminologisch onderzoek
1.2. Kenmerken van positivistisch onderzoek
1.3. Kwantitatief onderzoeksjargon
1.4. Conclusie
1. Ontstaan v/d criminologie in Europa: de klassieke school en de eerste positivisten
1.1. Inleiding
1.2. Het klassieke paradigma
1.3. Het ontstaan v/h positivisme in de criminologie
1.4. Institutionalisering v/d criminologie in België en in Europa
1.5. Conclusie
2. Het moderne sociologische positivisme en de labelingsbenadering
2.1. Het moderne sociologische positivisme
2.2. Drie uitdagingen voor het sociologische positivisme
2.3. De labelingsbenadering
2.4. Conclusie
3. Het moderne biologische en psychologische positivisme
3.1. Modern biologisch positivisme
3.2. Modern psychologisch positivisme
3.3. Nieuwe tendensen in de criminologie
3.4. Besluit deel 2
4. De kritieke en neoklassieke criminologie
4.1. Inleiding
4.2. Kritische stromingen
4.3. Neoklassieke stroming en theorieën
4.4. Conclusie
DEEL 4: CONTROLE EN PREVENTIE VAN CRIMINALITEIT
1. Criminaliteits- en veiligheidsbeleid & de politie
1.1. Criminaliteits- en veiligheidsbeleid
1.2. Politie
1.3. Conclusie
2. Strafbeleid en -praktijk
2.1. Evolutie in bestraffing
2.2. Doelen van bestraffing
2.3. De huidige Belgische strafpraktijk
2.4. Recente ontwikkelingen in het westers criminaliteitsbeleid
2.5. In hoeverre zijn deze ontwikkelingen ook in het Belgische criminaliteitsbeleid
terug te vinden?
2.6. Conclusie
3. Criminaliteitspreventie
3.1. Inleiding
3.2. Soorten preventie
3.3. Onderzoek rond preventie
3.4. Conclusie
4. Herstelrecht
4.1. Inleiding: oorsprong, definities en principes
4.2. Hoofdmodellen en de nationale toepassing daarvan
, 4.3. Herstelrecht in België
4.4. Conclusie
VOORBEELDVRAGEN EXAMEN
INLEIDING: WAT IS
CRIMINOLOGIE EN WAT IS
CRIMINALITEIT?
1. WAT IS CRIMINOLOGIE?
Verschillende definities
o Bastard science (Sellin)
o Rendezvous subject (Downes)
o Strange beast (Newburn)
er is geen duidelijk materieel en formeel voorwerp, criminologie is intrisiek
multi- en interdisciplinair ( = bestuderen van iets met verschillende disciplines
tegelijk)
Criminologie is “the study of the process of law-making, law-breaking and law-
enforcing” (Sutherland, 1937), deze definitie is niet helemaal allesomvattend
Criminologie is de studie van:
o Gedragingen & activiteiten die gecriminaliseerd zijn of schadelijk/deviant
zijn
o (de-)criminalisering van gedragingen
o Controle & preventie van die gedragingen
o Maatschappelijke reactie erop
Voor Garland (2002) zijn er 2 kenmerken
o Empirisch gegronde, wetenschappelijke achtergrond (= op werkelijkheid
en ervaring gebaseerd); strafrecht en morele discours/meningsverschillen
o Focus op criminaliteit kleiner dan sociologie van deviantie ( = gedrag
dat afwijkt v/d norm) & controle
Er zijn 2 grote projecten binnen de criminologie
o Lombrosiaans project: onderzoek gericht op de oorzaken van
criminaliteit
o Gouvernementeel project: praktische aanpak om
strafrechtssysteem te ondersteunen, regering helpen criminaliteit
effectief te verbannen
De 3 hoofdthema’s
o Onderzoek naar criminaliteit/daders, onveiligheid, hun oorzaken &
gevolgen
o Onderzoek naar de processen van (de-)criminalisering
, o Onderzoek naar het criminaliteitsbeleid en maatschappelijke reacties op
criminaliteit
1.1 HET MATERIËLE VOORWERP V/D CRIMINOLOGIE
Materieel voorwerp = studieobject wat is het onderwerp v/d
criminologie?
De criminologie bestudeert:
o Criminaliteit & onveiligheid
o De benoemingsprocessen van criminaliteit
o De wijze waarop de samenleving tegen deze criminaliteit reageert via
preventie, misdaadbestrijding, bestraffing, nazorg en andere private
reacties
In de VS bekend als ‘criminal justice studies’
Problemen bij het materieel voorwerp
o Def. van criminaliteit is problematisch
o Vele criminologen bestuderen niet alleen statelijk gedefinieerde
criminaliteit alternatieve term: deviantie/afwijkend gedrag
1.2 HET FORMELE VOORWERP V/D CRIMINOLOGIE
Formeel voorwerp = wijze waarop de wetenschap wordt bedreven,
methode en achterliggende theorie
Problemen bij het formeel voorwerp
o Criminologie beschouwen als synthesewetenschap multi/pluri- en/of
interdisciplinaire benadering
Pluri/multidisciplinair = inzichten en methoden uit diverse
wetenschappen
Interdisciplinair = volledige integratie van diverse
disciplines
o Maar iinterdisciplinariteit is moeilijk te realiseren
Voor Sellin (1970) “the criminologist does not exist who is an expert
in all the disciplines which converge in the study of crime”
Dus geen echt bewijs van specifieke, zelfstandige discipline
o Verschillende onderzoek benaderingen verschillende ontologische en
epistemologische uitgangspunten + verschillende methodologieën
1.3 ONTOLOGIE: ‘HET ZIJNDE’, ZINSLEER
Hoe kunnen we de werkelijkheid ‘kennen’, en is dat überhaupt wel mogelijk?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller elektrabruffaerts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.40. You're not tied to anything after your purchase.