100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
Samenvatting Bijnierziekten $4.86
Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. Chronische Ziekten
  4.  
  5. Chronische ziekten

Summary

Samenvatting Bijnierziekten
 0 purchase
  • Course
  • Chronische ziekten
  • Institution
  • Chronische Ziekten

Samenvatting van powerpoints + wat in de les werd verteld in het vak Chronische Ziekten; Endocrinologie. Bevat alle te kennen informatie maar zo beknopt en gestructureerd mogelijk om optimaal te kunnen blokken op korte tijd. In tussentittels: merg, cortex, bijnierincidentaloma Ik heb eigenlij...

[Show more]

Preview 2 out of 5  pages

Document information

  • June 2, 2024
  • 5
  • 2022/2023
  • Summary

Subjects

  • feochromocytoom
  • cortisol
  • aldosteron
  • hormoon
  • endocrinologie
  • bijnier
  • hyperaldosteronisme
  • cushing
  • hypercortisolisme
  • hirsutisme
  • pcos
  • bijnierincidentaloma
  • bijnierschorsinsufficiëntie

Written for

  • Chronische ziekten
All documents for this subject (9)

Seller

avatar-seller
mdmd12

Reviews received

Content preview

Bijnierziekten
Massa: elk ±5 g
Bouw: 2 delen
- binnenste = merg (bruin): chromaffiene cellen die catecholamines (adrenaline, noradrenaline)
produceren, behoort tot paraganglia (associatie met ANS)

- buitenste = cortex/schors (wit)
o zona glomerulosa aldosteron = mineralocorticoïd: water en elektrolyt huishouding
o zona fasciculata cortisol = glucocorticoïd: energiehuishouding (omzet eiwitten
en reticularis naar glucose), effect op immuunsysteem
o zona reticularis dehydroepiandrosteendione (DHEA) = androgeen:
masculinisatie en anabolisme
↓
oorsprong: allemaal < cholesterol

Fysiologische regulatie van
- cortisol
o geregeld door ACTH geregeld door CRH, en oefent op zijn
beurt een negatieve feedback op deze 2
o ACTH en cortisol hebben dag-nacht ritme (overdag hoog, ’s
avonds laag) → meten in de ochtend
- aldosteron: geregeld door RAAS en bloeddruk




1 Merg
1.1 Feochromocytoom (pheo)
Kenmerken: regel van 10
- 10% extra-adrenaal (eerder 15%): kan zich ook buiten bijniermerg ontwikkelen
- 10% komen voor bij kinderen
- 10% familiaal (eerder 20%): MEN..
- 10% bilateraal or multiple (meer als familiaal)
- 10% recurrent (meer als extra-adrenaal)
- 10% maligne
- 10% toevallig ontdekt

Symtomen: diverse effecten van plotse vrijgave catecholamine: 6 P’s
• Pressure: hypertensie maar ook hypotensie
• Pain: hoofdpijn (occipitaal)
• Palpitaties (hartkloppingen)
• Perspiration (zweten) - angst
• Palor (bleekheid) - nadien flush
• Paroxysmaal: spontaan of uitgelokt (contrast, druk, fysische inspanning)

Diagnose:
1. Dosage cathecolamines of metabolieten in 24 uur urine:



1

, o adrenaline, noradrenaline: liever niet want vaak vals positieven bijv. door interferentie
door farmaca (→ min > 2 bovengrens)
o metanefrines: voorkeur want sensitiever

2. Beeldvorming
o CT abdomen
o MRI
o MIBG scan

Behandeling: heelkunde (meestal laparascopie)
• cave: goede preoperatieve voorbereiding essentieel: eerst a-blocker enkele weken op voorhand,
nadien zo nodig ß-blockers - CCA

2 Cortex
2.1 Hypofunctie = bijnierschorsinsufficiëntie
Oorzaken:
• Primair: destructie bijnierschors = ziekte van Addison
o auto-immuuun (al dan niet geassocieerd)
o tumoren
o infectie
o vasculair
o iatrogeen
o congenital (enzyme stoornissen)

• Secundair: door uitval hypothalamus, hypofyse as
• Tertiair: iatrogeen, na plotse stop na langdurig GCC MEEST FREQUENT

Symptomen:
• Doodmoe - spierzwakte - acute bijniercrisis
• GI: misselijk (cave: medicatie niet meer innemen)
• Hypotensie vooral orthostatisch
• Zouthonger, hypoglycemie
• Seksueel: impotentie, amenorhee, verminderde beharing
• Hyperpigmentatie (bruin) enkel bij primaire vorm (verhoogd ACTH stimuleert melatonine) -
vitiligo

Diagnose:
• Cortisol deficiëntie
o Cortisol gedaald
§ hetzij basaal ‘s morgens
§ hetzij na stimulatie ACTH (primaire vorm) of na insulinetolerantietest (ITT)
(secundaire vorm)
o ACTH gestegen als primaire vorm

• Aldosteron deficientie
o hyponatremie, hyperkaliemie (hypercalcemie)
o aldosterone gedaald
o plasma renine activitait gestegen
o verder: glycemie, HCO3 laag, calcium, TSH hoog (want meer kans op Hashimoto, DM1)

Behandeling:
• cortisol deficiëntie: hydrocortison PO (IV)
• aldosteron deficientie: 9α-fludrocortison PO
• identificatiekaart en educatie (stress rules)



2

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mdmd12. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $4.86. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

67418 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling
$4.86
  • (0)
Add to cart
Added