Samenvatting van powerpoints + wat in de les werd verteld in het vak Chronische Ziekten; Systeemziekten.
Bevat alle te kennen informatie maar zo beknopt en gestructureerd mogelijk om optimaal te kunnen blokken op korte tijd.
Besproken: vasculitiden (GCA, PMR, takayasu, GPA, MPA, EGPA, Henoch-Sch...
Inleiding
Systeemziekte = ziekte die meer dan 1 orgaan aantast
- vasculitiden
- anderen: lupus, auto-immuunziekten, …
I. Vasculitiden
Vasculitis = clinicopathologisch proces gekenmerkt door ontsteking en beschadiging van bloedvaten
à obstructie vaatlumen à ischemie
· Elk BV kan aangetast worden onafh. van het type/grootte/lokalisatie
· Uitgebreidheid:
o verschillende organen (systeemvasculitis)
o 1 orgaan (zz): bijv. huid (hypersensitivity vasculitis), nieren, CZS
· Oorzaak:
o Primair (bv PAN, GPA)
o Secundair (aan BW ziekte, RA)
1
,1. Presentatievormen
· Huidletsels
o Palpabele purpura = kleine licht verheven rode puntjes
kunnen samenvloeien tot grotere lesies van enkele cm → ulcera bij zeer hevige
vormen van vasculitis tot zelfs necrose/gangreen
§ DD trombopenie: petechieën niet palpabel
o Urticaria
o Noduli
o Vesikels
· Algemene symptomen
o Langdurige koorts (FUO fever of unknown origin)
o Aantasting algemene toestand (AAT): bijv vermagering
o Multi-orgaanaantasting: bijv nieren en longen
· Oog
o (Epi)scleritis
o Ant/post uveïtis: bijv. ziekte van Behcet (veel bij Turken, zijderoute)
o Neuritis optica: blind langs 1 oog GCA
· NKO
o Chronische etterige/bloederige rhinorree
o Recidiverende sinusitis/otitis
· Neurologisch
o Mononeuritis multiplex: zenuwuitval handtekening vasculitis van de vasa vasorum
o Polyneuropathie
· Eigenaardige zaken
o Claudicatioklachten bij jongeling bijv. claudicatie armen bij ziekte van Takayasu
o Recidiverende epididymitiden
· Toevalligheden
o Inflammatoir bloedbeeld (bijv. bij controle bloedname)
o APO bijv. cholecystectomiespecimen => vasculitis letsels in galblaas na wegname
voor vermoeden galsteen
2. Diagnose vasculitis
1. Denk eraan
2. Ken uw syndromen
Vereist biopsie of beeldvorming (RX/CT/MR/PET) bewijs: altijd bevestiging nodig want zware
therapieën (CS min 1j, cyclofosphamide…)
o Bv GPA (granulomatosis met polyangiitis, vroeger Wegener): nier of huid biopsie
o Bv arteriitis temporalis: a. temporalis biopsie
o Bv ziekte van Takayasu: suggestieve MR-angio of PET-scan
o Bv ziekte van Buerger: kurkentrekker arteries op angio, bij zware rokers
o Bv PAN (polyarteriitis nodosa): arteriografie
· Anamnese
o Ethniciteit
§ Behçet: meer Turken (en Zijderoute-gebied)
2
, § Takayasu: meer in het Oosten
o Familiale anamnese: eerder uitzonderlijk, meestal niet van belang
o Persoonlijke VG
§ bv EGPA (eosinofiele granulomatosis met polyangiitis): meestal VG van
allergische rhinitis/astma jaar ervoor
· volledig KO
o zorgvuldige huid- en mucosa-inspectie
o arteries palperen en ausculteren (opzoeken vasculaire geruisen):
o BD links en rechts (vergelijken)
· Labo
o Sedimentatie en CRP (inflammatoire parameters): bij de meeste
o Complet formule, leukocytose
o Levertesten: alkalische fosfatasen en gamma-GT, transaminasen
o Nierfunctie: creatinine en ureum (urgentie bij achteruitgang)
o Complementfactoren: gedaald door IC neerslag
o ANF (anti-nucleaire factor): meestal niet bij vasculitiden (meer SLE, soms BW ziekten)
o Cryoglobulines
o Imuunglobulines (IgG, IgM, IgA, IgG4)
§ IgA: IgA vasculitis of ziekte van Henoch Schönlein
§ IgG4: IgG4 gerelateerde aandoening
o ANCA: anti-neutrofiele cytoplasmatische antistoffen, tegen azurofiele granules van
neutrofielen (bv proteïnase 3, myeloperoxidase), in vasculitiden kleinere bloedvaatjes
§ Techniek: in formol gefixeerde neutrofielen
o Urinesediment !! (en herhalen) bij vermoeden aantasting nier: dysmorfe RBC,
proteinurie, ...
· Biopsie uit aangetast orgaan: zo weinig invasief mogelijk
o Huid
o Neus-, mondslijmvlies
o Spieren/zenuw: pijnlijk, slecht genezen
o Nier: courant, invasief
o Bronchoscopisch
o (Open) longbiopsies
o Lever
o Testis
· TO
o RX/CT sinus: enkel indien klachten bv GPA
o RX thorax
o Oftalmologisch onderzoek
o NKO onderzoek enkel indien klachten
o Arteriografie/CT-angio/MR-angio/biopsie
o PET scan
o Arteriële duplex
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mdmd12. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $15.45. You're not tied to anything after your purchase.
